Ogrzewanie olejowe. Jaki kocioł wybrać?

Ogrzewanie olejem opałowym jest często jest ratunkiem i alternatywą tam, gdzie nie chcemy korzystać z paliw stałych – bądź nie ma dostępu do sieci gazowej. Ogrzewanie olejowe jest rozwiązaniem równie wygodnym jak gaz ziemny, jednak koszty eksploatacji oleju opałowego są wyższe. Zanim zdecydujesz się na ogrzewanie olejowe, przeczytaj, co warto wiedzieć o kotłach i na jakie parametry zwrócić uwagę przy ich zakupie.

Ogrzewanie olejowe w przeciwieństwie do kotłów na paliwa stałe jest w pełni zautomatyzowane i bezobsługowe. Podobnie jak w przypadku ogrzewania gazowego i elektrycznego, unika się codziennego uzupełniania paliwa i czyszczenia z nagromadzonego popiołu. Decydując się na kocioł olejowy, trzeba wygospodarować dodatkową przestrzeń na zbiornik oleju, a kotłownia musi spełniać odpowiednie wymogi budowlane. Zapas oleju opałowego w zbiorniku, dostarczany cysternami samochodowymi, zapewnia długą i bezawaryjną pracę urządzenia. Paliwo jest spalane w całości, wiec emitowane spaliny nie stanowią zagrożenia dla środowiska zewnętrznego.

Wydajność kotła olejowego

Większość kotłów olejowych to urządzenia przeznaczone do montażu w wydzielonym pomieszczeniu. Zazwyczaj są to kotły stojące z połączonym zasobnikowym podgrzewaczem ciepłej wody użytkowej oraz dużym zbiornikiem na olej opałowy. Kotły o małej mocy są dostępne również w wersji wiszącej, przeznaczonej do zabudowy bezpośrednio w kuchni. Średnia sprawność kotłów olejowych oscyluje w granicach 92-95 proc. - im mniejsza sprawność urządzenia, tym potencjalnie więcej zużywa ono paliwa.

Na rynku znajdziesz również kondensacyjne kotły olejowe, w których całkowita sprawność sięga 98 proc. Ze względu na niższą temperaturę pracy kotłów kondensacyjnych, ich zakres ogranicza się do pracy z instalacjami niskotemperaturowymi, z ogrzewaniem podłogowym bądź niskotemperaturowymi grzejnikami ściennymi. Kotły olejowe najczęściej są wyposażone w zamkniętą komorę spalania, to bezpieczne i komfortowe rozwiązanie zapewniające odizolowanie powietrza i spalin od pomieszczenia, w którym zostało zainstalowane. Kotły olejowe z zamkniętą komorą spalania korzystają z przewodów powietrzno-spalinowych zamiast komina, wyprowadzanych przez wewnętrzną ścianę domu. Powietrze potrzebne do spalania jest zasysane z zewnątrz, bezpośrednio do komory spalania.

Jedno- czy dwufunkcyjne?

Jednofunkcyjny kocioł olejowy, podobnie jak gazowy, może służyć wyłącznie do zasilania instalacji centralnego ogrzewania. Z kolei kotły dwufunkcyjne, dzięki wbudowanemu wymiennikowi, mogą dodatkowo przygotowywać ciepłą wodę użytkową. Decyzja o tym, czy kupić kocioł jedno-, czy dwufunkcyjny, powinna być poprzedzona odpowiedzią na pytane – do czego chcesz wykorzystywać kocioł olejowy?

Dwufunkcyjne kotły olejowe są tak zaprojektowane, aby ogrzewać dom i przygotowywać ciepłą wodę użytkową. Z założenia są przeznaczone do domów o niewielkiej powierzchni, gdzie punkty poboru wody znajdują się blisko kotła (jeżeli punktu poboru wody są od siebie oddalone, kocioł lepiej umieścić w pobliżu miejsca, gdzie częściej korzysta się z ciepłej wody, najczęściej w kuchni). Zajmują niewiele miejsca i są tańsze od zestawu złożonego z kotła jednofunkcyjnego i podgrzewacza wody. Podgrzewają tyle wody, ile w danej chwili potrzeba, dlatego w ich przypadku ważne jest, by z ciepłej wody korzystała tylko jedna osoba. W praktyce oznacza o, że kotły dwufunkcyjne nadają się tylko do domów z jedną łazienką. Odległość w tym przypadku również ma znaczenie. W instalacji z podgrzewaczem przepływowym nie można zastosować cyrkulacji ciepłej wody, gdy więc kran jest zbyt oddalony od kotła – na przypływ ciepłej wody trzeba poczekać. Dlatego kotły jednofunkcyjne nadają się do domów z jedną łazienką, najlepiej sąsiadującą z
kuchnią. W przeciwnym razie na ciepłą wodę trzeba będzie czekać nawet kilkadziesiąt sekund.

Podstawowym zadaniem jednofunkcyjnych kotłów olejowych jest ogrzewanie wody na cele centralnego ogrzewania. Do dużego domu, z dużą liczbą punktów poboru wody (dwie łazienki lub więcej) powinno się wybrać kocioł jednofunkcyjny z pojemnościowym podgrzewaczem wody, do którego trafia ogrzana w kotle gorąca woda, a następnie przez wymiennik ciepła ogrzewa ona wodę – dostarczaną potem do kranów. W tym przypadku moc kotła dobiera się w oparciu o zapotrzebowanie domu na ciepło, dzięki czemu w czasie sezonu grzewczego pracuje on z założoną mocą lub nieznacznie większą. Podgrzewanie wody w zasobniku jest komfortowym rozwiązaniem - umożliwia korzystanie z ciepłej wody jednocześnie w kilku punktach poboru wody. Zasobnik umożliwia zastosowanie cyrkulacji, więc po odkręceniu kranu nie trzeba czekać, aż dopłynie do niego ciepła woda.

Paniki w kotłach olejowych

Kotły olejowe, choć budową przypominają gazowe, mają inne palniki – w zależności od których następuje rozpylenie lub odparowanie oleju, wymieszanie paliwa z powietrzem oraz spalenie powstałej mieszaniny. Dlatego po wymianie palnika piec na olej może być eksploatowany również jako gazowy – w tym celu stosowane są palinki dwupaliwowe, umożliwiające zmianę paliwa olejowego na gazowe. W kotłach olejowych instalowane są palinki nadmuchowe (wentylatorowe) z jedno- lub dwustopniową regulacją. Ten rodzaj palnika jest powszechnie stosowany w piecach na olej opałowy lekki. W palnikach z jednostopniową regulacją mocy wydajność kotła zmienia się przez włączanie i wyłączanie palinka. W tych dwustopniowych na pierwszym biegu pracują z zmniejszoną mocą, na drugim – z nominalną. Z uwagi na dwustopniową regulację palniki te zapewniają bardziej ekonomiczną pracę systemu grzewczego. Palniki nadmuchowe są wyposażone w system zabezpieczeń, czyli w razie wykrycia nieprawidłowości podczas pracy układu grzewczego wyłączają się i
odcinają dopływ paliwa.

Damian Czernik