Ogrzewanie węglem czy gazem – co musisz wiedzieć?

Spośród obecnie dostępnych nośników energii węgiel nadal jest najefektywniejszym i najtańszym paliwem energetycznym, a nowoczesne koty węglowe są coraz mniej uciążliwe w użytkowaniu - nic dziwnego, że węgiel nadal pozostaje najpopularniejszym źródłem ciepła. Decydując się na ogrzewanie węglowe, zwróć uwagę na komfort obsługi kotła: czy jesteś przygotowany na codzienną obsługę kotła oraz na cotygodniowe czyszczenie wymiennika? Kotły na paliwa stałe są bardzo zróżnicowane. Na rynku znajdziesz urządzenia, do których trzeba systematycznie dosypywać paliwo i nie mają regulacji intensywności spalania. Są również kotły z automatyką i podajnikiem paliwa - choć droższe, zużywają mniej paliwa i nie są tak uciążliwie w obsłudze jak kotły o prostej konstrukcji.

Zobacz też: Biała, nudna i brzydka. Też masz taką w domu?

Żeby ogrzewać dom paliwem stałym, należy zadbać o wygodę i bezpieczeństwo w pomieszczeniu, w którym zostanie umieszczony kocioł węglowy. Kotłownię z kotłem o mocy do 10 kW można zaplanować w dowolnym pomieszczeniu niemieszkalnym. Warunkiem montażu jest kubatura pomieszczenia, która nie powinna być mniejsza niż 30 m3 i jednocześnie na 1 kW nominalnej mocy cieplnej kotła przypada nie mniej niż 4 m3. Gdy moc grzewcza kotła przekracza 10 kW - kocioł należy umieścić w piwnicy lub w wydzielonym pomieszczeniu technicznym. Żeby nie przenosić węgla i popiołu przez pomieszczenia mieszkalne, warto zadbać o dostęp do tego pomieszczenia z zewnątrz. Powinien być także zapewniony dopływ powietrza do pomieszczania, w ilości co najmniej 10 m3/h na każdy kilowat mocy kotła.

To cię też zainteresuje: Nie masz go przed domem? Duży błąd!

Na rynku dominują kotły zasypowe i automatyczne. Te pierwsze, nazywane inaczej kotłami z systemem dolnego spalania, są tanie w eksploatacji, ale mają niską sprawność (do 70 proc.). W takich kotłach podstawowym paliwem jest węgiel typu orzech, a także miał i drewno kawałkowe. Dużą popularnością cieszą się kotły automatyczne – z podajnikiem ślimakowym i zasobnikiem paliwa, do którego wsypuje się zapas ekogroszku. Dużą zaletą takich kotłów jest wysoka sprawność i stabilna temperatura wody w kotle - którą trudno osiągnąć w przypadku kotłów zasypowych. Te kotły potrafią pracować kilka dni na pełnym załadunku paliwa. Niestety automatyka nie wyręczy nas w uzupełnianiu i rozpalaniu paliwa ani w systematycznym czyszczeniu kotła. Za kocioł zasypowy o mocy poniżej 20 kW zapłacisz nie więcej niż 5 tys. zł. Te zautomatyzowane są droższe i kosztują 8-11 tys. zł.

Korzystanie z ogrzewania gazowego jest bardzo wygodne – to urządzenia bezobsługowe. Jedynym obowiązkiem po stronie właściciela takiego systemu grzewczego jest wykonywanie corocznych przeglądów kotła – i w razie potrzeby kontrolowanie parametrów pracy instalacji grzewczej. Jeżeli decydujemy się na wariant ogrzewania domu gazem, mamy dwie możliwości: podłączyć dom do istniejącej sieci gazowej lub korzystać z gazu płynnego. W tej drugiej opcji koszt inwestycji zostanie powiększony o koszt zainstalowania zbiornika na gaz płynny (coraz częściej instalacji zbiornikowej nie wykonuje się na własny koszt, tylko dzierżawi ją od sprzedawcy paliwa, płacąc za to kilkadziesiąt złotych miesięcznie).

Oferowane na rynku kotły gazowe można podzielić z uwzględnieniem przynajmniej kilku kryteriów. W kontekście budowy urządzenia można podzielić na wiszące i stojące. Ze względu na sposób pobierania powietrza do spalania wyróżniamy te z otwartą lub zamkniętą komorą spalania, a ze względów funkcjonalnych na jedno- i dwufunkcyjne. Ważnym kryterium jest również podział na kotły konwencjonalne i kondensacyjne. W sprzedaży dominują kotły kondensacyjne z zamkniętą komorą spalania. Do tego typu urządzeń powietrze dostarczane jest za pomocą przewodów powietrznych i odprowadzane za pomocą spalinowych – zapewnia to wysoki poziom bezpieczeństwa w wyniku wyeliminowania ryzyka odwrotnego ciągu spalin i zasysania spalin z otwartych palenisk.

Z kolei technologia kondensacji pozwala na wykorzystanie dodatkowej ilości ciepła ze spalin, zanim zostaną wyrzucone na zewnątrz. Tego typu kotły można zamontować w dowolnym pomieszczeniu mieszkalnym (kubatura pomieszczenia nie powinna być mniejsza niż 6,5 m3). W przypadku instalacji zasilanych gazem płynnym montaż urządzenia należy przewidzieć wyłącznie powyżej poziomu terenu. Za kocioł dwufunkcyjny konwencjonalny (bez zasobnika) o mocy do 30 kW zapłacisz 3-5 tys. zł. Za kocioł kondensacyjny przyjdzie ci zapłacić od 6 do 20 tys. zł w zależności od wyposażenia (pojemność zasobnika, rozbudowane sterowanie i automatyka).

Damian Czernik