Markizy okienne: pionowe czy poziome?

Tradycyjne markizy mają formę lekkiego, składanego daszku. Współczesne modele mają zwykle szkielet wykonany z aluminium, czasem ze stali. Na takiej konstrukcji rozpina się płat mocnego materiału. Producenci proponują różne warianty, m.in. tkaninę poliestrową albo materiał zabezpieczony folią wodoodporną. Są też specjalne materiały samoczyszczące. Musi to być zawsze materiał bardzo wytrzymały mechanicznie, odporny na wodę i niszczące promieniowanie ultrafioletowe, a także wysoką temperaturę.

Gdy dach nie jest potrzebny, tkaninę się zwija. W niektórych systemach nawinięta na rolkę materia jest ukryta całkowicie wewnątrz kasety, w innych częściowo, a w jeszcze innych – zupełnie odsłonięta. Te ostatnie są najtańsze. Rozwinięta markiza może osłaniać taras albo balkon. Chroni nie tylko przed słońcem, ale też krótkotrwałą mżawką i niezbyt silnym wiatrem. Takie zadaszenie daje cień, ale nie zasłania widoku i nie odcina światła. W gorący dzień możemy schować się w chłodnym domu, ale podziwiać ogród przez okno.

Markiza może być też ozdobą domu, urozmaicając jego bryłę. Można dopasować do elewacji kolor i wzór pokrycia. Da się ją dobrać do każdego domu, niezależnie od stylistyki.

Wymaga jednak od użytkowników sporo troski. Ze względu na dużą powierzchnię pokrycia jest narażona na silny napór wiatru, musi więc mieć odpowiednio solidną konstrukcję, regularnie konserwowaną i kontrolowaną. Mimo to ulewa albo porywisty wiatr mogą ją uszkodzić, więc markiza nie powinna być rozwinięta np. w czasie burzy. Ze względu na odporność na porywy wiatru markizy dzieli się na klasy. Te z trzeciej, najwyższej, mogą wytrzymać nawet wiatr o prędkości 50 km/h, o ile zostały zamontowane we właściwy sposób.

Zabezpieczeniem przed nagłym załamaniem pogody jest elektroniczny system, który automatycznie składa daszek przy zbyt silnym wietrze. To przydatne rozwiązanie podwyższa jednak koszt markizy. Czujnik pogodowy można rzecz jasna zainstalować tylko wtedy, gdy markiza rozwijana jest za pomocą elektrycznego silnika. Tańszą, ale bardziej kłopotliwą w codziennym użytkowaniu alternatywą jest napęd ręczny.

Rozpiętość cen markiz jest bardzo duża. Najtańsze, niewielkie i tandetnie wykonane modele bez kasety, o szerokości ok. 2 m i wysięgu 160 cm, można kupić już za 300–400 zł. Cena markiz tarasowych z silnikiem zaczyna się od ok. 1000 zł, ale już wersja z silnikiem, pełną kasetą i mechanizmem automatycznego składania będzie kosztowała przeszło 3000 zł. Konstrukcje większe, o niestandardowych rozmiarach i z lepszej klasy pokryciem będą odpowiednio droższe.

O ile klasyczna markiza zastępuje dach, to boczna służy jako tymczasowa ściana. Po rozłożeniu powstaje nieprzezroczysta osłona, która chroni przed padającym ukośnie światłem, lekkim wiatrem, a przede wszystkim przed wzrokiem przechodniów. Taki parawan sprawdza się szczególnie w gęstej zabudowie, na tarasach wielorodzinnych budynków i na osiedlach z licznymi, blisko sąsiadującymi domami.

Markizami nazywa się też zupełnie inny rodzaj osłon przeciwsłonecznych, które nie osłaniają tarasów, ale same przeszklenia. Markizy do okien również są skuteczną barierą zatrzymującą promienie słoneczne. W sprzyjających warunkach przeszło 90 proc. docierającej z zewnątrz energii zostaje rozproszona. Jednocześnie do wnętrza dociera wystarczająco dużo światła, by w domu nie panował mrok. W sprzedaży są dostępne materiały różniące się m.in. prześwitem, czyli ilością przepuszczanego światła (np. 1 albo 10 proc.).

Markizy okienne są znacznie bardziej odporne na niepogodę w porównaniu do markiz tarasowych. Wytrzymują porywy wiatru o prędkości przekraczającej 100 km/h, a nawet więcej. W praktyce mogą być więc bez obaw użytkowane niezależnie od pogody.

Ceny takich osłon są również bardzo zróżnicowane. Proste modele z ręcznym napędem można kupić za ok. 200 zł, a elektryczne, z zasilaniem wspomaganym panelami fotowoltaicznymi, będą dziesięciokrotnie droższe.

Markizolety, zgodnie z tym, co sugeruje nazwa, łączą cechy markiz i rolet. Wyróżnia je charakterystyczna belka, którą można odchylić. Nad dolną częścią okna tworzy się mały skośny daszek. Światło wpada przez utworzony w ten sposób prześwit. Dzięki temu pozostała część okna może być osłonięta materiałem o bardzo gęstym splocie, a co za tym idzie – niewielkiej przenikalności, a więc bardzo skutecznym.