Tylko Polak sam buduje dom?

Wzrost kosztów budowlanych w połączeniu z wysoką inflacją sprawia, że osoby planujące budowę domu nie mają teraz łatwego życia. Wielu takich inwestorów rozpocznie budowę metodą gospodarczą, która polega na samodzielnym koordynowaniu prac, a nawet własnoręcznym wykonaniu części z nich. Inne osoby wybiorą coraz popularniejszy wariant, który zakłada budowę domu we współpracy z jedną firmą (generalnym wykonawcą) albo kilkoma przedsiębiorcami (system kontraktowy). Jeszcze inni Polacy zdecydują się na zakup gotowego domu lub budynku w stanie surowym od dewelopera. Warto sprawdzić, jak preferencje dotyczące tych różnych rozwiązań prezentują się w krajach innych niż Polska. Eksperci portalu RynekPierwotny.pl przygotowali interesującą analizę na ten temat.

Ciekawe i pełne dane dotyczące sposobów budowy domów jednorodzinnych pochodzą z USA. Warto przyjrzeć się amerykańskim statystykom, mimo że tamtejszy rynek nieruchomości mocno różni się od polskiego. Dane amerykańskiego urzędu statystycznego (U.S. Census Bureau) wskazują, że w 2020 roku na terenie całych Stanów Zjednoczonych zostało ukończonych około 912 000 domów jednorodzinnych. Aż 80% tych budynków wznieśli deweloperzy budujący na sprzedaż.

Kolejne 14% amerykańskich domów jednorodzinnych powstało w systemie generalnego wykonawstwa zleconego przez prywatnego inwestora. Jedynie 6% ukończonych domów jednorodzinnych zostało wybudowanych samodzielnie przez osobę prywatną. Bardzo podobne wyniki amerykański odpowiednik GUS-u odnotował dla 2018 roku oraz 2019 roku. Najnowsze dane ze Stanów Zjednoczonych nie stanowią zatem żadnego wyjątku od normy.

Interesująco prezentują się także statystyki związane z brytyjskim rynkiem domów, który podobnie jak amerykański jest duży i dobrze rozwinięty. Wielka Brytania, już tradycyjnie cechuje się mniejszym udziałem samodzielnie wybudowanych domów niż pozostałe kraje europejskie. Brytyjski rynek jest zdominowany przez deweloperów budujących masowo bliźniaki oraz domy szeregowe. Od dłuższego czasu, udział samodzielnie ukończonych brytyjskich domów w łącznej liczbie domów oddanych do użytku wynosi ok. 7% - 10%.

Analogiczne statystyki z innych krajów Starego Kontynentu są wyższe. W Austrii ok. 80% domów jest budowanych samodzielnie, co stanowi rekordowo wysoki wynik. Z kolei na terenie Niemiec, Włoch oraz Francji analogiczny wskaźnik wynosi 50% - 60%. Nieco mniejsze wyniki (ok. 30%) co roku są notowane w Szwecji. Warto pamiętać, że wszystkie podane wyżej statystyki uwzględniają popularny w Zachodniej Europie system budowy domu przez generalnego wykonawcę (na działce wcześniej nabytej przez inwestora).

Jeżeli natomiast chodzi o polskie realia, to dysponujemy głównie danymi pochodzącymi z różnych ankiet. Wskazują one, że odsetek osób wybierających przy budowie domu system gospodarczy lub kontraktowy (z udziałem kilku firm) wynosi nawet 75% - 85%. Generalne wykonawstwo wciąż nie jest szczególnie popularne w naszym kraju, co na pewno ma związek z ograniczeniami kosztowymi inwestorów. Szybkie podwyżki kosztów budowlanych obserwowane już od kilku lat, prawdopodobnie spowolnią wzrost znaczenia modelu budowy, w którym za wszystkie prace odpowiada jedna firma.

Eksperci portalu RynekPierwotny.pl w kontekście polskiego rynku zwracają uwagę na jeszcze jedną ciekawą kwestię. Mowa o bardzo wyraźnym wzroście aktywności deweloperów (zwłaszcza niewielkich) w segmencie domów jednorodzinnych. Poniższa tabela opierająca się na danych GUS potwierdza, że w ciągu 10 lat (2010 r. - 2020 r.) była widoczna bardzo istotna zmiana. Warto odnotować, że przez cały 2010 r. prywatni inwestorzy ukończyli około 62 000 domów jednorodzinnych na terenie całej Polski, a deweloperzy zaledwie 6500 takich budynków.

Porównywalna proporcja z 2020 r. wyglądała już zupełnie inaczej. Mowa o ponad 25 000 domów ukończonych przez deweloperów i 72 000 wybudowanych w ramach działalności inwestorów prywatnych. Co ważne, zaprezentowane w tabeli statystyki nie uwzględniają prywatnych inwestorów, którzy nabyli od przedsiębiorcy dom w stanie surowym otwartym lub surowym zamkniętym i doprowadzili budowę do końca.

Autor: Andrzej Prajsnar, ekspert portalu RynekPierwotny.pl

RynekPierwotny.pl – największy ogólnopolski portal zawierający oferty mieszkań i domów od deweloperów. Od ponad 12 lat pomaga osobom szukającym w wyborze i zakupie własnego "M". Serwis zawiera oferty: domów, mieszkań, lokali użytkowych oraz lokali inwestycyjnych. Swoich klientów wspiera również poradami ekspertów oraz bazą wiedzy zawierającą najważniejsze kwestie związane z zakupem mieszkania na rynku pierwotnym.