Instalacja wentylacyjna: nawiewniki. Jak działają, gdzie montować nawiewniki?

Od kiedy w budynkach stosuje się szczelne okna, konieczne stało się wykonywanie nawiewników - specjalnych otworów wentylacyjnych umożliwiających dopływ do pomieszczeń świeżego powietrza i usuwanie przykrych zapachów powstających podczas wielu domowych czynności. Zamiast na siłę robić w mieszkaniu przeciąg, otwierając wszystkie okna, zamontuj nawiewniki, by o każdej porze móc cieszyć się świeżym powietrzem i nie musieć się wstydzić - nie zawsze przyjemnych - domowych zapachów.

Świeże powietrze w budynkach mieszkalnych powinno dopływać bezpośrednio do wszystkich pokoi i kuchni z oknem, dlatego też w tych pomieszczeniach są potrzebne nawiewniki, które umożliwiają usuwanie przykrych zapachów powstających np. w trakcie gotowania. Dzięki temu nie trzeba się będzie wstydzić przed gośćmi. Nawiewników nie należy umieszczać w pomieszczeniach wilgotnych, szczególnie w łazienkach, bo z powodu dużej zawartości wilgoci w powietrzu zimą na ich powierzchni wykraplałaby się para wodna. Mogłoby to doprowadzić do zagrzybienia i zniszczenia ściany pod nawiewnikiem. Poza tym zimny strumień powietrza powodowałby dyskomfort osób korzystających z łazienki.

Ponieważ w łazience, a także w kuchni i pomieszczeniach pomocniczych bez okien muszą się znajdować otwory wentylacyjne wywiewne, należy zapewnić przepływ powietrza z pokoi do tych pomieszczeń przez otwory w oddzielających je drzwiach lub przez szczeliny pod nimi. Ich powierzchnia powinna wynosić 80 cm2 w drzwiach w pokojach i 220 cm2 w drzwiach pomieszczeń, w których znajdują się otwory wentylacyjne wywiewne.

Gdzie przeważnie montuje się nawiewniki?

Nawiewniki najczęściej montuje się w oknach - w ościeżnicy lub ramie, ewentualnie między ramą skrzydła a górną krawędzią szyby zespolonej. Spotyka się też większe nawiewniki do umieszczenia w otworze okiennym między nadprożem a górną krawędzią ościeżnicy albo w obudowie rolety zewnętrznej. Są również nawiewniki przeznaczone do zamontowania w ścianie. Najlepiej umieszczać je nad oknami, pod którymi są grzejniki.

Jak działają nawiewniki?

Nawiewniki muszą mieć konstrukcję umożliwiającą regulację stopnia ich otwarcia w celu ograniczenia napływu powietrza do pomieszczeń, gdy na dworze jest bardzo zimno. Zgodnie z przepisami strumień objętości powietrza przepływającego przez całkowicie otwarty nawiewnik, przy różnicy ciśnienia 10 Pa po obu jego stronach, powinien się mieścić w granicach od 20 do 50 m3/h, jeśli użyje się go w systemie wentylacji naturalnej i od 15 do 30 m3/h w systemie wentylacji mechanicznej wywiewnej. Natomiast przestawienie elementu dławiącego w pozycję zamkniętą powinno skutkować zmniejszeniem strumienia o 70-80% (nawiewnik nigdy nie może być całkowicie zamknięty).

Na czym polega działanie nawiewników higrosterowanych?

Regulacja nawiewników może być ręczna, ale lepszym rozwiązaniem są nawiewniki z regulacją automatyczną. Stopień otwarcia może się w nich zmieniać pod wpływem zmian różnicy ciśnienia wewnątrz i na zewnątrz domu (przymykanie następuje wtedy wraz ze zwiększeniem siły wiatru) lub zmian temperatury (zmniejszenie stopnia otwarcia następuje wraz ze spadkiem temperatury powietrza). Największą popularność zdobyły jednak nawiewniki higrosterowane - reagujące na zmiany wilgotności powietrza w pomieszczeniu. Zwiększenie jej zawartości jest sygnałem do zwiększenia stopnia otwarcia nawiewnika, dzięki czemu przewietrzanie jest intensywniejsze do momentu, gdy wilgoć zostanie usunięta. Wtedy wymiana powietrza może się już odbywać w minimalnym stopniu.

O czym pamiętać, montując nawiewniki?

Ograniczenie wentylacji do niezbędnego minimum jest istotne ze względu na straty ciepła i koszt ogrzewania - konieczność podgrzewania napływającego do wnętrza zimnego powietrza może kosztować bardzo dużo. Stosując urządzenia ograniczające dopływ powietrza do pomieszczeń, trzeba jednak mieć na uwadze jego minimalną ilość niezbędną do działania urządzeń grzewczych spalających paliwo – kominka, kotła, piecyka. Dążąc do ograniczenia strumienia powietrza, nie można przesadzić, bo grozi to nieprawidłowym działaniem tych urządzeń i wytwarzaniem przez nie śmiertelnie niebezpiecznego tlenku węgla, czyli czadu.

Ile nawiewników potrzeba w domu?

Liczbę nawiewników niezbędnych w domu czy mieszkaniu ustala się na podstawie ilości powietrza, które powinno być usuwane z wnętrza domu, określonej w normie PN-83/B-03430. Jest to suma minimalnych strumieni objętości powietrza potrzebnych do wentylowania następujących pomieszczeń:

• kuchni z oknem zewnętrznym, wyposażonej w kuchenkę gazową lub węglową - 70 m3/h,
• kuchni z oknem zewnętrznym, wyposażonej w kuchenkę elektryczną - 30 m3/h w mieszkaniu dla maksymalnie 3 osób lub 50 m3/h w mieszkaniu dla więcej niż 3 osób,
• kuchni bez okna zewnętrznego wyposażonej w kuchenkę elektryczną - 50 m3/h,
• kuchni bez okna zewnętrznego, wyposażonej w kuchnię gazową, obowiązkowo z mechaniczną wentylacją wywiewną - 70 m3/h, zaleca się ponadto projektowanie urządzeń wentylacyjnych umożliwiających okresowe zwiększanie strumienia objętości powietrza do co najmniej 120 m3/h,
• łazienki z WC lub bez - 50 m3/h,
• wydzielonego WC - 30 m3/h,
• pomocniczego pomieszczenia bez okien - 15 m3/h,
• pokoju mieszkalnego oddzielonego od pomieszczeń kuchni, łazienki i WC więcej niż dwojgiem drzwi lub pokoju znajdującego się na wyższym poziomie w wielopoziomowym domu jednorodzinnym albo w wielopoziomowym mieszkaniu domu wielorodzinnego - 30 m3/h.

Liczbę nawiewników, które trzeba rozmieścić w całym domu, otrzymuje się, dzieląc sumę strumieni objętości powietrza usuwanego z poszczególnych pomieszczeń przez wydajność pojedynczego nawiewnika. Rozmieszcza się je tak, by w każdym pokoju znalazł się co najmniej jeden nawiewnik. Jeśli potrzeba ich więcej, niż jest pokoi, montuje się je także w kuchni z oknem i ewentualnie po dwa w największych pokojach.