Oświetlenie domu: jak optymalnie dobrać lampy?

Funkcjonalne oświetlenie
We współczesnej architekturze światło gra główną rolę. Jakkolwiek różne są nowe domy, zwykle mają wspólną cechę – ich projektanci starają się wprowadzić do wnętrza dużo słońca. Panoramiczne okna, przeszklona fasada od strony ogrodu, okna połaciowe w dachu stają się standardem.

W Polsce trudno jednak liczyć na idealną pogodę przez cały rok. Jednym z podstawowych zadań projektanta wnętrz jest więc dobór optymalnego oświetlenia. Położenie źródeł światła warto ustalić już na samym początku. Nie tylko ułatwi to zaprojektowanie instalacji elektrycznej, ale też stworzy ”szkielet” wnętrza.

Każde pomieszczenie w domu ma swoją specyfikę. Jednym z najtrudniejszych do aranżacji jest kuchnia. Samo centralne oświetlenie nie wystarczy, bo nie zapewnia właściwych warunków choćby osobie pracującej przy blacie czy wyspie.

Potrzebne jest więc oświetlenie punktowe, zwłaszcza tam, gdzie kroi się, smaży i gotuje. Ponieważ kuchnia często służy też jako nieformalna jadalnia, dobrze jest wyposażyć ją także w lampę dającą ciepłe, rozproszone światło. Funkcjonalność jest więc bardzo ważna, ale trzeba pamiętać również o estetyce – w końcu kuchnia jest dziś przedłużeniem salonu.

Strefa dzienna nocą
W strefie dziennej również przyda się zróżnicowane oświetlenie. Trzeba je zaplanować tak, by można było wypełnić światłem cały pokój, ale też wydzielić nim ”wyspy” dla domowników, z lampą do czytania przy fotelu, osobno oświetlonym stołem, kącikiem przy biblioteczce. Trzeba też pamiętać, że do różnych czynności potrzebne jest światło o innym natężeniu. Czytelnik dla komfortu będzie potrzebował 300 luksów, a osobie oglądającej film najlepsze warunki da rozproszone światło o natężeniu kilkunastu czy najwyżej kilkudziesięciu luksów.

To oświetlenie funkcjonalne; nie mniej ważne dla wyglądu domu jest natomiast oświetlenie dekoracyjne. Kinkiety, listwy, punkty świetlne są nieocenione, gdy w grę wchodzi stworzenie nastroju. A same lampy? Nie bez przyczyny zajmuje się nimi tak wielu designerów. Właściwie dobrane mogą stać się główną ozdobą wnętrza, niezależnie od jego stylistyki.

Łazienka i sypialnia
Łazienka i warsztat wydają się mieć ze sobą niewiele wspólnego, ale w obu tych pomieszczeniach wykonuje się prace wymagające precyzji. W łazience szczególnie dobrze powinny być oświetlone okolice lustra. Poza oświetleniem górnym przydadzą się lampy po bokach zwierciadła i bezpośrednio nad nim. W ten sposób można zabezpieczyć się przed powstawaniem cieni.

Najlepsze efekty daje zainstalowanie kilku punktów świetlnych dających rozproszone, łagodne światło. Ważna jest też temperatura. Chłodne światło ułatwia rozpoznawanie kolorów. Ale ideałem jest oświetlenie o zmiennej temperaturze – w ten sposób można sprawdzić, jak makijaż wygląda w dzień, ale też podczas nocnego przyjęcia.

W domowym warsztacie ta ostatnia funkcja nie jest zapewne potrzebna, ale dobre oświetlenie powierzchni roboczej to niezbędne minimum, a przydatne będą również dodatkowe lampy z możliwością ustawienia kierunku.

Sypialnia powinna być wyposażona przede wszystkim w oświetlenie dekoracyjne, sprzyjające odpoczynkowi. Ale i w tym pokoju przyda się lampka do czytania.

LED
Być może dawno, dawno temu wybór żarówki był prostą sprawą. Być może, ale dziś w dziale oświetleniowym łatwo nabawić się zawrotów głowy. Oprócz tradycyjnych żarówek są świetlówki różnych typów, halogeny, diody LED, fantazyjne żarówki dekoracyjne. Różnią się m.in. zużyciem energii, trwałością, temperaturą światła. Wybór jest trudny, dlatego zakupy najlepiej robić w wyspecjalizowanych sklepach z fachową obsługą. Nie warto też decydować się na najtańsze modele i nieznane marki – takie produkty zwykle służą krótko, a ich użytkowanie jest drogie.

Wśród dostępnych na rynku źródeł światła największe znaczenie mają diody LED. Są nie tylko tanie w eksploatacji, ale też bardzo uniwersalne. Producenci oferują diody o różnych barwach, to jeden z parametrów, które koniecznie trzeba uwzględnić przy zakupie. Niewielkie rozmiary i niska temperatura pracy sprawiają, że oświetlenie ledowe wprowadza się też, np. do wnętrza szafek czy pod domowe półki.

Piękny dom
Lampy to element wystroju, który trzeba dobierać wyjątkowo starannie. Trudno przypuszczać, by pozostały niezauważone. Muszą więc mieć wymiar i formę dostosowane do pomieszczenia oraz wystroju domu. Rzeźbiarsko ukształtowane bryły potrzebują przestrzeni, by odpowiednio zabłysły.
Odrębnym, często zaniedbywanym zagadnieniem jest właściwy dobór źródła światła i oprawy, tak by optymalnie wyeksponować zalety tej ostatniej. Niektóre firmy wskazują klientom najlepsze rozwiązania.

Przykładowo Kanlux do swoich betonowo-ceramicznych opraw Gravme rekomenduje ozdobne żarówki Dixi. To zestawienie podkreśla nietypową grę faktur. Im bardziej niezwykła forma lampy, tym ważniejszy staje się właściwy dobór źródła światła, ale nawet w najbardziej typowym kloszu nie jest on bez znaczenia.

Partnerem artykułu jest Kanlux.