Czy wydatki mieszkaniowe pomniejszą nasz podatek?

W pierwszej kolejności warto wspomnieć o uldze odsetkowej, która posiada dość duże znaczenie dla polskich podatników. Tę ulgę aż do roku podatkowego 2027 mogą wykorzystywać osoby, które w latach 2002 - 2006 zaciągnęły kredyt na:

1. budowę domu jednorodzinnego
2. kupno nowego domu jednorodzinnego albo nowego lokalu mieszkalnego od spółdzielni/dewelopera
3. adaptację budynku niemieszkalnego na cele mieszkalne (jeśli efektem inwestycji było powstanie samodzielnego lokum)
4. rozbudowę lub nadbudowę budynku na cele mieszkalne

Odliczeniu od dochodu/przychodu podatnika podlegają również odsetki późniejszego kredytu, który refinansował wydatki na wymienione powyżej cele. Trzeba jednak pamiętać, że posiadacz kredytu refinansowego może stosować ulgę odsetkową tylko do końca pierwotnego okresu spłaty pierwszego (refinansowanego) kredytu. Jeżeli chodzi o inwestycje budowlane (patrz punkty 1, 3 oraz 4), to fiskus stawia warunek związany z koniecznością ukończenia prac przed upływem trzech lat od końca roku, w którym uzyskano odpowiednie pozwolenie.

Warto pamiętać, że w ramach ulgi odsetkowej podatnik uwzględnia odsetki od kwoty kredytu nieprzekraczającej odpowiedniego limitu. Taki limit jest niezmienny i pochodzi z roku ukończenia inwestycji budowlanej lub zakupu domu/mieszkania (np. lata 2002 - 2007: limit 189 000 zł, 2008 rok: 212 870 zł, 2009 rok: 243 460 zł, 2010 rok: 264 810 zł). Trzeba też pamiętać, że fiskus nie pozwala na odliczanie odsetek od tej części kredytu, która finansowała zakup gruntu pod budowę domu, miejsca garażowego lub garażu.

W kontekście wydatków mieszkaniowych warto również wspomnieć o innych ulgach podatkowych, które funkcjonują na zasadzie praw nabytych. Mowa o czterech dawnych ulgach mieszkaniowych. Do tej kategorii zaliczamy:

• dużą ulgę budowlaną, która dotyczyła licznych wydatków na własne cele mieszkaniowe
• ulgę dla nielicznych klientów kas mieszkaniowych
• ulgę na budowę nieruchomości w celach najmu
• ulgę remontową dotyczącą remontu lub modernizacji własnego lokum

Wymienione ulgi mogą wykorzystać osoby, które wciąż do końca ich nie rozliczyły (ze względu na niskie dochody). W praktyce liczba takich podatników jest już niewielka. Osoby wcześniej wykorzystujące tak zwaną dużą ulgę budowlaną powinny wiedzieć, że nie przysługuje im prawo do uwzględniania ulgi odsetkowej. Takie ograniczenie dotyczy również małżeństw, w przypadku których jeden ze współmałżonków wcześniej rozliczył dużą ulgę budowlaną (nawet przed zawarciem związku małżeńskiego).

Tytułem podsumowania warto wspomnieć o jeszcze jednej możliwości pomniejszenia swoich wydatków mieszkaniowych kosztem fiskusa. Taki wariant wbrew pozorom nie dotyczył podatku dochodowego płaconego przez osoby fizyczne. Wielu Polaków mogło już zapomnieć, że przed wprowadzeniem programu MdM obowiązywał powszechny zwrot VAT dla osób nabywających materiały budowlane. Po uruchomieniu MdM-u, możliwość uzyskania refundacji dotyczącej VAT ograniczono tylko dla uczestników wspomnianego programu (spełniających dodatkowe wymagania określone przez ustawę). Fiskus pozostawił jednak możliwość skorzystania z poprzedniego mechanizmu zapewniającego zwrot podatku VAT. Taka decyzja wiązała się z koniecznością respektowania praw nabytych przez niektórych podatników.

Rząd w 2013 r. zadecydował, że wcześniejszy mechanizm zwracania podatku VAT będzie stopniowo wygaszany. Koniec minionego roku był ostatnim terminem dla osób, które chciały jeszcze wnioskować o zwrot podatku VAT z faktur wystawionych od 1 stycznia 2012 r. do 31 grudnia 2013 r. W 2019 r. niestety nie będzie już możliwości skorzystania ze zwrotu podatku VAT na starych zasadach. Wciąż można natomiast uzyskać "nowy" zwrot VAT-u za materiały budowlane (w ramach programu MdM). O taki zwrot dotyczący faktur wystawionych przed 1 października 2018 roku, podatnicy muszą wnioskować do końca roku, w którym rozpoczęto użytkowanie wybudowanego domu.

Autor: Andrzej Prajsnar, ekspert portalu RynekPierwotny.pl