Czy można jeszcze wykupić mieszkanie zakładowe?

Dane GUS wskazują, że jeszcze w latach 90-tych minionego wieku przedsiębiorstwa oraz instytucje państwowe posiadały bardzo duży zasób mieszkań. Stanowił on swoisty spadek po czasach PRL-u, w których budowa lokali dla pracowników była elementem polityki socjalnej państwowych firm.

Już od 30 lat podejście przedsiębiorstw państwowych do mieszkań jest zupełnie inne. Takie firmy pozbyły się tysięcy lokali wybudowanych wcześniej z myślą o pracownikach. Eksperci portalu RynekPierwotny.pl w ramach odpowiedzi na liczne pytania postanowili wyjaśnić, czy wykup mieszkania zakładowego wciąż jest możliwy.

Pytanie o dalszą możliwość wykupu mieszkań zakładowych jest zasadne między innymi dlatego, że zasób tych lokali maleje szybko. Przez ostatnie 20 lat - 30 lat, państwowe zakłady pracy oraz instytucje praktycznie nie budowały nowych "M” i jednocześnie chętnie wyprzedawały swoje stare zasoby mieszkaniowe. Taka polityka skutkowała następującym spadkiem liczby wszystkich mieszkań zakładowych:

• 2002 r. - 483 237

• 2003 r. - 466 961

• 2004 r. - 467 328

• 2005 r. - 373 191

• 2006 r. - 373 141

• 2007 r. - 300 866

• 2009 r. - 132 486

• 2013 r. - 105 304

• 2015 r. - 86 837

• 2016 r. - 79 308

• 2018 r. - 69 085

W ostatnich latach tempo wykupu opisywanych mieszkań spadło. Tym niemniej, kontynuacja spadkowego trendu dotyczącego liczby lokali zakładowych wydaje się pewna.

Jeżeli chodzi o prawne aspekty wykupu mieszkań zakładowych, to warto wiedzieć, że w przypadku większości tych lokali zastosowanie znajduje ustawa z 15 grudnia 2000 r. (Dz.U. 2001 nr 4 poz. 24). Inne przepisy dotyczą jedynie mieszkań należących do Polskich Kolei Państwowych.

Wspomniana ustawa z 15 grudnia 2000 r. mówi, że następujące osoby mają prawo do pierwszeństwa w ewentualnym wykupie mieszkania zakładowego oraz są uprawnione do bonifikaty:

• najemcy zasiedlający mieszkanie na podstawie umowy najmu zawartej na czas nieokreślony albo decyzji administracyjnej o przydziale

• pracownicy zakładu sprzedającego mieszkanie albo poprzednika prawnego tej firmy, z którym przed 12 listopada 1994 r. została zawarta umowa najmu na czas pracy

• osoby stale mieszkające z najemcą mieszkania zakładowego w chwili jego śmierci (chodzi o małżonków, wstępnych, zstępnych, braci i siostry, osoby przysposabiające lub przysposobione, a także inne osoby pozostające wcześniej we wspólnym gospodarstwie domowym z najemcą)

Maksymalna bonifikata przy wykupie mieszkania zakładowego wynosi 95 proc. Tak duży rabat na mocy ustawy przysługuje emerytom i rencistom oraz ich małżonkom będącym obecnie wdowami lub wdowcami. W przypadku pozostałych osób, obowiązują stawki bonifikaty wynoszące odpowiednio 6 proc. za każdy rok pracy w firmie zamierzającej sprzedać mieszkania lub firmie powiązanej oraz 3 proc. za każdy rok najmu.

Osoby zainteresowane wykupem mieszkania kolejowego, powinny natomiast zajrzeć do ustawy z dnia 8 września 2000 r. o komercjalizacji i restrukturyzacji przedsiębiorstwa państwowego "Polskie Koleje Państwowe" (Dz.U. 2000 nr 84 poz. 948). Wspomniany akt prawny wymienia następujące kategorie osób uprawnionych do ewentualnego wykupu mieszkań od PKP:

• aktualni najemcy mieszkań kolejowych

• spadkobiercy najemców wymienieni w art. 691 § 1 i 2 kodeksu cywilnego

• obecni albo byli pracownicy zakładów wydzielonych z PKP po 1 lipca 1991 r.

• obecni albo byli pracownicy przedsiębiorstw państwowych, jednostek organizacyjnych oraz podmiotów utworzonych z zakładów lub jednostek organizacyjnych wydzielonych z przedsiębiorstw państwowych po 1 sierpnia 1990 r. pod warunkiem, że te firmy wykonywały albo nadal wykonują zadania na rzecz PKP albo razem z PKP zbudowały wykupowane mieszkania

• osoby, które utraciły pracę w wyniku zmian organizacyjnych lub zmniejszenia zatrudnienia w PKP

• osoby zatrudnione przez innego pracodawcę na podstawie art. 23 (1) Kodeksu pracy

Co ważne, osoby uprawnione do wykupu mieszkań kolejowych mogą liczyć na taki sam wzrost bonifikaty za każdy rok pracy (6 proc.) oraz każdy rok wynajmu (3 proc.), jak w przypadku innych lokali zakładowych. Identyczny będzie również maksymalny poziom bonifikaty (95 proc.). Tak duży rabat ustawowo przysługuje emerytom i rencistom oraz wdowcom i wdowom po nich.

RynekPierwotny.pl – największy ogólnopolski portal zawierający oferty mieszkań i domów od deweloperów. Od ponad 10 lat pomaga osobom szukającym w wyborze i zakupie własnego "M”. Serwis zawiera ponad 70 000 ofert: domów, mieszkań, lokali użytkowych oraz lokali inwestycyjnych. Swoich klientów wspiera również poradami ekspertów oraz bazą wiedzy zawierającą najważniejsze kwestie związane z zakupem mieszkania na rynku pierwotnym.

Materiał Partnera RynekPierwotny.pl