Gospodarstwo agroturystyczne w Polsce. Czy to się opłaca?

Według ostatnich danych GUS z lipca 2014 r. odnośnie do bazy noclegowej w Polsce, w gospodarstwach agroturystycznych w pierwszym półroczu 2014 udzielono ponad 120 tys. noclegów. Są różne szacunki (w zależności od definicji) dotyczące liczby takich obiektów w naszym kraju. Przyjmuje się średnio, że jest ich około 5 tys. (choć są również szacunki wskazujące na liczbę nawet 12 tys.). Dla porównania – we Francji, gdzie ten rodzaj wypoczynku jest szczególnie popularny – funkcjonuje ponad 45 tys. gospodarstw agroturystycznych, w Niemczech zaś ponad 20 tys.

Agroturystyka to – najkrócej rzecz ujmując – wypoczynek na wsi (zwany również wczasami pod gruszą) połączony z obserwacją i czynnym uczestnictwem w wiejskim trybie życia gospodarzy. Goście mają możliwość mieszkania wraz z rodziną wiejską, poznania jej obyczajów i codziennych zajęć, bezpośredniego kontaktu ze zwierzętami i produkcją rolną. Gospodarstwo dostarcza zdrowej i świeżej żywności. Mieszkając w nim, można poznać życie wiejskie.

Współczesne gospodarstwa agroturystyczne coraz bardziej jednak się specjalizują. Nie wystarczy już samo oddychanie wiejskim powietrzem czy pomoc przy dojeniu krów. Ostrą konkurencję o klienta wygrywają ci, którzy dorzucą coś jeszcze – atrakcje związane z lokalnym folklorem, warsztaty z lepienia garnków, stadninę koni, spływy kajakowe, ściankę wspinaczkową itp. Pomysłów może być bardzo wiele. Liczy się kompleksowość, oryginalność i bogata oferta. Zdarza się więc, że gospodarstwa łączą siły, by przedstawić klientom ciekawy, niebanalny produkt, ciężki do dostarczenia “w pojedynkę”. Z czasem z pewnością zostanie wypracowany system klasyfikacji gospodarstw ze względu na oferujące usługi: dla seniorów, młodzieży, edukacyjne, hipoterapię itp.

Ceny nieruchomości agroturystycznych uzależnione są oczywiście od wielu różnych czynników: lokalizacji, stanu technicznego obiektu, rentowności, dodatkowego wyposażenia, rodzaju i wielkości działki itp. Najdroższe są rentowne domy na wsi położone w atrakcyjnych przyrodniczo rejonach – np. w okolicy parków narodowych czy krajobrazowych, oraz w typowych miejscach turystycznych – na Mazurach, Pomorzu, w Bieszczadach itp.

Przeciętne ceny gospodarstw agroturystycznych na kilkuhektarowych działkach wynoszą ok. 3200-3500 zł za metr kwadratowy budynku. Są to z reguły obiekty nieco większe niż zwykłe domy jednorodzinne – stąd zazwyczaj ich ceny przekraczają milion złotych za całość. Gospodarstwo agroturystyczne z domem noclegowym o powierzchni ok. 400 mkw. to wydatek rzędu 1,2-1,5 mln zł.

Na Mazurach nieruchomości o wysokim standardzie kosztują nawet 3-4 mln zł za budynki o powierzchni od 800 do 1200 mkw. na kilkuhektarowej działce. Te najdroższe wycenia się nawet 5500 zł/mkw. Jedno z gospodarstw agroturystycznych nad rzeką w rejonie Olsztyna w budynku o powierzchni 350 mkw. po zabytkowym młynie – wyremontowanym i przystosowanym do przyjęcia gości – wystawiono na sprzedaż za 2 mln zł. Nad Bałtykiem, w takich miejscach jak Ustka, Rowy, Łeba, tego typu nieruchomości kosztują ok. 4,5-5 tys. zł/mkw. Podobne wyceny dotyczą również znanych lokalizacji blisko kurortów górskich.

Rynek agroturystyczny powoli się specjalizuje, co świadczy o jego rozwoju. Na pewno kołem zamachowym tego procesu i istotnym walorem z punktu widzenia inwestycyjnego są unijne dotacje, które można uzyskać na prowadzenie działalności tego typu - na różnicowanie działalności nierolniczej. Maksymalny poziom pomocy finansowej może wynosić 50 proc. kosztów kwalifikowanych. Pomoc przyznaje się i wypłaca do wysokości limitu, który w okresie realizacji Programu wynosi maksymalnie 100 tys. zł na jednego beneficjenta.

Autor: Iwona Hryncewicz, WGN Nieruchomości