Materiały na orynnowanie w plusach i minusach
Rynny z PCW, blachy stalowej i aluminiowej, a może miedziane – które z nich wybrać? Dostępne w sprzedaży systemy rynnowe wykonuje się z różnych materiałów. Każdy z nich ma nieco inne cechy. Kupując orynnowanie do domu, trzeba przede wszystkim dostosować je do danego obiektu. Dobrą zasadą jest taki dobór, by było tak samo trwałe jak pokrycie dachowe. Równie ważna jest estetyka. Nawet najlepsze rynny z tworzywa sztucznego mogą wyglądać niekorzystnie na tle tradycyjnych, szlachetnych materiałów, np. naturalnego kamienia.
Niedrogie PCW
Systemy rynnowe z PCW są na polskim rynku popularne ze względu na niewielką cenę, łatwość montażu i duży wybór kolorów. Rynny z tworzywa sztucznego są zupełnie niewrażliwe na korozję, sprawdzają się więc w trudnych warunkach. Można je stosować w regionach nadmorskich, gdzie niesiona przez wiatr sól przyspiesza korozję metalu. Nie szkodzą im kwaśne deszcze. Także drobne uszkodzenia mechaniczne nie wpływają znacząco na ich wygląd, tworzywo jest barwione w masie, więc zadrapania trudno zauważyć.
Zobacz koniecznie: Drobiazg, który upiększy każde mieszkanie
Znacznie gorzej znoszą za to bezpośrednie nasłonecznienie. Pod wpływem ciepła rury z tworzywa niekiedy się deformują, a co za tym idzie rozszczelniają się. Przeciwdziała się temu poprzez stosowanie specjalnych ruchomych połączeń. Promieniowanie ultrafioletowe może też z biegiem czasu prowadzić do odbarwienia tworzywa, choć w przypadku współczesnych produktów problem nie jest tak poważny jak dawniej. Prawie równie kłopotliwy jak upał jest mróz, w chłodzie materiał staje się kruchy i łatwo go uszkodzić.
Idealnie dobrana stal powlekana
Orynnowanie ze stalowej blachy powlekanej pozostaje w Polsce najpopularniejszym wyborem obok PCW. Metal jest odporny na zmiany temperatury, można go więc stosować na elewacjach o południowej ekspozycji. Dobrze znosi także uszkodzenia mechaniczne. Pod wpływem uderzenia stalowa rynna zwykle nie pęka, tylko się odkształca, ale taki defekt można łatwo naprawić. Problem pojawia się przy uszkodzeniu powłoki – odsłonięte miejsca są narażone na korozję, a ta szybko niszczy stal.
Shutterstock.com Pod względem estetycznym zaletą jest możliwość dobrania dokładnie tego samego koloru pokrycia i orynnowania. Niektórzy producenci blachodachówki oferują też systemy rynnowe w komplecie, metal jest więc pokryty identyczną powłoką i podobnie się starzeje.
W porównaniu do rur z PCW, stalowe elementy trudniej się przycina i obrabia, montaż wymaga więc specjalistycznych narzędzi. Prawidłowo wykonane orynnowanie z tworzywa i stali powlekanej jest równie trwałe, może wytrzymać ok. 50 lat.
Malowana stal ocynkowana
Stal ocynkowana była dawniej najpopularniejszym materiałem, z którego wykonywano systemy rynnowe. Do dziś jest stosowana w najtańszych systemach. We współczesnym domu to jednak rozwiązanie substandardowe. Stal ocynkowana jest podatna na korozję. Żeby przedłużyć jej trwałość, metal trzeba malować. Mimo to trzeba się liczyć z koniecznością wymiany niekiedy już po 10–20 latach, bo rynny z rdzawymi przebarwieniami szpecą budynek.
Trwała miedź
Na przeciwnym biegunie królują rynny miedziane. Są niezwykle trwałe – w niektórych zabytkowych budynkach zachowały się rury liczące kilkaset lat! Można mieć zatem pewność , ze zamontowane w domu posłużą kilku pokoleniom mieszkańców. Miedź jest odporna na korozję, temperaturę, uszkodzenia mechaniczne, w dodatku świetnie się prezentują, zwłaszcza w tradycyjnych budynkach krytych dachówką. Nie można jej jednak stosować, jeśli połać dachowa została pokryta aluminium albo stalą. Główną wadą systemów wykonanych z miedzi jest wysoka cena. Inwestor musi liczyć się z wydatkiem dziesięciokrotnie większym niż przy systemach z PCW.
Shutterstock.com Lekkie aluminium
Rzadziej stosowanym materiałem jest aluminium. Jego trwałość jest szacowana na ok. 100 lat, ale tylko pod warunkiem prawidłowego wykonania. Aluminium nie może być łączone z innymi metalami, zwłaszcza miedzią, bo dochodzi wówczas do korozji kontaktowej. Jedynym dopuszczalnym metalem w sasiedztwie jest stal nierdzewna. Do zalet aluminiowego orynnowania należą lekkość, wytrzymałość, a także wygląd dobrze pasujący zwłaszcza do współczesnej architektury.
Szara blacha tytanowo-cynkowa
Dobrym uzupełnieniem pokrycia z blachy tytanowo-cynkowej jest system rynnowy z tego samego materiału. Szara blacha może posłużyć nawet 80 lat. Problemy może sprawiać łączenie jej z innymi materiałami. W kontakcie z miedzią dochodzi do korozji elektrochemicznej, powierzchnie bitumiczne (gonty bitumiczne, papa) wydzielają związki wywołujące korozję. Podobnie działają niektóre środki do impregnacji drewna. Nawet elementy ze stali węglowej mogą być niekorzystne. Choć nie niszczą stopu, same rdzewieją, co z czasem prowadzi do pojawienia się rdzawych plam.
Niebanalne drewno
Do budynków ekologicznych krytych gontem albo wiórem drzewnym nie pasują współczesne materiały. Alternatywą jest zastosowanie rynien drewnianych, klejonych albo wykonanych z jednej wyfrezowanej belki. Takie niestandardowe produkty dostępne są tylko na zamówienie, produkują je nieliczne firmy. Żeby posłużyły długo muszą być wykonane z doskonałego surowca.
Niezależnie od materiału, koniecznym warunkiem trwałości systemu rynnowego jest prawidłowe wykonanie, błędy montażowe mogą się szybko zemścić. Nie warto więc oszczędzać na pracy fachowca.