Jaki jest idealny układ funkcjonalny w domu?

Trudno zdefiniować idealny układ funkcjonalny domu, który miałby walory uniwersalne dla wszystkich inwestorów. Jednak z pewnością tworzą go takie rozwiązania, które odpowiadają na nasze potrzeby i w jak największym stopniu czynią nasze życie wygodnym, a nawet komfortowym.

Trudno zdefiniować idealny układ funkcjonalny domu, który miałby walory uniwersalne dla wszystkich inwestorów. Jednak z pewnością tworzą go takie rozwiązania, które odpowiadają na nasze potrzeby i w jak największym stopniu czynią życie wygodnym, a nawet komfortowym.
By określić optymalny układ funkcjonalny, należy poznać potrzeby konkretnej rodziny. Nawet jednak wówczas zazwyczaj konieczny jest kompromis pomiędzy oczekiwaniami a potencjałem finansowym. Ogranicza on bowiem możliwości dotyczące wyboru działki, jej wielkości, położenia, a także tego, co się wiąże z parcelą. Finanse wpływają na wielkość domu, układ funkcjonalny wnętrz, kształt bryły, liczbę kondygnacji czy rozwiązania dotyczące strefy pośredniej (czyli wielkość i liczbę tarasów oraz balkonów).

Wpływ na liczbę kondygnacji mają nie tylko upodobania domowników, ale też wielkość działki. Trudno sobie wyobrazić rozległy dom parterowy na niewielkiej parceli miejskiej, która wymusza raczej zaprojektowanie budynku z poddaszem użytkowym lub piętrowego. Pamiętaj jednak, że to od liczby kondygnacji w dużym stopniu zależy funkcjonalność domowej komunikacji. Im więcej poziomów, tym może być ona trudniejsza dla mniej sprawnych domowników. Niepodpiwniczony dom parterowy będzie rozwiązaniem idealnym dla rodzin, w których są osoby niepełnosprawne ruchowo, ale także z małymi dziećmi czy też starzejących się. Poza tym dom parterowy sprzyja rodzinnej integracji. By być ze sobą, wystarczy wyjść z pomieszczenia, bez konieczności pokonywania schodów. Jednocześnie decydując się na takie rozwiązanie funkcjonalne, należy zadbać o czytelne rozdzielenie strefy nocnej i dziennej - tylko wówczas możliwe będzie bezkolizyjne funkcjonowanie wszystkich członków rodziny, w której niektórzy mogą mieć odmienny od reszty rytm dobowy
czy styl pracy i wypoczynku. Z tego względu za bardziej funkcjonalny trzeba uznać dom z poddaszem użytkowym czy piętrem. W tego typu budynkach podział na strefy dzienną (na parterze) i nocną (na drugiej kondygnacji) jest znacznie bardziej czytelny. Decyzja o budowie domu kilkukondygnacyjnego daje również możliwość rozłożenia prac wykończeniowych na etapy - w domu parterowym jest to dużo trudniejsze.

Niezależnie od wielkości domu przyjęło się dzisiaj, że strefa dzienna jest otwarta. Tworzy ją nie tylko kuchnia, jadalnia i pokój dzienny. Włączana jest do niej również część komunikacyjna domu - hol oraz klatka schodowa. Takie rozwiązanie to nie tylko efekt mody na otwarte wnętrza. Wynika ono również z optymalizacji przestrzeni. Decydując się na nie, zyskujesz lepsze doświetlenie światłem naturalnym każdego zakątka. Pamiętaj też, że włączenie w otwartą przestrzeń wnętrz służących komunikacji poszerza ich funkcjonalność - zyskują one bardziej reprezentacyjny charakter. Dzięki nowoczesnym sprzętom i materiałom wykończeniowym jest ono również bardzo wygodne - nie trzeba otwierać i zamykać drzwi. W połączonej przestrzeni można dobrać materiały podłogowe (choćby drewno, kamień czy płytki ceramiczne), które podkreślą funkcjonalną odrębność każdego aneksu. Ale te same materiały dostępne są także w takich gatunkach i wariantach wzorniczych, że każdy z nich można zastosować na całej podłodze strefy dziennej. Wówczas
granice między kącikami mogą być bardziej płynne, co docenisz choćby podczas dużego przyjęcia, kiedy konieczne będzie powiększenie jadalni. Bez problemu dobierzesz także wydajny okap czy meble kuchenne, które sprostają wymaganiom otwartej przestrzeni.

Jeśli dysponujesz przestronnym holem, kuchnią i salonem, a wolisz bardziej kameralny nastrój, możesz wybrać tradycyjny podział przy pomocy pełnych ścian. Rozwiązaniem pośrednim będzie choćby wykorzystanie w aranżacji drzwi przesuwnych - takie ruchome ściany ułatwią manewrowanie przestrzenią. Z pewnością zamknięta powinna być strefa nocna domu, w parterowym najlepiej umieścić ją w innym skrzydle budynku lub wydzielić obszernym holem. W domu z piętrem w sposób naturalny oddziela ją klatka schodowa.

Wybierając projekt domu, często zapomina się o konieczności zaplanowania przestrzeni służącej do przechowywania. Jej zaplanowanie nawet kosztem salonu czy sypialni pozwoli na komfort utrzymania w domu porządku. W domach podpiwniczonych taką funkcję spełnia piwnica, jednak kłopotliwe jest wnoszenie i wynoszenie z niej sprzętów czy żywności. Dobrze rozwiązanych miejsc do przechowywania nie zastąpi również kilka szaf czy kotłownia. Gromadzimy nie tylko ubrania, ale też liczne sprzęty, książki, pamiątki, żywność. Najwygodniej będzie, gdy każda z tych grup znajdzie dla siebie właściwe miejsce w domu. Warto więc zaplanować odpowiednią liczbę garderób - idealnie, by zaprojektowano je przy każdej sypialni. Przy kuchni zaplanuj spiżarnię - docenisz to miejsce nie tylko płacąc mniej za projekt szafek kuchennych, ale także podczas cyklicznych zakupów. Duża spiżarnia daje komfort przechowywania zapasów w zorganizowany i czytelny sposób. Nie warto też oszczędzać miejsca na pomieszczenie gospodarcze oraz szatnię, która
ułatwi utrzymanie porządku w strefie wejścia.

Jeśli jesteś posiadaczem dużego księgozbioru, rozważ też zaplanowanie miejsca na domową bibliotekę połączoną np. z funkcją gabinetu - przechowywanie książek w sypialni nawet w przeszklonych regałach nie służy zdrowiu, a przetrzymywanie ich w salonie może prowadzić do rozproszenia księgozbioru.

W wielu krajach normą są łazienki dzienna oraz usytuowane przy każdej sypialni - u nas to nadal rzadkość. Warto jednak rozważyć, by poza łazienkami gościnną i rodzinną w domu znalazło się miejsce na master bedroom, czyli połączenie łazienki z sypialnią małżeńską, oraz osobna łazienka dla dzieci. Bardzo funkcjonalne jest także rozwiązanie w postaci łazienki gospodarczej. Może ona pełnić funkcję pralni i prasowalni, tu także będzie można umyć brudne kalosze czy wiadro na śmieci. Najczęściej sytuuje się ją przy garażu, pomieszczeniu gospodarczym lub w piwnicy, a więc w mniej reprezentacyjnych lokalizacjach oddzielonych od strefy dziennej domu.