Tynk gipsowy – dobry czy zły wybór?
Gips był stosowany już w starożytności, w antycznej Anatolii oraz Egipcie. Od zarania dziejów znajdował zastosowanie w budownictwie, architekturze i sztuce. Obecnie jest szeroko wykorzystywany w budownictwie i w pracach remontowo-wykończeniowych. Spoiwa i wyroby gipsowe są stosowane ponadto w ceramice, medycynie oraz chemii.
Rodzaje oraz zastosowanie
Tynk gipsowy to nie jeden produkt, a cała grupa produktów różniąca się między sobą przeznaczeniem i właściwościami. Tynki stosuje się do wykończenia sufitów i ścian wewnątrz budynku. Takie tynki sprawdzają się w pomieszczeniach o różnym przeznaczeniu. Gips na ścianach to materiał wszechstronny i odpowiedni do niemalże każdego podłoża. Stosuje się je wewnątrz budynków, a jedynym w zasadzie ograniczeniem jest wykańczanie pomieszczeń bardzo wilgotnych. Mowa tu o wnętrzach pływalni, łaźni czy prywatnych łazienek w domach jednorodzinnych czy mieszkaniach.
Tynk gipsowy to zaprawa tynkarska, którą stosuje się po uprzednim zarobieniu wodą. Podział można dokonać w zgodzie z różnorodnymi kryteriami. Jednym z nich jest sposób nakładania.
iStock.com Tutaj możemy wyróżnić tynki nakładane ręcznie oraz tynki maszynowe, nakładane mechanicznie, przy pomocy agregatów tynkarskich. Tynki maszynowe czyli nakładane mechanicznie stosuje się w przypadku dużych powierzchni, gdzie nakładanie ręczne byłoby kłopotliwe i bardzo czasochłonne. Jeśli powierzchnia do pokrycia jest niewielka wystarczy zastosować ręczny sposób nakładania. Tynki nakładane mechanicznie dobrze sprawdzają się również do wykonywania jednowarstwowych tynków. Tynki maszynowe ze względu na metodę rozprowadzania są bardzo wydajne. Więcej na ich temat przeczytasz w tym artykule.
Kolejnym kryterium podziału jest grubość warstwy tynku. Jeśli grubość warstwy to powyżej 6 mm wtedy mamy do czynienia z tynkiem zwykłym, w przypadku warstwy do 6 mm mówimy o tynku cienkowarstwowym.
Tynk gipsowy występuje na rynku jako zwykły lub specjalny. Specjalne tynki na ścianach wykazują konkretne właściwości, oznacza się je odpowiednimi symbolami. Do specjalnych tynków należą: tynk ogniochronny C5, tynk z włóknami C1, tynk dźwiękoizolacyjny (izolacyjność akustyczna) C3, do izolacji termicznej C4 oraz o zwiększonej twardości.
Wyróżniamy ponadto tynki lekkie, z zawartością kruszyw lekkich. Co do ilości spoiwa możemy podzielić tynki na gipsowe oraz na bazie gipsu, z mniejszą zawartością spoiwa gipsowego (do 50 %). Tynki zawierają różną ilość wapna hydratyzowanego. Tynki gipsowe zawierają do 5%, a tynki gipsowo - wapienne powyżej 5%.
Shutterstock.com Parametry i zalety stosowania
Tynk gipsowy posiada szereg zalet. Charakteryzuje się łatwością wykonania. Powierzchnie pokryte tego rodzaju tynkiem są bardzo estetyczne. Można uzyskać za ich pomocą bardzo gładkie i równe powierzchnie. Tynki gipsowe na ścianach bezproblemowo się wygładza i nie zachodzi potrzeba wykończenia ściany gładzią.
Tynk gipsowy jest bardzo uniwersalny w stosowaniu. Charakteryzuje się dobrą przyczepnością do różnego typu podłoża. Posiada optymalną elastyczność co skutkuje brakiem pęknięć tynkarskich, nie występują też odpryski w przypadku wbijania gwoździ.
Prawdą jest, że tynki na ścianach i sufitach mają mniejszą wytrzymałość mechaniczną - wytrzymałość na uszkodzenia od tynków z zawartością cementu, jednak w sprzedaży na polskim rynku są wzmocnione tynki, które są równie odporne na uszkodzenia co tynki cementowo-wapienne. Przykładem jest produkt o nazwie MP 75 Diamant, producenta materiałów budowlanych Knauf.
Shutterstock.com Tynki gipsowe na ścianach i sufitach posiadają dobre parametry termoizolacyjne. Posiadają niski współczynnik przenikania ciepła, więc wpływają na oszczędności związane z ogrzewaniem. Wewnątrz budynku z tynkiem tego typu jest ciepło.
Tynk gipsowy chroni i spowalnia również przed rozprzestrzenianiem się ognia w pomieszczeniach wewnątrz budynku. Odpowiada za to para wodna uwalniana przez tynk gipsowy podczas hipotetycznego pożaru. Para wodna uwalniana przez tynk ma dodatkowo wpływ na zachowanie odpowiedniej wilgotności w pomieszczeniach.
Tynk gipsowy może być stosowany zarówno do prac remontowo-wykończeniowych w nowych budynkach, jak i przy modernizacji, odnowie i remoncie starych. Tu możesz dowiedzieć się więcej na temat kosztów remontu lub wykończenia mieszkania.
W zależności od rodzaju, tynki gipsowe na ścianach mogą posiadać również całkiem niezłe parametry izolacyjności akustycznej. Izolacyjność akustyczna jest osiągana przy zastosowaniu tynku specjalnego C3.
Dodatkowo tynk gipsowy charakteryzuje się dobrą urabialnością oraz wysoką plastycznością po zarobieniu wodą, tak więc wykonuje się go szybko i sprawnie, a wykonana powierzchnia jest równa.
iStock.com Co jeszcze warto wiedzieć?
Jak już było wcześniej wspomniane, tynki gipsowe na ścianach oraz sufitach nie powinny być stosowane w pomieszczeniach wilgotnych. Dodatkowo nie należy stosować ich wewnątrz budynku jeśli temperatura wynosi mniej niż 5°C. Również ważne jak nakładanie tynku w odpowiedniej temperaturze panującej wewnątrz budynku jest prawidłowa pielęgnacja po wykonaniu.
Tynki gipsowe na ścianach i sufitach powinny mieć podczas wysychania zapewnioną odpowiednią wymianę powietrza. W pomieszczeniach powinna być zapewniona wentylacja. W zależności od tego jaka jest grubość warstwy należy odczekać przed dalszą obróbką odpowiednią ilość czasu. Zasadniczo dalsze prace wykończeniowe, typu tapetowanie, kładzenie płytek czy malowanie można wykonywać po około 14 dniach od położenia tynku.
Gipsowe zaprawy, niezależnie czy są to tynki maszynowe czy nakładane ręcznie, posiadają wady. Przede wszystkim są słabsze od tynków cementowych (oprócz tynków o wzmocnionej wytrzymałości). Są bardzo słabo odporne na wodę i permanentną wilgoć wewnątrz budynku. Jeśli wilgotność wewnątrz budynku przekracza 80% parametry wytrzymałości tynku ulegają znacznemu obniżeniu. Dodatkowo tynki gipsowe przy zetknięciu ze stalą powodują jej rdzewienie (o ile stal nie ma powłoki antykorozyjnej).