Wentylacja higrosterowana dla początkujących

Powietrze w pomieszczeniach stale ulega zanieczyszczeniu substancjami pojawiającymi się na skutek oddychania i pocenia się przebywających tam osób, gotowania, palenia tytoniu, jak również substancjami wydzielającymi się z materiałów budowlanych i elementów wyposażenia wnętrz. Dopóki ich stężenie w powietrzu jest poniżej dopuszczalnego poziomu, nie odczuwa się ich obecności, ale gdy zostanie on przekroczony, zaczynają nam przeszkadzać, a nawet szkodzić. Zadaniem wentylacji jest ich rozcieńczanie i usuwanie oraz dostarczanie do pomieszczeń świeżego powietrza bogatego w tlen potrzebny do oddychania i do spalania paliw w urządzeniach grzewczych.

Działanie wentylacji ma jednak także negatywny skutek. Gdy na dworze jest zimno, wymiana powietrza jest przyczyną znacznych strat energii - wraz z nim na zewnątrz jest usuwane ciepło, które trzeba uzupełniać, podgrzewając świeże powietrze nawiewane do pomieszczeń. Z tego względu strumień powietrza wentylacyjnego powinien być ograniczony do niezbędnego minimum. Wentylacja powinna być intensywna, gdy trzeba usunąć na przykład nadmiar wilgoci, ale jeśli parametry powietrza w pomieszczeniach są w normie, jego wymianę warto ograniczyć.

Wentylacja naturalna działa dzięki temu, że ciepłe powietrze we wnętrzu domu ma mniejszą gęstość niż chłodniejsze od niego powietrze zewnętrzne. Na skutek różnicy gęstości powstaje naturalna siła wyporu, która sprawia, że powietrze z pomieszczeń wypływa przez pionowe przewody wentylacyjne, a na skutek podciśnienia do wnętrza napływa powietrze z zewnątrz. Odkąd w domach pojawiła się szczelna stolarka okienna, przy zamkniętych oknach jest to możliwe pod warunkiem zamontowania specjalnych nawiewników. Ich parametry powinny być zgodne z normą PN-B-03430, a zatem muszą być one skonstruowane tak, by strumień powietrza przepływającego przez całkowicie otwarty nawiewnik przy różnicy ciśnienia 10 Pa po obu jego stronach mieścił się w granicach od 20 do 50 metrów sześciennych/godzinę dla wentylacji grawitacyjnej.

Jeśli w domu są zastosowane wentylatory wywiewne (na przykład w łazience czy toalecie), to przy różnicy ciśnienia 10 Pa strumień może być mniejszy - od 15 do 30 metrów sześciennych/godzinę. Nawiewnik powinien być wyposażony w urządzenie umożliwiające regulowanie stopnia jego otwarcia – w celu ograniczenia nadmiernej wymiany powietrza będącej przyczyną dużych strat ciepła, a także dyskomfortu domowników - ale bez możliwości jego całkowitego zamknięcia.

Strumień powietrza przepływającego przez nawiewnik, którego element dławiący znajduje się w pozycji zamkniętej, powinien się zawierać w granicach od 20 do 30% strumienia przy całkowitym otwarciu.

Regulacja nawiewnika może być ręczna, ale wtedy konieczne są częste korekty jego ustawienia, o czym zwykle się nie pamięta. Dlatego lepszym rozwiązaniem są nawiewniki z regulacją automatyczną. Najpopularniejszym rozwiązaniem stała się regulacja uzależniona od wilgotności względnej powietrza. Wilgoć jest bowiem najczęściej występującym w nadmiernej ilości zanieczyszczeniem powietrza, zarazem sprawiającym najwięcej kłopotów.

Czteroosobowa rodzina w ciągu doby wytwarza średnio około 11 kg pary wodnej, którą trzeba usuwać z pomieszczeń, by nie pochłaniały jej materiały budowlane i wyposażenie wnętrz, bo doprowadziłoby to do ich zniszczenia. Nawiewniki wyposażone w elementy dławiące reagujące na zmiany zawartości pary wodnej w powietrzu nazwano higrosterowanymi.

Nawiewnik higrosterowany jest wyposażony w taśmę poliamidową, której długość zmienia się pod wpływem zmian wilgotności względnej powietrza w pomieszczeniu i nie wymaga dodatkowego napędu. Zmiany długości taśmy przekładają się na zmianę położenia przepustnicy regulującej stopień otwarcia nawiewnika, a tym samym na zwiększanie bądź zmniejszanie strumienia powietrza przepływającego przez nawiewnik higrosterowany. Jeżeli wilgotność względna powietrza w pomieszczeniu nie przekracza 35%, nawiewnik pozostaje zamknięty i przepuszcza minimalną ilość powietrza. Jego maksymalne otwarcie następuje w przypadku wzrostu wilgotności do 70%.