Inteligentna instalacja elektryczna: sterowanie oświetleniem

Podstawową cechą inteligentnych instalacji jest obsługa wielu urządzeń za pomocą jednego przycisku oraz możliwość tworzenia scenariuszy polegających na uruchamianiu bądź wyłączaniu kilku urządzeń jednocześnie w różnych konfiguracjach w zależności od sytuacji. Tego typu systemy stosuje się do sterowania oświetleniem, roletami, sprzętem audio i wideo, alarmem, kontrolą dostępu oraz ogrzewaniem i wentylacją. Najpopularniejsze, bo najtańsze w realizacji i wyraźnie zwiększające wygodę, jest zastosowanie inteligentnego sterowania oświetleniem. Dzięki takiemu systemowi można włączać i wyłączać wszystkie źródła światła z jednego miejsca w domu, nawet bez wstawania z fotela.

Wymaga to zastąpienia tradycyjnych mechanicznych łączników elektronicznymi panelami sterującymi komunikującymi się z obsługiwanymi źródłami światła.

Do przesyłania sygnałów sterujących może służyć przewód nazywany magistralnym – oparte na nim systemy działają najbardziej stabilnie. Jednak poprowadzenie dodatkowego przewodu między rozsianymi po domu urządzeniami nie jest kłopotliwe tylko na etapie wykonywania instalacji elektrycznej. Gdy chcesz ją zmodyfikować w wykończonych wnętrzach, koszt i kłopoty wynikające z towarzyszących temu prac zdecydowanie nie zachęcają do wyboru takiego rozwiązania. Rozsądny jest wtedy wybór systemu opartego na komunikacji radiowej – na rynku pojawia się coraz więcej potrzebnych do tego urządzeń, niektóre w całkiem rozsądnej cenie.

Najmniej kłopotliwy do wykonania jest układ sterowania złożony z urządzeń (modułów) przeznaczonych do montażu w puszkach zamiast tradycyjnego osprzętu elektroinstalacyjnego. Moduły komunikują się bezprzewodowo z centralą sterującą, a ta na ogół może być obsługiwana przez komputer lub smartfon połączony z nią za pośrednictwem domowej sieci komputerowej. Aplikacje na te urządzenia umożliwiają konfigurowanie systemu, czyli tworzenie scenariuszy, w których jednym przyciskiem uruchamia się kilka z nich. Oprócz włączania i wyłączania światła zwykle możliwa jest też regulacja jego natężenia (moduły pełnią funkcję ściemniaczy), a jeśli zastosuje się oświetlenie LED RGB, także jego barwy. Popularne staje się wykorzystywanie w systemach inteligentnych smartfonów jako paneli sterujących, co pozwala zaoszczędzić na zakupie dość drogich elementów. Jedna centrala może ich obsługiwać kilka, co daje każdemu z domowników możliwość sterowania systemem za pomocą swojego urządzenia.

Ciekawostką jest system inteligentnego sterowania oświetleniem (Philips HUE) składający się z niewielkiego urządzenia sterującego podłączanego do domowego routera obsługującego sieć komputerową oraz żarówek wyposażonych w moduły komunikacji radiowej. Żarówki wkręca się po prostu do zwykłych opraw oświetleniowych. Potrzebny jest jeszcze smartfon z aplikacją umożliwiającą obsługę systemu. Pozwala ona włączać i wyłączać każdą z żarówek (jeden sterownik obsługuje ich nawet 50), regulować ich jasność, zmieniać kolor światła, a nawet programować sposób pulsowania. Można również ustawić czas, w którym mają działać poszczególne źródła światła. Kolejne aplikacje przeznaczone do obsługi tego systemu umożliwiają na przykład zsynchronizowanie działania oświetlenia z odtwarzaną muzyką słyszaną przez mikrofon smartfona, a nawet uzależnienie natężenia i barwy światła od pogody – dane o jej stanie są odbierane z Internetu.