Wykorzystanie materiałów budowlanych z rozbiórki innych obiektów pozwala znacznie zredukować koszty, które pociąga za sobą budowa domu. Recykling surowców, a nawet całych elementów konstrukcyjnych, niesie ponadto globalne korzyści dla środowiska, a niekiedy pozwala odtworzyć w nowo powstającym domu klimat z dawnych lat.
Wykorzystanie materiałów budowlanych z rozbiórki innych obiektów pozwala znacznie zredukować koszty, które pociąga za sobą budowa domu. Recykling surowców, a nawet całych elementów konstrukcyjnych, niesie ponadto globalne korzyści dla środowiska, a niekiedy pozwala odtworzyć w nowo powstającym domu klimat z dawnych lat.
Materiały budowlane najłatwiej jest odzyskać, gdy technologia ich wytwarzania nie wymaga trwałego łączenia surowców. Ideałem są te rodzaje recyklingu, które nie tylko przedłużają żywotność materiałów, lecz także pozwalają na ich dalsze przetwarzanie. Odzyskiwane materiały pochodzą często ze starych budynków. Bywają jednak i nowe - gdy dochodzi np. do sądowego nakazu rozbiórki domu, który jest aktem samowoli budowlanej.
Poza odpadami przeznaczonymi do obróbki recyklingowi podlegają także elementy, które można zastosować ponownie bez przetwarzania. Najwięcej materiałów budowlanych nadaje się do recyklingu, gdy prace rozbiórkowe są wykonywane ręcznie i z użyciem specjalistycznego sprzętu. Zastosowanie materiałów wybuchowych uszkadza bowiem wiele elementów, które nadawałyby się do powtórnego wykorzystania, jest jednak mniej czaso- i pracochłonne.
Jakie surowce najczęściej wykorzystuje się w recyklingu budowlanym?
Ekologiczny dom z odzysku: gruz
Recykling gruzu znacznie zmniejsza zużycie surowców naturalnych oraz przyczynia się do ograniczenia kosztów składowania odpadów. Rozdrobniony z powodzeniem stosuje się jako kruszywo do wzmacniania gruntu czy pod nawierzchnie, także w otoczeniu domu. Oczyszczony (m.in. z cząsteczek gipsu) stanowi doskonałą podsypkę brukarską. Mineralne składniki gruzu rozbite na malutkie ziarenka to materiał budowlany coraz częściej stosowany do niwelacji gruntu.
Ekologiczny dom z odzysku: styropian
Jego odpady są idealne do ocieplania dachów oraz elewacji. Rozdrobniony należy bowiem do materiałów budowlanych o doskonałych właściwościach izolacyjnych. Może wypełniać pustki powietrzne w murach i stropach albo wchodzić w skład tynków jako zamiennik kruszywa. Roztwory powstałe na bazie odzyskiwanego styropianu mają właściwości hydroizolacyjne i służą m.in. do zabezpieczania podłóg. Styropian wykorzystuje się też jako dodatek do ceramiki budowlanej, dzięki czemu nabiera ona większej wytrzymałości mechanicznej oraz lepszej izolacyjności termicznej.
Ekologiczny dom z odzysku: szkło
Stare, dekoracyjne szyby, zarówno okienne, jak i drzwiowe, zawsze znajdują zastosowanie w stylizowanych domach, o ile nie są popękane. Szklana stłuczka jest z kolei idealna do produkcji paneli elewacyjnych. Drobno mielone szkło wykorzystuje się niekiedy jako materiał ścierny podczas piaskowania. Może pełnić też funkcje grysu do betonu czy ozdobnego kruszywa do wysypywania ścieżek. Sklejone żywicą cząsteczki szkła tworzą blaty i płyty znajdujące szerokie zastosowanie podczas budowy domu. Szkło może być wielokrotnie poddawane recyklingowi, a co więcej - nie traci przy tym na jakości.
Ekologiczny dom z odzysku: drewno
Na ogół wszystkie drewniane elementy da się zdemontować. Najlepiej, gdy są one łączone śrubami, a nie klejone. Ramy okien i drzwi, a także stopnie schodów na ogół wymagają szlifowania i lakierowania lub pokrycia farbą. Są to jednak stosunkowo niedrogie zabiegi w porównaniu z oszczędnościami, które można zyskać, nie mówiąc już o niepowtarzalnym klimacie, jaki odzyskane elementy wnoszą do wnętrz. Bez przetwarzania podczas budowy domu można wykorzystać także deski podłogowe, boazerię czy belki podsufitowe. Z kolei wyblakłe czy zniszczone elementy drewniane, których nie da się użyć we fragmentach czy całości, po zmieleniu i dodaniu substancji wiążących stosuje się do produkcji kompozytów, np. blatów czy paneli ściennych.
Ekologiczny dom z odzysku: cegły
Stare cegły to materiał budowlany wręcz pożądany przez miłośników rustykalnych, loftowych oraz staromiejskich klimatów. Idealnie nadają się nie tylko do budowy domu, lecz także do wykańczania wnętrz i elewacji. Najlepsze efekty w przypadku ich recyklingu daje stosowanie zapraw wapiennych, dzięki którym łatwo jest rozdzielić i oczyścić cegły. To bowiem generuje największe koszty podczas odzysku tego materiału. Trudniejsze do usunięcia są zaprawy cementowe.
Ekologiczny dom z odzysku: stal
Wykonane ze stali elementy konstrukcyjne, np. słupy czy dźwigary, mają ogromny potencjał zarówno podczas budowy domu, jak i jego rozbiórki. Poddana obróbce termicznej może przyjąć na nowo dowolny kształt i wielkość elementów, a jej odzysk jest o wiele mniej szkodliwy dla środowiska niż wydobywanie czystego surowca, które emituje do atmosfery duże ilości dwutlenku węgla.