Rok w ogrodzie – najważniejsze prace od stycznia do grudnia

Dopiero rozpoczął się Nowy Rok i już planujemy urlopy, wyjazdy i inne aktywności. Będąc właścicielem - czy to przydomowego ogrodu, czy mniejszego na balkonie, czy tarasie - należy odpowiednio zaplanować kalendarz prac na dany miesiąc. Warto już teraz opracować harmonogram i wyposażyć się w odpowiednie narzędzia.

Tegoroczny styczeń wyjątkowo płata figle. Temperatury są średnio wyższe o 5 stopni. Pamiętaj jednak, że nadal to zima i warto przygotować się na ewentualny jej "atak". W przypadku wystąpienia obfitych opadów śniegu i siarczystych mrozów należy pamiętać o odśnieżaniu chodników, dróg wjazdowych, ale także o strząsaniu nadmiaru białego puchu z gałęzi drzew. Dla zapewnienia większego bezpieczeństwa w czasie mrozów pamiętaj o rozprowadzeniu środków antypoślizgowych i rozmrażających na drogach dojazdowych i chodnikach. Zadbaj też o trawnik i staraj się po nim nie chodzić, gdyż powoduje to jego osłabienie. Uporządkuj narzędzia: oczyść je i zabezpiecz. Przejrzyj ogrodowy składzik, by sprawdzić, czy nie brakuje ci jakichś sprzętów, nawozów, materiałów. Przed sezonem możesz je kupić nieco taniej. Staraj się też nie dopuścić do zamarznięcia wody w stawie. By tego uniknąć, umieść w nim pionowo wiązkę trzciny albo połóż na powierzchni boję z kanałem powietrznym.

To dla miłośników ogrodów czas przygotowań do okresu wiosennego, ale także czas pierwszych ważnych prac w ogrodzie. Jeżeli zima jest łagodna, można już sadzić drzewa i krzewy. Chociaż jedna z mądrości ludowych mówi: ciepły luty – zimna wiosna. Pod koniec lutego można wykonywać pierwsze cięcia pielęgnacyjne drzew i krzewów (z wyjątkiem brzozy, klonu, grabu, które wydzielają sporo soków). Teraz również warto dokonać przeglądu narzędzi: sprawdzić ostrza, upewnić się, że wszystkie są sprawne i zagwarantują komfort pracy, bo przed tobą czas najintensywniejszych wiosennych aktywności.

Wielkimi krokami zbliża się wiosna. Dni stają się coraz dłuższe, światło i ciepło budzą powoli rośliny ze snu. Ostatni dzwonek na przycinanie drzew i krzewów. Jeśli zima nie jest zmrożona, możesz znowu sadzić wszystkie gatunki drzew i krzewów. Jeżeli w ogrodzie masz róże, należy je przyciąć, zanim zaczną wypuszczać nowe pędy. Im więcej się przytnie, tym pędy będą silniejsze. Z powierzchni trawnika wygrab patyki, liście oraz suchą trawę. Zanim trawa zacznie rosnąć, można ją odmłodzić poprzez wertykulator. Zasyp kretowiska i wyrównaj ich powierzchnię. Przy renowacji trawnika przydadzą się narzędzia – motyczka, kultywator czy pazurki pozwolą pozbyć się chwastów.

W ciepłe dni rośliny zaczynają gwałtownie wypuszczać pędy. Drzewa i krzewy kwiatowe otwierają pąki, nareszcie można się cieszyć pięknem kolorów kwiatów cebulowych. Ogrodnik hobbysta powinien już pomyśleć o nawadnianiu ogrodu. Najnowocześniejszym rozwiązaniem jest zintegrowany system zarządzania ogrodem, który można kontrolować za pomocą telefonu z dowolnego miejsca. Pozwala on ogrodnikom na stały dostęp do ogrodu za pomocą aplikacji mobilnej lub przeglądarki internetowej.
O tej porze roku rozpoczyna się także intensywny wzrost trawy. Trzeba ją skosić po raz pierwszy w sezonie.

