Schody w domu: funkcja ubrana w atrakcyjną formę

Po pierwsze, funkcjonalne

Zanim przystąpisz do wyboru materiałów i popuścisz wodze fantazji na temat formy schodów, musisz pamiętać, że w dużej mierze o ich wyglądzie i formie będzie decydować matematyka. Zadbaj o to, żeby były one przede wszystkim wygodne i funkcjonalne dla domowników. - Aby tak się stało, bieg schodów powinien mieć minimum 80 cm szerokości. Najlepiej, aby miał od 105 do 115 cm. Im szersze stopnie, tym większy komfort ich codziennego użytkowania. Naturalną rzeczą jest, że wszystkie powinny być dokładnie tej samej wysokości. Nawet kilkumilimetrowa różnica będzie niezwykle uciążliwa w korzystaniu z nich.

Zwyczajowo przyjmuje się, że optymalna wysokość stopni schodów to 15 cm, a szerokość to 32 cm, ale oczywiście powinny być one dostosowane do oczekiwań domowników - podkreśla Katarzyna Koszałka z Pracowni Projektowej mDom. Jeżeli chodzi o kształt schodów, wszystko zależy od architektury budynku, charakteru wystroju oraz stylu życia domowników. Do wyboru mamy schody jednobiegowe proste, zabiegowe, dwubiegowe, na planie koła czy kwadratu.

We wnętrzach loftowych bardzo dobrze prezentują się żeliwne schody kręcone w stylu wiktoriańskim. Należy jednak pamiętać, że takie mają zazwyczaj ograniczone wymiary, co może utrudniać codzienną komunikację, o przeprowadzce nie wspominając. Najczęściej spotykanym rozwiązaniem w polskich domach są schody żelbetowe, które wykonuje się jeszcze na etapie stanu surowego. Coraz większą popularnością cieszą się schody gotowe – o stalowej konstrukcji, wykonane w całości na zamówienie lub składane z prefabrykatów. Mają tą zaletę, że pozostawiają więcej przestrzeni we wnętrzu i pozwalają na pomysłowe zagospodarowanie miejsca pod nimi.

Krok po kroku ku pięknej formie

Kolejnym etapem w projektowaniu schodów jest wybór materiału wykończeniowego. W Polsce nadal największą popularnością cieszą się schody z naturalnego drewna. - Jeżeli myślimy o zastosowaniu drewna, najlepiej sprawdzi się to pochodzące z krajowych drzew liściastych, takich jak dąb czy jesion - radzi właścicielka Pracowni Projektowej mDom. - Kamienne wykończenie schodów stosuje się głównie w reprezentacyjnych wnętrzach typu pałacowego, zupełnie natomiast nie przyjęło się u nas obkładanie schodów wykładziną dywanową - rozwiązanie tak popularne w Wielkiej Brytanii – dodaje Katarzyna Koszałka.

Ciekawy efekt dekoracyjny można uzyskać, łącząc ze sobą różne materiały, takie jak stal nierdzewna, szkło czy kamień. Należy jednak pamiętać o zachowaniu umiaru i dobrego smaku. Pięknie zaprojektowane schody mogą przybrać formę ciekawej, wielkoformatowej rzeźby nadającej wnętrzom charakter. Z kolei nadmiar zdobień i zastosowanych materiałów skutkuje poczuciem chaosu i groteskowego eklektyzmu.

Bardzo ciekawym rozwiązaniem są lekkie w odbiorze, drewniane stopnie bezpośrednio kotwione do ściany za pomocą stalowej konstrukcji. Ich dużą zaletą jest to, że nie dzielą optycznie wnętrza i nie zabierają światła. Pod względem funkcjonalności nie ustępują tradycyjnym klatkom schodowym. Takie rozwiązanie wymaga jednak specjalistycznego projektu konstrukcyjnego, dobrania odpowiednich przekrojów stalowych elementów, sposobu bezpiecznego montażu balustrady itd.

Balustrada: punkt podparcia

Niezwykle ważnym elementem schodów jest balustrada. Jej forma rzutuje zarówno na funkcjonalność, jak i estetykę wnętrza. Jak podkreśla projektant wnętrz Katarzyna Koszałka: - Innego kształtu balustrady wymagają wnętrza utrzymane w stylu dawnej rezydencji, a innego nowoczesne przestrzenie w duchu surowego minimalizmu. We wnętrzach klasycznych w balustradzie mile widziane są secesyjne elementy zdobnicze, kute formy czy drewniane, toczone tralki. Pojawiają się także nowe materiały wykończeniowe, jak chociażby pochwyt wykończony naturalną skórą czy biżuteryjne zdobienia kryształami. We wnętrzach współczesnych balustrada przyjmuje zazwyczaj formę przezroczystej tafli szklanej lub ażurowych prętów. Balustrada powinna mieć wysokość minimum 90 cm, choć zdarza się, że świadomie decydujemy się na odstępstwo od tej reguły, jeśli wpływa to znacznie na estetykę.

Autor: Katarzyna Koszałka, Pracownia Projektowa mDom