Gonty bitumiczne czy blachodachówka: co wybrać na dach?

Na zakup blachodachówki oraz gontów bitumicznych określanych również jako dachówka bitumiczna decydują się zazwyczaj miłośnicy pokryć pochodzenia naturalnego. Wybór inwestorów pada właśnie na te materiały, ponieważ odtwarzają one wzory typowe dla szlachetnych pokryć, takich jak dachówka ceramiczna, łupek czy gonty drewniane, są zaś od nich tańsze, a także mniej kłopotliwe do zamontowania. Zarówno gonty, jak i blachodachówkę można zastosować wymiennie, jednak niekiedy ich użycie się wyklucza, zależy ono bowiem nie tylko od naszych finansów czy gustu, ale też od kąta nachylenia dachu czy ułożonego poszycia.

Kiedy stosować? By można było użyć gontów bitumicznych, na dachu musi być wcześniej ułożone sztywne podłoże z desek lub płyt OSB o zwiększonej klasie wodoodporności. Stosuje się je na dachach o kącie nachylenia od 12 do 75 stopni. Gonty doskonale sprawdzają się na dachach o skomplikowanych kształtach z licznymi koszami - wielopołaciowych czy wzbogaconych o facjaty, wykusze, ryzality i lukarny oraz wole oczka.

Właściwości.Gonty bitumiczne tworzy kilka warstw. Są to warstwa nośna z włókna szklanego lub mieszanki włókniny szklanej i tworzywa sztucznego pokryta warstwami izolacyjnymi z masy bitumicznej oraz warstwa podkładowa z posypki piaskowej lub specjalnej folii, a także warstwa wierzchnia, którą tworzy posypka mineralna lub granulat ceramiczny. Gonty mogą być powleczone folią miedzianą lub tytanowo-cynkową, a także łupkiem kamiennym, które tworzą dodatkową warstwę ochronną i dekoracyjną. Gonty bardzo dobrze izolują akustycznie, co może być istotne, gdy dom ma poddasze użytkowe, skutecznie chronią też przed wilgocią.

Wymiary, kształty i kolory.Dachówki bitumiczne są dostępne w pasach długości 1 lub 5 m, szerokości nieprzekraczającej 35 cm i grubości 5 mm. Gonty wyróżnia wielość kształtów – poza tymi typowymi dla dachówki mogą one odtwarzać kształt gontów drewnianych czy łupka. Przybierają formę prostokata, sześciokąta, trapezu, trójkąta oraz ogona bobra. Także ich kolorystyka jest różnorodna - występują w barwach jednolitych lub cieniowanych.

Montaż. Nie przysparza kłopotów. Gonty są lekkie (1 mkw. waży ok. 8 kg) i elastyczne, łatwo się je wygina, więc nie ma problemów z dostosowaniem ich do kształtu połaci dachu. Należy je przybijać do poszycia za pomocą ocynkowanych gwoździ papowych lub takerów dekarskich i odpowiednio długich zszywek. W miejscach wymagających bezwzględnej szczelności stosuje się klej trwale plastyczny. Dostępne są również elementy uzupełniające, które pozwalają na estetyczne wykończenie koszy, kalenic i okapów. Podczas układania pozostaje bardzo niewiele odpadów.

Cena. Gonty bitumiczne należą do pokryć tanich, jednak koszty podnosi konieczność ułożenia ich na sztywnym poszyciu. Wpływ na cenę gontów ma również ich kształt (im prostszy, tym jest ona niższa) oraz rodzaj i kolor posypki (do najdroższych można zaliczyć te z posypką miedzianą). Za gont zapłacisz 23-94 zł/mkw., a za faliste płyty bitumiczne - 15-35 zł/mkw. Za mocowanie gontu do sztywnego poszycia będzie trzeba zapłacić 17-35 zł/mkw. Mocowanie płyt falistych do rusztu z kontrłat i łat to z kolei wydatek rzędu 10-35 zł/mkw.

Trwałość i gwarancja.Gonty zalicza się do pokryć o trwałości określanej w granicach od 10 do 30 lat. Producenci dają na nie gwarancję 10-20-letnią. Są mniej niż blachodachówka podatne na huragany i silne wiatry.

