Jaka ostrzałka do noży będzie najlepsza?

Jaka powinna być dobra ostrzałka do noży?

Dawno już minęły czasy, gdy wybór przyrządów do ostrzenia noży ograniczał się często do osełek i ostrzałek krążkowych. Obecnie rynek oferuje znacznie więcej możliwości, a w wielu sklepach internetowych można znaleźć duży wybór ostrzałek wielu różnych typów (sprawdź na przykład: https://www.emag.pl/ostrzalki/c).

Jaka ostrzałka do noży sprawdzi się jednak najlepiej? Po pierwsze, wykonana z odpowiedniego materiału. W dobrej musi być on twardszy niż materiał, z którego zrobione jest ostrze. Na przykład:

• Do noży ze stali wystarczą nawet zwykłe ostrzałki stalowe;
• Do noży ze stali o podwyższonej twardości (np. ze stali węglowej czy tytanowej) potrzebne są ostrzałki ceramiczne, z węglika wolframu lub kamienie do ostrzenia;
• Do noży japońskich sprawdzą się szczególnie kamienie wodne z twardych materiałów;
• Do noży ceramicznych natomiast najlepsze są ostrzałki diamentowe.

Jaka jest dobra ostrzałka do noży ząbkowanych?

W przypadku noży o gładkim ostrzu zdecydowanie łatwiej wybrać odpowiednią ostrzałkę. Nie każdy przyrząd do ostrzenia noży nadaje się jednak również do narzędzi o ząbkowanej krawędzi tnącej. Zdecydowanie nie sprawdzą się tu osełki, kamienie do ostrzenia czy grube ostrzałki prętowe.

Najlepszą ostrzałką do noży ząbkowanych jest cienka ostrzałka prętowa (zwłaszcza diamentowa), przypominająca nieco śrubokręt ze szpikulcem. Dobrym rozwiązaniem do noży z szerokimi ząbkami są też wysokiej jakości ostrzałki płytkowe (np. marki AnySharp). W tym przypadku świetnie zdadzą egzamin także niektóre uniwersalne modele krążkowe i elektryczne.

Zalety i wady różnych przyrządów do ostrzenia noży

Poszczególne rodzaje ostrzałek różnią się sposobem działania i wygodą użytkowania, materiałami, zakresem zastosowań oraz - rzecz jasna - ceną. Na rynku najczęściej dostępne są następujące przyrządy do ostrzenia noży:

• Ostrzałki krążkowe- posiadają kilka par metalowych lub ceramicznych krążków oraz są bardzo proste i wygodne w obsłudze. Warto jednak zwrócić uwagę na jakość i twardość materiału ostrzącego, która często nie jest najlepsza. Nadają się do ostrzenia noży z dwustronną krawędzią tnącą, ale nie do noży: ostrzonych jednostronnie, ciężkich lub o grubych głowniach.

• Ostrzałki płytkowe- łatwością użytkowania przypominają krążkowe. Są jednak bardziej wszechstronne, dzięki krawędziom ostrzącym płytek ustawionym pod kątem 20°. Najlepsze tego typu wykonuje się z węglika wolframu.

• Ostrzałki prętowe, czyli tak zwane musaki lub stalki. Naostrzą niemal każde narzędzie. Z uwagi na ich uniwersalność, często są wykorzystywane między innymi przez rzeźników, masarzy i szefów kuchni. Ich używanie wymaga jednak pewnej wprawy, ostrożności i zachowania odpowiedniego kąta ostrzenia. Pręt ostrzący powinien być o ok. 3-5 cm dłuższy niż ostrze noża.

• Kamienie do ostrzenia są dobre do wysokiej jakości noży, szczególnie japońskich. Zwykle mają różną gradację na obu stronach – jedna służy do ostrzenia zgrubnego, a druga do końcowego. Wymagają jednak namoczenia w wodzie na około 10-15 min przed użyciem. Łatwiej użytkuje się je wraz z prowadnicą, która pomaga zachować odpowiedni kąt ostrzenia. Ceramiczne kamienie z korundu, a zwłaszcza węglika krzemu zużywają się wolniej niż naturalne. Nadają też do bardzo twardych noży.

• Ostrzałki diamentowe dostępne są pod różnymi postaciami (m.in. osełek, pilników, krążków i kamieni do ostrzenia). Poradzą sobie z nożami o najtwardszych, a także bardzo zniszczonych ostrzach. Trzeba jednak ostrzyć na nich noże pod odpowiednim kątem bez pomocy prowadnicy. Nie warto też kupować tanich modeli, bo diamentowy nasyp szybko się wykruszy i straci właściwości.

• Ostrzałki elektryczne są najszybsze i najwygodniejsze w użyciu. Urządzenia te pozwalają zarówno na ostrzenie zgrubne, jak i końcowe. Nie sprawdzą się jednak przy nożach japońskich, ostrzonych jednostronnie i o grubych klingach. Warto pamiętać, że dobre modele są też dość drogie.