Ostatnia chwila na przegląd przed zimą. Od czego zależy wydajność wentylacji w domu?
Wentylacja to ważny element instalacji każdego budynku. Ma stale wymieniać zużyte powietrze na świeże pochodzące z zewnątrz. Ale nie tak, żeby dom wychładzać. Musi działać wydajnie. Co się za tym kryje? Przyjrzyjmy się czterem najpopularniejszym typom wentylacji: grawitacyjnej, mechanicznej, z rekuperatorem oraz hybrydowej.
Naturalna, czyli grawitacyjna
To podstawowy rodzaj wentylacji, który działa samoczynnie, bez dodatkowych urządzeń czy zasilania elektrycznego, ale też najmniej wydajny. Przepływ powietrza oparty jest na prawie grawitacji, stąd też jej nazwa. Składa się z kanałów wentylacyjnych oraz kratek. Podczas jej projektowania i wykonania należy uwzględnić trzy ważne parametry: wysokość kanałów wentylacyjnych, ich przekroje oraz środowiskowe możliwości obiegu powietrza. W tym ostatnim parametrze chodzi np. o ustawienie budynku względem przeważających wiatrów. System wentylacji grawitacyjnej nie wymaga czyszczenia, ale nie zaszkodzą regularne kontrole. Niestety ma ona swoje ograniczenia – zimą są to duże straty cieplne w budynku.
To cię też zainteresuje: Tych błędów w mieszkaniu unikaj jak ognia!
Mechaniczna
Jest droższa niż naturalna, ale o wiele skuteczniejsza. Należy ją zaprojektować już na etapie budowy domu. Działanie wentylacji wspomagane jest systemem elektrycznym z wentylatorami: wyciągowymi (zasysają powietrze z domu) i nawiewnymi (zasysają powietrze z zewnątrz). Ogromną jej zaletą jest to, że dobrze pracuje bez względu na warunki pogodowe, a ściślej: temperaturę powietrza poza domem. W tym przypadku kanały trzeba czyścić na bieżąco, zwłaszcza te nawiewne, którymi wędruje powietrze zasysane z zewnątrz.
Shutterstock.com W chłodne miesiące kontroluj system, tak by kanały nie uległy zaszronieniu. Istotna jest oczywiście sprawność elementów zasilanych prądem. Warto mierzyć wydajność punktów nawiewnych i wywiewnych. Jeśli nie chcesz wzywać fachowca, pomiarów możesz dokonać samemu, przy maksymalnych obrotach. Do tego celu użyjesz anemometru (wiatromierza) cyfrowego, który kosztuje kilkadziesiąt zł oraz lejka o średnicach otworów 30-50 cm o 10-15cm (np. wykonanego z kartonu). Lejek przykłada się szerszym końcem do sufitu, a wiatromierz przykłada do węższego.
Shutterstock.com Mechaniczna z rekuperatorem
Wentylacja mechaniczna z rekuperatorem, czyli systemem odzysku ciepła z wywiewanego powietrza, to rozwiązanie ekonomiczne i ekologiczne, które pozwala zaoszczędzić na ogrzewaniu domu nawet 30-50 proc. Wymiana powietrza odbywa się niezależnie od warunków pogodowych. Co więcej, nawiewane powietrze jest filtrowane. W ten sposób udaje się zatrzymać chociażby alergeny czy zapachy kuchenne z domu. Tak więc system odzysku ciepła znacznie podnosi komfort domowników.
Zobacz koniecznie: Nie masz ich w salonie? Ogromny błąd!
Wentylacja z rekuperatorem jest dość droga w wykonaniu – trzeba zainwestować co najmniej 10 tys. złotych. Do tego dochodzą koszty energii elektrycznej do zasilania systemu. Wydajność systemu zależy m.in. od jakości podzespołów i dobrego projektu. Ponadto co roku należy przeprowadzać specjalistyczny przegląd instalacji, a mniej więcej co kwartał wymieniać filtry. Przegląd i czyszczenie samych kanałów przeprowadza się rzadko – wskazane jest co 10 lat. Sam rekuperator dobrze pracuje 10-15 lat.
Ważne są też odpowiednie parametry domu z rekuperacją. Izolacja ścian, dachu, podłóg i fundamentów powinna spełniać założenia domu energooszczędnego. W oknach należy unikać mikrowentylacji oraz systemów rozszczelniania. Z kolei drzwi wewnętrzne powinny mieć kratki wentylacyjne bądź podcięcia, tak by zapewniały dobry przepływ powietrza pomiędzy pomieszczeniami.
Hybrydowa, czyli grawitacyjna z mechaniczną
Wentylacja hybrydowa stanowi swoisty kompromis między grawitacyjną a mechaniczną. Elementy instalacji mechanicznej działają wtedy, gdy warunki atmosferyczne negatywnie wpływają na wymianę powietrza odbywającą się w naturalny sposób. Chodzi oczywiście o gorące oraz zimne miesiące. Wentylacja hybrydowa daje duże możliwości personalizacji. Świetnie sprawdzają się układy sterujące, które na bieżąco monitorują warunki zewnętrzne.
Shutterstock.com Wentylacja mechaniczna może działać na przemian z grawitacyjną albo wtedy, gdy ta druga nie radzi sobie z właściwą wymianą powietrza. Wydajność systemu zależy przede wszystkim od sprawności urządzeń elektrycznych, który niestety bywają awaryjne. Ponadto ważna jest odpowiednia liczba tzw. nasad hybrydowych, montowanych na zakończeniach kanałów wywiewnych (niektóre przypominają obrotową nasadę kominową). Zależy ona od specyfikacji budynku, a za całość zapłacimy kilka tys. złotych. Nasady należy konserwować raz w roku, zgodnie z zaleceniami producenta. I najlepiej by zajęła się tym wyspecjalizowana firma, która szacuje koszt usługi po wcześniejszym obejrzeniu stanu wentylacji.