Ogrzewanie olejowe. Jaki kocioł wybrać?

Ogrzewanie olejowe w przeciwieństwie do kotłów na paliwa stałe jest w pełni zautomatyzowane i bezobsługowe. Podobnie jak w przypadku ogrzewania gazowego i elektrycznego, unika się codziennego uzupełniania paliwa i czyszczenia z nagromadzonego popiołu. Decydując się na kocioł olejowy, trzeba wygospodarować dodatkową przestrzeń na zbiornik oleju, a kotłownia musi spełniać odpowiednie wymogi budowlane. Zapas oleju opałowego w zbiorniku, dostarczany cysternami samochodowymi, zapewnia długą i bezawaryjną pracę urządzenia. Paliwo jest spalane w całości, wiec emitowane spaliny nie stanowią zagrożenia dla środowiska zewnętrznego.

Większość kotłów olejowych to urządzenia przeznaczone do montażu w wydzielonym pomieszczeniu. Zazwyczaj są to kotły stojące z połączonym zasobnikowym podgrzewaczem ciepłej wody użytkowej oraz dużym zbiornikiem na olej opałowy. Kotły o małej mocy są dostępne również w wersji wiszącej, przeznaczonej do zabudowy bezpośrednio w kuchni. Średnia sprawność kotłów olejowych oscyluje w granicach 92-95 proc. - im mniejsza sprawność urządzenia, tym potencjalnie więcej zużywa ono paliwa.

Na rynku znajdziesz również kondensacyjne kotły olejowe, w których całkowita sprawność sięga 98 proc. Ze względu na niższą temperaturę pracy kotłów kondensacyjnych, ich zakres ogranicza się do pracy z instalacjami niskotemperaturowymi, z ogrzewaniem podłogowym bądź niskotemperaturowymi grzejnikami ściennymi. Kotły olejowe najczęściej są wyposażone w zamkniętą komorę spalania, to bezpieczne i komfortowe rozwiązanie zapewniające odizolowanie powietrza i spalin od pomieszczenia, w którym zostało zainstalowane. Kotły olejowe z zamkniętą komorą spalania korzystają z przewodów powietrzno-spalinowych zamiast komina, wyprowadzanych przez wewnętrzną ścianę domu. Powietrze potrzebne do spalania jest zasysane z zewnątrz, bezpośrednio do komory spalania.

Jednofunkcyjny kocioł olejowy, podobnie jak gazowy, może służyć wyłącznie do zasilania instalacji centralnego ogrzewania. Z kolei kotły dwufunkcyjne, dzięki wbudowanemu wymiennikowi, mogą dodatkowo przygotowywać ciepłą wodę użytkową. Decyzja o tym, czy kupić kocioł jedno-, czy dwufunkcyjny, powinna być poprzedzona odpowiedzią na pytane – do czego chcesz wykorzystywać kocioł olejowy?

Dwufunkcyjne kotły olejowe są tak zaprojektowane, aby ogrzewać dom i przygotowywać ciepłą wodę użytkową. Z założenia są przeznaczone do domów o niewielkiej powierzchni, gdzie punkty poboru wody znajdują się blisko kotła (jeżeli punktu poboru wody są od siebie oddalone, kocioł lepiej umieścić w pobliżu miejsca, gdzie częściej korzysta się z ciepłej wody, najczęściej w kuchni). Zajmują niewiele miejsca i są tańsze od zestawu złożonego z kotła jednofunkcyjnego i podgrzewacza wody. Podgrzewają tyle wody, ile w danej chwili potrzeba, dlatego w ich przypadku ważne jest, by z ciepłej wody korzystała tylko jedna osoba. W praktyce oznacza o, że kotły dwufunkcyjne nadają się tylko do domów z jedną łazienką. Odległość w tym przypadku również ma znaczenie. W instalacji z podgrzewaczem przepływowym nie można zastosować cyrkulacji ciepłej wody, gdy więc kran jest zbyt oddalony od kotła – na przypływ ciepłej wody trzeba poczekać. Dlatego kotły jednofunkcyjne nadają się do domów z jedną łazienką, najlepiej sąsiadującą z
kuchnią. W przeciwnym razie na ciepłą wodę trzeba będzie czekać nawet kilkadziesiąt sekund.

Podstawowym zadaniem jednofunkcyjnych kotłów olejowych jest ogrzewanie wody na cele centralnego ogrzewania. Do dużego domu, z dużą liczbą punktów poboru wody (dwie łazienki lub więcej) powinno się wybrać kocioł jednofunkcyjny z pojemnościowym podgrzewaczem wody, do którego trafia ogrzana w kotle gorąca woda, a następnie przez wymiennik ciepła ogrzewa ona wodę – dostarczaną potem do kranów. W tym przypadku moc kotła dobiera się w oparciu o zapotrzebowanie domu na ciepło, dzięki czemu w czasie sezonu grzewczego pracuje on z założoną mocą lub nieznacznie większą. Podgrzewanie wody w zasobniku jest komfortowym rozwiązaniem - umożliwia korzystanie z ciepłej wody jednocześnie w kilku punktach poboru wody. Zasobnik umożliwia zastosowanie cyrkulacji, więc po odkręceniu kranu nie trzeba czekać, aż dopłynie do niego ciepła woda.

Kotły olejowe, choć budową przypominają gazowe, mają inne palniki – w zależności od których następuje rozpylenie lub odparowanie oleju, wymieszanie paliwa z powietrzem oraz spalenie powstałej mieszaniny. Dlatego po wymianie palnika piec na olej może być eksploatowany również jako gazowy – w tym celu stosowane są palinki dwupaliwowe, umożliwiające zmianę paliwa olejowego na gazowe. W kotłach olejowych instalowane są palinki nadmuchowe (wentylatorowe) z jedno- lub dwustopniową regulacją. Ten rodzaj palnika jest powszechnie stosowany w piecach na olej opałowy lekki. W palnikach z jednostopniową regulacją mocy wydajność kotła zmienia się przez włączanie i wyłączanie palinka. W tych dwustopniowych na pierwszym biegu pracują z zmniejszoną mocą, na drugim – z nominalną. Z uwagi na dwustopniową regulację palniki te zapewniają bardziej ekonomiczną pracę systemu grzewczego. Palniki nadmuchowe są wyposażone w system zabezpieczeń, czyli w razie wykrycia nieprawidłowości podczas pracy układu grzewczego wyłączają się i
odcinają dopływ paliwa.

Damian Czernik