Instalacja wodna w domu. To musisz wiedzieć

Wystarczy kilka wakacyjnych dni poza ʺcywilizacjąʺ, by docenić luksus, jakim jest współczesna instalacja wodna w domu. Na co dzień widoczne są tylko jej końcowe elementy – wylewki, krany czy kurki, pieczołowicie dobierane do wystroju mieszkania. Równie – a może nawet bardziej – istotne są jednak części ukryte w ścianach, szafkach i pod umywalkami.

Domowa instalacja połączona jest z lokalną siecią wodną. W przypadku wodociągów granicę wyznacza licznik wody, odcinki leżące za nim należą już do właścicieli lokalu. Precyzyjne wyznaczenie granicy okazuje się niezwykle ważne w przypadku awarii prowadzącej np. do zalania sąsiadów z dołu. Odpowiedzialność, a więc i koszty spadają bowiem wówczas albo na mieszkańców, albo np. na spółdzielnię, w zależności od miejsca uszkodzenia.

Zdarza się, że dom nie jest podłączony do wodociągu, tylko do indywidualnego ujęcia, czyli studni. W takim przypadku punktem granicznym jest pompa. Te różnice nie mają wpływu na układ instalacji w domu. Ważne jest za to źródło ciepłej wody użytkowej. Jeśli jest ona podgrzewana centralnie, w domu rozprowadza się ją dwoma równoległymi przewodami. Czasem potrzebny jest jeszcze trzeci, z wodą cyrkulacyjną. Takie rozwiązanie jest konieczne, gdy podgrzewacz dzieli od baterii czy innego punktu czerpania wody duża odległość. Natomiast jeśli przy baterii zamontowany jest osobny podgrzewacz (np. piecyk gazowy), wystarczy jeden system dla wody zimnej.

Instalacje wodne planuje się uwzględniając przyszłą aranżację pomieszczeń. Do poszczególnych urządzeń instalacje prowadzi się na różnej wysokości. Przykładowo przy umywalce umieszcza się je na wysokości ok. 60, a przy prysznicu – ok. 120 cm. Decyzja o lokalizacji wanny czy umywalki jest zatem istotnapodczas remontu i bywa kosztowna – wymaga bowiem nie tylko przebudowania instalacji hydraulicznych, lecz także np. skuwania płytek.

Woda jest rozprowadzana po budynku rurami o wewnętrznej średnicy mieszczącej się zwykle w przedziale 15–32 mm. Wykonuje się je z różnych materiałów, choć w ramach instalacji lepiej wybrać jeden typ. Rury z tworzyw sztucznych są lekkie i niepodatne na korozję. Tradycyjne rury miedziane wyprzedzają je pod względem odporności na wysoką temperaturę Są też łatwe w montażu i wolniej osadza się na nich kamień. Ich główną wadą jest koszt, ze względu na wysoki współczynnik przewodzenia ciepła metalowe rury trzeba dobrze izolować. Niekiedy w domowych instalacjach wodnych stosuje się też rury stalowe.

Ze względu na bezpieczeństwo bardzo ważne jest umieszczenie instalacji w odpowiednim miejscu. Rury z wodą zawsze należy układać poniżej rur gazowych i kabli elektrycznych – w razie przecieku woda nie spowoduje np. groźnego spięcia. Rura, w której płynie ciepła woda, powinna być umieszczona nad rurą z wodą zimną. Jeśli trzeba przeprowadzić instalacje w podłodze, przewody trzeba zabezpieczyć przed mechanicznym uszkodzeniem. W tym celu umieszcza się je w tzw. peszlu, czyli dodatkowej, zewnętrznej rurze. Odcinki biegnące do garażu i kotłowni powinny być też gazoszczelne, by przez szczeliny w miejscach połączeń do domu nie wpływał dym.

Instalacje można układać albo w systemie trójnikowym albo rozdzielaczowym. W tym drugim przypadku przewód główny prowadzi do rozdzielacza, od którego z kolei biegną osobne przewody do poszczególnych punktów poboru.

Poza pomieszczeniami gospodarczymi rury są najczęściej układane w wykutych bruzdach ściennych, a następnie ukrywane pod tynkiem. Instalacje prowadzi się prostoliniowo, prostopadle i równolegle do siebie, unika się zaś skosów. Żeby zmienić kierunek przewodu, dopasować rury o różnych średnicach i albo połączyć kilka rur stosuje się hydrauliczne łączki i kształtki: kolanka, łuki gięte, mufy, nyple i in. Planując instalację, najlepiej zdecydować się na system jednego producenta.

W każdej instalacji niezbędne są zawory. W razie awarii, podczas wymiany czy przeglądu urządzeń można za ich pomocą odciąć dopływ wody. Muszą być więc zawsze niezawodne i szczelne. Optymalnym rozwiązaniem jest zamontowanie osobnego zaworu dla wanny, umywalki, kuchennego zlewu, toalety; a przynajmniej dla każdego pomieszczenia, w którym potrzebna będzie instalacja wodna. Co prawda każdy zawór to dodatkowy wydatek, ale też wygoda. W razie usterki nie trzeba odłączać wszystkich urządzeń.

Filtry nie są wprawdzie niezbędną częścią domowych instalacji, ale warto rozważyć ich montaż. Podstawa to filtr osadnikowy zamontowany bezpośrednio za wodomierzem. Gęsta siateczka wychwytuje cząstki kamienia, piasek, odrobiny rdzy. W ten sposób nie tylko podnosi jakość wody, lecz także chroni wrażliwe elementy domowego systemu, wydłużając ich trwałość.

Co prawda w wielu miastach jakość kranówki jest bardzo dobra, ale czasem konieczne okazuje się zamontowanie filtrów uzdatniających wodę. Takie urządzenia przydają się zwłaszcza w przypadku indywidualnych ujęć. Poprawiają smak i zapach wody, chronią użytkowników przed zanieczyszczeniami. Żeby dobrać właściwy filtr, trzeba zbadać skład wody i sprawdzić czy nie jest skażona biologicznie. Badania laboratoryjne wody prowadzą zarówno stacje Sanepidu, jak prywatne firmy.

Do wykonania instalacji wodnej nie trzeba specjalnych uprawnień, inaczej niż w przypadku elektryczności i gazu. Mimo to prace warto zlecić specjalistom.