Konserwacja. Uszkodzone pokrycie z gontów można łatwo naprawić, bez problemu ułożysz na nich nową warstwę gontów (nawet cztero- lub pięciokrotnie) lub inne pokrycie. Gonty nie przyklejają się do dachu, po ich zerwaniu zostają suche deski. W miejscach zacienionych już po 2 latach chropowatą powierzchnię gontów porastają mchy i porosty, dlatego należy je okresowo czyścić wodą pod cisnieniem.

Kiedy stosować?Można je montować na dachach o nachyleniu połaci większym niż 9 stopni, ale także do krycia dachów o nachyleniu nawet do 90 stopni - mają więc szerszy zakres użycia niż gonty. Blachy jednomodułowe, czyli z jednym rzędem wytłoczonych „dachówek”, można stosować, gdy kąt nachylenia połaci ma co najmniej 17 st. Doskonale sprawdzają się na dachach o dużych, prostych połaciach, np. dwu- lub czterospadowych, ale chętnie wykorzystuje się je również na dachach o bardziej rozbudowanych formach, gdyż liczni producenci oferują przygotowanie materiału pod wymiar połaci dachu, co minimalizuje ilość odpadów.

*Właściwości. *Blachodachówki wykonuje się najczęściej z blachy stalowej ocynkowanej oraz z blachy stalowej z alucynkiem. Dodatkowo powleka się je podnoszącą trwałość pokrycia warstwą ochronną z tworzywa sztucznego (najpopularniejsze to poliester, purex, pural, PVF2). Powłoki tworzące warstwę wierzchnią mogą być błyszczące lub matowe. Można też kupić blachodachówki pokryte posypką mineralną lub ceramiczną. Mniej popularne są blachodachówki z aluminium. Blachodachówki są lżejsze od gontów (metr kwadratowy pokrycia waży przeciętnie od 2 do 5 kg). Z wyjątkiem blachodachówek wykończonych posypką słabiej tłumią dźwięki – co podczas intensywnego deszczu może przeszkadzać.

Wymiary, kształty i kolory.Blachodachówki mają bardziej zróżnicowaną kolorystykę niż gonty i w przeciwieństwie do nich nie są płaskie – co na dachu daje efekt bardziej dynamicznego pokrycia wierniej odtwarzającego dachówkę ceramiczną. Wyróżnia je bowiem fala, której wysokość może wynosić od 20 do nawet 57 mm. Im większa jest głębokość tłoczenia, tym blachodachówka ma większą sztywność, co daje podczas układania możliwość zwiększenia rozstawu łat do ponad 5 m. Można je kupić w arkuszach o długości 470-6500 mm i szerokości około 1100 mm.

Montaż. W przeciwieństwie do cienkich i wiotkich gontów blachodachówkę można układać zarówno na sztywnym poszyciu, jak i na folii. Blachodachówki należy układać na ruszcie z kontrłat i łat nośnych, których rozstaw powinien być zgodny z zaleceniami producenta pokrycia. Przy montażu pokrycia należy zachować ostrożność, gdyż łatwo go uszkodzić podczas przycinania oraz przesuwania.

Trwałość i gwarancja.Są trwalsze od gontów bitumicznych. Powłoki ochronne skutecznie zabezpieczają blachodachówki przed szkodliwym wpływem czynników atmosferycznych, korozją i zarysowaniem, dlatego w zależności od rodzaju wykończenia ich trwałość określa się na 30-50 lat. Doskonale sprawdzają się na dachach o znacznym nasłonecznieniu, gdyż kolory tego pokrycia długo nie blakną.

Cena.Blachodachówka jest materiałem droższym od gontów bitumicznych, jednak myśląc o pokryciu dachu długofalowo, jej zastosowanie może się okazać bardziej opłacalne. Najtańsze blachodachówki powlekane kosztują poniżej 20 zł/mkw., najdroższe - nawet ponad 100 zł/mkw. Te z posypką są o 20-30 proc. droższe. Koszty robocizny zależą od regionu i wielkości arkuszy: przeważnie za ułożenie zapłacisz 15-40 zł/mkw.

Konserwacja.Jeśli na pokryciu z blachodachówki pojawią się naloty, można je zmyć wodą pod ciśnieniem. Niebezpieczne są ogniska korozji. By zahamować jej rozprzestrzenianie się, uszkodzone miejsca trzeba wyczyścić i zamalować odpowiednią farbą.

Jeśli rozpoczynasz budowę lub remont dachu i szukasz wykonawcy, to złóż zapytanie ofertowe, a firmy gotowe do budowy w twoim rejonie skontaktują się z tobą i przedstawią oferty.