W tym barwnym miesiącu cały ogród zieleni się i kwitnie, a trawa rośnie bardzo intensywnie. Należy ją kosić przynajmniej raz w tygodniu na wysokość około 4-5 cm, unikając cięcia przy samej ziemi. Niskie koszenie zmniejsza bowiem witalność i trwałość trawy oraz obniża jej odporność na odwodnienie. Słońce w maju grzeje z ogromną siłą, a ciepłe dni sprawiają, że chętnie spędzamy czas na dworze. Często jednak na balkonie lub na tarasie brakuje odpowiedniej osłony. Zamiast elementów drewnianych do zasłonięcia można użyć różnych rośli pojemnikowych. Powstanie w ten sposób ogród wertykalny, który wniesie powiew natury i świeżości. Wertykalna rabata ścienna zajmuje niewielką powierzchnię, a mimo to mieści się w niej mnóstwo roślin.

Jeśli panuje susza, podlewanie jest najważniejszą czynnością w ogrodzie. Ułatwią ci to urządzenia nawadniające. Należy również pamiętać o podlewaniu trawnika. Ścięta trawa może pozostać, warto ją też przeznaczyć na kompost lub ściółkę na grządki i rabaty.
W drugiej połowie miesiąca zajmij się strzyżeniem żywopłotów liściastych i iglastych, skracając tegoroczny przyrost o około 2/3 długości pędów. Dzięki temu uzyskasz ładny kształt i elegancką formę.

W gorące dni lata trawa lekko wysycha. Dlatego podczas dłużej utrzymującej się suszy nie należy kosić trawy zbyt krótko, zwłaszcza że w letnich miesiącach i tak rośnie ona znacznie wolniej niż wczesną wiosną. Nie zapominaj też o nawożeniu. Kwitnące rośliny potrzebują teraz wielu odżywczych substancji, szczególnie azotu.

Niewielkie, ale skuteczne przycinanie możliwe jest również latem. Teraz pędy są jeszcze młode i miękkie. Można więc łatwo usunąć te z nich, które przeszkadzają. Taka interwencja korzystna jest dla drzew, ponieważ nie muszą niepotrzebnie dostarczać pożywienia pędom, które zimą i tak zostaną przycięte. Podczas przycinania letniego nie tylko usuwa się pędy przeszkadzające, ale też pobudza roślinę do rozgałęziania się lub nadaje jej pożądany kierunek wzrostu. Druga połowa miesiąca to pora sadzenia drzew i krzewów iglastych oraz zimozielonych krzewów liściastych. Pod koniec sierpnia trzeba po raz ostatni przystrzyc krzewy i drzewa, dzięki temu zdążą zdrewnieć przed zimą.

We wrześniu pamiętaj o cięciu pielęgnacyjnym - usuń wszelkie obumarłe i chore pędy. To także najlepszy czas na założenie nowego trawnika - trawa ma wtedy optymalne warunki do przyjęcia się w nowym miejscu.

W październiku mamy jeszcze okazję do sadzenia drzew i krzewów. Trzeba już zabezpieczyć ogród przed pierwszymi silnymi mrozami. Odpowiednio wcześnie przyszykuj gałęzie świerkowe, słomiane maty, otuliny oraz inne materiały ochronne. W harmonogramie prac powinien znaleźć się również czas na grabienie liści i ich kompostowanie. Liści można także używać do ochrony roślin wrażliwych na mróz.

To dla ogrodników chwila wytchnienia. Zimowej przerwy potrzebują nie tylko rośliny rosnące pod gołym niebem, ale także ogrodnicy. Jeśli wykonałeś już niezbędne prace, takie jak sadzenie drzew i krzewów, osłonięcie przed mrozem wrażliwych roślin oraz usunięcie obumarłych części roślin, w ogrodzie zapanowuje spokój. Pamiętaj, aby spuścić wodę z rur i węży w ogrodzie, aby w nich nie zamarzła. To ostatni dzwonek na uporządkowanie zalegających liści.

Działające na zmianę zimowe słońce i zimne przymrozki często powodują pękanie kory, zwłaszcza na pniach młodych drzew. Rany te bardzo długo się goją. Aby temu zapobiec, po posadzeniu powinno się chronić korę nie tylko drzew i krzewów owocowych, lecz również młodych drzew liściastych. Nadają się do tego opaski z juty, którymi owija się pnie. Równie skuteczne jest pomalowanie pni mlekiem wapiennym. W przypadku starych drzew, które mają już grubą korę, ochrona pni nie jest potrzebna.