Luksus we wnętrzu. Czy Polacy znają jego znaczenie?

Iwona Ławecka-Marczewska: Do niedawna za luksusowe uważano gigantyczne rezydencje, na wielkich działkach, wykończone przy użyciu drogich materiałów, urządzone przedmiotami o niebotycznych cenach. To się zmienia. Coraz częściej za luksus we wnętrzach uznaje się nie rzeczy lecz przestrzeń, światło, widok z okna, czyste powietrze. Salon wysoki na sześć metrów, okna wychodzące na piękny ogród albo las – to jest luksus. W mieszkaniu w Warszawie jest nim: widok na Pałac Kultury, piękna klatka schodowa w kamienicy, sztukaterie na suficie, dobrze zachowana stara drewniana podłoga. W domach chcemy mieć jak najwięcej dziennego światła. Duża liczba okien, wielkie przeszklenia od podłogi do sufitu - to są wyznaczniki luksusu. Wybierając miejsce, w którym zamieszkamy, zwracamy uwagę na to, jak zanieczyszczone jest powietrze w danej dzielnicy. Jeszcze rok, dwa lata temu w ogóle o tym nie myśleliśmy. Ja osobiście za luksusowe uważam wnętrza, w których jest dobra sztuka.

Sięgnijmy do roku 1998. W styczniu ukazał się pierwszy numer "Dobrego Wnętrza", jednego z nielicznych wówczas pism wnętrzarskich. Większość bogatych domów urządzonych jest stylowo: stare meble, dziewiętnastowieczne malarstwo, kominki z dekoracyjnymi obudowami. Są już jednak pierwsze jaskółki nowego luksusu: w łazienkach wanny z hydromasażem, lustrzane szafki, kolorowa ceramika, w salonach meble w skórze, z elementami z chromowanej stali, przeszklone witryny, stoły ze szklanymi blatami, luksfery. Obecnie na Zachodzie wraca moda na lata 90. XX w.

U nas jeszcze jest na nią chyba trochę za wcześnie. Wróćmy do zmian, jakie zachodziły w ostatnim 20-leciu. Już w pierwszych latach nowego stulecia pojawiają się domy z dużymi przeszkleniami, nowoczesne zabudowy kuchenne formą nie różnią się zbytnio od tych, jakie powstają obecnie (np. już AGD montuje się w tzw. słupkach). W luksusowych rezydencjach urządza się już domowe siłownie, najbogatsi mają na tarasach wieloosobowe wanny nazywane wannami SPA. Nie ma luksusowego domu bez kominka, efektownego okapu prestiżowej zachodniej marki. W polskich domach jest coraz więcej mebli znanych projektantów, na czele z ulubieńcem, Philippem Starckiem. Koniec pierwszej dekady XX w. przynosi coraz większe zainteresowanie światowymi trendami, modę na naturalne materiały, rozwiązania proekologiczne, folklor, powrót do rodzimej tradycji. W polskich domach pojawiają się meble i dodatki vintage, obecnie bardzo na czasie. Wyznacznikiem luksusu wciąż jest design najwyższej klasy, od światowej sławy projektantów. Wśród pożądanych rozwiązań architektonicznych we wnętrzach są antresole, monolityczne obudowy kominków, wysokie zabudowy kuchenne na całą ścianę, w salonach wyspy wypoczynku z rozłożystymi kanapami.

Najbliższa przeszłość, lata 2015/16 są już zapowiedzią tego, co obecnie jest w modzie. W luksusowych wnętrzach stosuje się dużo drewna, kamienia, w formie mebli proste linie ustępują zaokrąglonym. Wchodzą miękkie welury, rośnie popularność tapet, wśród motywów pojawia się coraz więcej roślinnych i zwierzęcych. Większą wagę przywiązuje się do tego, jak urządzony jest nie tylko sam dom, ale także taras, który staje się letnim salonem. To oczywiście tylko pobieżny skrót, a nie dogłębna analiza, na którą nie mamy tu miejsca.

