Gotowy czy od architekta? Jaki wybrać projekt domu

Gotowy projekt domu średniej wielkości można kupić już za ok. 2000 zł. Tymczasem architekt weźmie nawet kilkanaście tysięcy. Ale wobec wydatków, które nas czekają, nie musi to nie mieć większego znaczenia – to zwykle zaledwie kilka procent całej inwestycji. Co więcej, indywidualny dobór materiałów może przyczynić się do obniżenia kosztów budowy lub późniejszej eksploatacji budynku. Jednak czas to pieniądz, a na przygotowywany indywidualnie projekt możemy czekać nawet kilka miesięcy, nie da się kupić go od ręki. To z jednej strony opóźnia rozpoczęcie prac, a z drugiej może być zdradliwe, bo działając pod presją czasu, często podejmujemy złe decyzje.

Projekt z katalogu kupujesz wraz z podstawową dokumentacją, a często również z kosztorysem czy przykładowym harmonogramem prac. Co więcej, dzięki wizualizacji łatwiej możesz sobie wyobrazić, jak będzie wyglądał skończony budynek. Architekt pokaże nam tylko jedną wersję, ale za to szytą na miarę. Ale łatwiej nanieść poprawki w indywidualnym projekcie niż gotowym. Mało tego, w drugim przypadku niektóre poprawki mogą okazać się niemożliwe.

Chociaż w drukowanych i internetowych katalogach wybór projektów domów jest niemały, a biura architektoniczne udostępniają je bezpłatnie, wrażenie różnorodności bywa złudne. Na ogół każda propozycja wymaga przeróbek, a to kosztuje. Jeśli jednak jest się w stanie pójść na kompromisy, rzeczywiście opcji może być wiele. Gorzej jeśli działka jest specyficzna, np. ma nieregularny kształt czy kłopotliwe sąsiedztwo. Wtedy architekt może okazać się nieoceniony.

Każdy, również gotowy projekt musi być formalnie zaadaptowany do wymagań konkretnej działki. Trzeba znaleźć architekta z uprawnieniami, który zwykle wykonuje takie prace za nie mniej niż 1500 zł. Zgodnie z prawem budowlanym żaden gotowy projekt domu nie stanowi bowiem pełnowartościowej dokumentacji projektowej aż do momentu zaadaptowania go przez uprawnionego architekta. Wtedy też często wychodzą na jaw nieznane dotąd minusy projektu lub okazuje się, że wybrany przez nas dom bez odpowiednich przeróbek nie może stanąć na naszej działce.

Przy przygotowywaniu projektu na indywidualne zamówienie adaptacja jest zwykle wliczona w cenę. Nie trzeba zmieniać rozplanowania okien i wejścia względem stron świata czy podnosić ściany kolankowej, co zresztą często zupełnie burzy proporcje bryły. Dobry architekt zadba o tego typu rzeczy od samego początku. Dobierze też technologię i materiały do lokalnych uwarunkowań. Poza tym fachowiec podpowie różne trafne rozwiązania lub odradzi to, co wydaje się dobrym pomysłem, ale zwykle się nie sprawdza.

Nigdy nie masz gwarancji, że trafisz na dobrego architekta, tak samo jak nie ma gwarancji, że kupiony z katalogu projekt wykonał profesjonalista. Większość defektów wychodzi na jaw niestety dopiero na etapie budowy. Jednak w przypadku gotowych projektów pomaga nam rynek. Ludzie dzielą się na forach opiniami, niekiedy wystarczy wpisać tylko symbol i podać nazwę biura projektowego, by uzyskać informacje z pierwszej ręki. Wiele projektów ma już swoje realizacje, możemy dotrzeć do zdjęć i opinii wykonawców. Jest się kogo poradzić.

A po czym poznać dobrego fachowca? Najlepiej wybrać kogoś poleconego lub cieszącego się pozytywnymi opiniami wśród internautów. Liczy się też doświadczenie, które znacznie zwiększa szanse sukcesu. Opasłe i urozmaicone portfolio to zatem na ogół dobry znak. Na pewno nie warto decydować się na kogoś, kto obiecuje wykonać projekt domu „po taniości”. Takie osoby często kuszą atrakcyjnymi wizualizacjami, ale nie potrafią uzasadnić w satysfakcjonujący sposób wyboru poszczególnych rozwiązań. Dobry architekt doradza, ale potrafi też słuchać. W przypadku nietypowych działek lub wymagań przyszłych mieszkańców warto jednak zwrócić się do architekta.