Mieszkanie dla seniora. Emeryci mają swoje wymagania
Emeryci w ciągu kilkunastu lat staną się jedną z najważniejszych grup klientów na rynku nieruchomości. Stanie się tak ze względu na niekorzystne tendencje demograficzne, spadek liczby Polaków oraz kurczenie się grupy osób młodych. Dlatego deweloperzy, którzy chcą odnieść sukces, powinni realizować inwestycje atrakcyjne dla najstarszej grupy wiekowej. Co może zaoferować rynek nieruchomości dla seniorów?
Emeryci w ciągu kilkunastu lat staną się jedną z najważniejszych grup klientów na rynku nieruchomości. Stanie się tak ze względu na niekorzystne tendencje demograficzne, spadek liczby Polaków oraz kurczenie się grupy osób młodych. Dlatego deweloperzy, którzy chcą odnieść sukces, powinni realizować inwestycje atrakcyjne dla najstarszej grupy wiekowej. Co może zaoferować rynek nieruchomości dla seniorów?
Wbrew pozorom jesień życia nie musi być czasem braku mieszkaniowej aktywności. Wręcz przeciwnie – dzisiejsi seniorzy są bardziej mobilni i mają większe aspiracje niż przodkowie. Po wejściu w wiek emerytalny dokonują ważnych decyzji majątkowych, które mają zapewnić godziwą jesień życia – wśród nich także decyzji mieszkaniowych.
Jakie upodobania może mieć emeryt?
Seniorzy mają swoje priorytety, jeśli chodzi o lokalizację nieruchomości. Osobie żyjącej samotnie będzie zależało przede wszystkim na bliskości placówek służby medycznej oraz sklepów. W mniejszym stopniu natomiast istotna jest lokalizacja blisko centrum. Z punktu widzenia seniora ważniejszy byłby raczej park w sąsiedztwie.
Konkretne wymagania dotyczą także aranżacji i standardu części wspólnych nieruchomości. Osoby starsze, ze względu na wysiłek i kwestie zdrowotne, nie będą zainteresowane mieszkaniem na wyższej kondygnacji w budynku bez windy. Preferują niższe piętra lub parter. Oczywiście winda powinna być standardem. Z pewnością istotnym walorem będzie dostosowanie budynku do potrzeb niepełnosprawnych. Należy pamiętać, że prawo nakazuje zaopatrzeniu obiektu w dźwigi czy pochylnie. Ważne będą też wszelkie rozwiązania poprawiające bezpieczeństwo – a więc ogrodzenie osiedla, monitoring, ochrona, wideo-domofon itp.
Kolejna kwestia to wielkość mieszkania. Z reguły, w odróżnieniu od małżeństw z dziećmi, samotne osoby starsze nie przywiązują do tego większej wagi, a jeśli już, to wolą mieszkanie małe, np. dwa pokoje z kuchnią. Taki lokal jest przede wszystkim tańszy w eksploatacji.
Takie mieszkania zainteresują emerytów
Osoby w podeszłym wieku, które zostały same w dużym rodzinnym mieszkaniu, często decydują się na zamianę takiego lokalu na mniejszy, który łatwiej będzie utrzymać. Jednocześnie uzyskują w ten sposób zastrzyk kapitału z tytułu dopłaty wynikającej z różnicy w wartości. Zamiana z punktu widzenia seniora może być szczególnie atrakcyjna. Pozwala za jednym zamachem uzyskać korzyść z nieruchomości, a jednocześnie daje nowy dach nad głową. Jest to wygodniejsze niż rozbicie całego procesu na dwie operacje: najpierw sprzedaży, a później kupna kolejnego mieszkania
Renta dożywotnia czy odwrócona hipoteka?
Renta dożywotnia to transakcja, w której właściciel nieruchomości przenosi prawo jej własności, w zamian za określone w umowie świadczenia. A więc emeryt uzyskuje dodatkowe dochody, uwalniając kapitał tkwiący w mieszkaniu. Renta dożywotnia jest instrumentem zbliżonym do odwróconej hipoteki, jednak występują również istotne różnice.
Podstawową jest kwestia własności. W przypadku renty dożywotnej instytucja finansowa już w momencie podpisania umowy staje się właścicielem nieruchomości (w umowie koniecznie musi się znaleźć zapis o prawie do dożywotniego zamieszkiwania. To prawo jest również zapisywane w księdze wieczystej danej nieruchomości).
Jeśli chodzi o odwróconą hipotekę – tu sprawa ma się inaczej. Przeniesienie własności nastąpi dopiero z chwilą śmierci właściciela. Odwróconego kredytu hipotecznego zgodnie z polskim prawem mogą udzielać wyłącznie banki. Sprawa ta została uregulowana ustawą z końca 2014 roku. Ważna różnica w porównaniu z rentą dożywotnią jest też taka, że spadkobiercy właściciela nieruchomości nie tracą automatycznie prawa do mieszkania. Jeśli właściciel umrze, potomkowie mają rok na ewentualną spłatę reszty kredytu i przejęcie nieruchomości. Jeśli natomiast w momencie śmierci wartość nieruchomości jest wyższa od sumy należności wobec banku, wtedy musi on tę różnicę wypłacić spadkobiercom.
Warto zaznaczyć, że renta dożywotnia nie ma jak dotąd osobnej regulacji w polskim prawie (w odróżnieniu od odwróconej hipoteki). Niezależnie od tego, na które rozwiązanie dana osoba się zdecyduje, zanim podpisze umowę, powinna koniecznie skonsultować się z doradcą finansowym i prawnikiem, który oceni opłacalność przedsięwzięcia i zapisy umowne.
Rynek pierwotny dla seniorów
Polscy deweloperzy stawiają obecnie pierwsze kroki w tym segmencie rynku i realizują pionierskie inwestycje, które na Zachodzie funkcjonują od lat. Chodzi o osiedla dla seniorów. Obecnie w realizacji jest kilka projektów tego typu. W założeniu osoba starsza, która zdecyduje się zamieszkać w takim miejscu, ma mieć „pod ręką” wszystkie potrzebne udogodnienia. Osiedla więc projektuje się tak, by znalazło się tam miejsce na gabinet lekarski, zieleń, sklepy, ale też np. świetlicę w budynku. Formy opieki senioralnej są różne, w zależności od inwestycji. Spotyka się np. apartamenty chronione z instalacją przywoławczą (mieszkańcy mogą w razie potrzeby skorzystać z całodobowej opieki medycznej) lub po prostu domy opieki senioralnej. Z pewnością ten segment rynku będzie szybko się w Polsce rozwijał.
Karolina Mydłowska, Dział Analiz WGN