Polacy kochają styl skandynawski, ale chyba jednak mają świadomość, że jest to design użyteczny, przyjazny, nie uznają go za luksusowy. Jeśli chodzi o inne style, to zwolenników miał i wciąż ma minimalizm, choć powoli odchodzi się od niego na rzecz eklektyzmu, łączenia stylów. Wciąż popularny jest styl loftowy, chętnie wybierany do mieszkań w nowych inwestycjach. Bezsprzecznie zapanowała moda na wnętrza vintage, zwłaszcza nawiązujące do lat 60., z oryginalnym wyposażeniem z tamtych lat lub meblami i dodatkami inspirowanymi tamtymi czasami. Do wnętrz stylowych Polacy chętnie wybierają styl nawiązujący do art deco. Swoich zwolenników ma też styl nowojorski (meble z metalowymi elementami w złotym kolorze, meble lustrzane, plusz, pastelowe barwy, czarno-biała fotografia, wzór marokańskiej koniczyny). Obecnie we wnętrzach stylowych bardzo modne są motywy kwiatowe, przeskalowane – wielkie kwiaty na tapetach, tkaninach. Także inne wzory zaczerpnięte z natury: ptaki, owady.

Nie. Myślę, że chcieliby zmieniać je częściej, tylko nie zawsze ich na to stać. Nie mówię tu oczywiście o właścicielach luksusowych wnętrz. Nie mówię też o zmianach gruntowanych, które zwykle się robi wtedy, gdy jest to konieczne. Mam na myśli małe zmiany. Gdyby mogli, pewnie chętnie zmienialiby aranżację - jeśli nie co sezon, to chociażby dwa razy w roku. Nowe zasłony, narzuty, poduszki na wiosnę, dlaczego nie? Ale to kosztuje. Najczęściej Polacy remontują kuchnie i łazienki. I te wnętrza zmieniają zwykle całkowicie, nie szczędząc na nie pieniędzy. W polskich wnętrzach można mówić też o zmianach pokoleniowych. Młodzi ludzie, urządzając pierwsze własne mieszkania, chcą je jak najbardziej odróżnić od domów rodziców. Jak u mamy i taty była brązowa kanapa, u nich będzie szara, jak w domu rodziców była boazeria na ścianie, u nich będzie beton. Ściany pomalują nie na kremowo czy łososiowo, ale na biało i w różnych odcieniach szarości. Polacy zmieniają wnętrza, by nie wyglądały jak te z lat 80. czy 90. XX w., ale robią to na jedną modłę: tak jak sąsiedzi, albo tak jak zobaczyli na zdjęciu w gazecie. W rezultacie wiele mieszkań wygląda niemal identycznie. Choć muszę przyznać, że już powoli przyjmuje się trend, by jak najbardziej indywidualizować swoje mieszkania, by domy wyrażały osobowość mieszkańców.

Jest pani jurorką w konkursie Porty "O!Twórz mieszkanie". Szukacie mieszkania z niebanalnym wnętrzem i ciekawymi mieszkańcami spośród nadesłanych zdjęć i historii właścicieli. Wygląda to na trudne zadanie skoro Polacy już są bardziej świadomi i bardziej "na czasie" jeśli chodzi o wnętrzarskie trendy …?

Właśnie dlatego to zadanie jest interesujące. Czy trudne? Tak, bo trzeba wybrać zwycięzców (śmiech), a wśród zgłoszeń, które na bieżąco śledzę, jest wiele doskonale zaprojektowanych i zaaranżowanych wnętrz, których właściciele, często jednocześnie pomysłodawcy, są świetnymi ludźmi opowiadającymi bardzo ciekawe historie. Cieszę się, że Polacy coraz większą wagę przywiązują do tego, jak mieszkają. Bycie jurorem w konkursie Porty to dla mnie okazja do sprawdzenia, które wnętrzarskie trendy się przyjmują, a które przechodzą bez echa. Myślę, że wśród uczestników konkursu jest wielu czytelników "Dobrego Wnętrza", więc ocenianie zgłoszeń pozwoli mi na lepsze ich poznanie, a co za tym idzie - poruszanie w magazynie tematów, które będą dla nich jeszcze bardziej interesujące.

Na pewno. Kiedyś z usług architektów wnętrz korzystali tylko ludzie bardzo zamożni. Dziś zamawiają u nich projekty inwestorzy urządzający 30-metrowe mieszkanie w bloku. Profesjonalny projekt gwarantuje funkcjonalność rozwiązań, wyposażenie dobrze dobrane i spójne pod względem stylu. No i oczywiście ktoś inny wykonuje za nas pracę i mamy więcej czasu dla siebie, który jest obecnie luksusem.

Partnerem artykułu jest PORTA DRZWI.