Drewno w aranżacji wnętrz. To musisz wiedzieć o drewnianej podłodze, meblach i schodach

Jeden z trendów w aranżacji wnętrz, który można określić hasłem „Powrót do natury”, wniósł do domu modę na drewno. Obok materiałów takich jak naturalny kamień czy skóra jest ono ulubionym tworzywem designerów i projektantów wnętrz.

Drewno - symbol naturalności, który perfekcyjnie łączy walory dekoracyjne i użytkowe - stosuje się w miejscach o rozmaitym przeznaczeniu. Pomimo ogromnej skali popularności drewnianych mebli, kuchni, schodów czy podłóg poziom wiedzy na temat tego szlachetnego materiału jest stosunkowo niewielki. By zrozumieć fenomen sukcesu drewna, ale również uchronić się przed przykrymi sytuacjami związanymi z jego niewłaściwym użytkowaniem, wybierz się w krótką podróż po świecie drewna.

Jakie drewno najlepsze na meble, schody, podłogę?

Każdy miłośnik drewna staje w pewnym momencie w obliczu decyzji, jaki jego gatunek i rodzaj będzie najlepszy dla realizacji określonych celów dekoracyjnych i użytkowych.

• Twardość drewna. - Z technicznego punktu widzenia najważniejszym zagadnieniem jest twardość drewna, szczególnie istotna w przypadku drewna podłogowego lub schodów drewnianych. Powierzchnie te są intensywnie użytkowane i wymagają zastosowania najtwardszych gatunków drewna – zauważa Krzysztof Wirchomski, właściciel manufaktury Wirchomski, która od ponad 20 lat specjalizuje się w pracy z tym materiałem i kultywuje tradycyjną sztukę stolarską. Dużą popularnością cieszą się krajowe grab, jesion, sosna oraz podłogi wykonane z gatunków egzotycznych takich jak merbau czy jatoba. - W przypadku mebli twardość drewna jest kwestią drugorzędną, choć z reguły unika się używania wyjątkowo miękkich gatunków np. topoli, wierzby czy jodły – dodaje właściciel manufaktury Wirchomski.
• Skurcz drewna. Podczas wyboru drewna warto zwrócić uwagę na tzw. współczynnik skurczu drewna. Jest to bardzo istotna kwestia w kontekście jego trwałości, szczególnie jeżeli mamy do czynienia z częstymi zmianami temperatury i wilgotności powietrza w pomieszczeniu. Skurcz oznacza bowiem skłonność drewna do zmiany wymiarów w kierunkach ułożenia włókien pod wpływem zmian wilgotności powietrza. - Newralgicznym czasem dla mebli drewnianych jest początek okresu grzewczego, kiedy diametralnie zmienia się wilgotność powietrza. Lepiej tego typu sytuację znoszą gatunki drewna o niskim współczynniku skurczu, czyli np. orzech i dąb – podkreśla Krzysztof Wirchomski.

Podobnie jak w przypadku innych materiałów wykończeniowych bardzo wiele zależy od wybranego gatunku, ale też jakości zastosowanego drewna. Przy produkcji najbardziej ekskluzywnych mebli i kuchni drewnianych wykorzystuje się tzw. deski cięte kłodowo z jednej partii produkcyjnej. Dzięki temu wykonawca dysponuje drewnem z wysokiej klasy jakościowej, o bardzo podobnym rysunku i wybarwieniu.

Nie mniej ważny jest gatunek drewna oraz technologia jego zastosowania w meblu, schodach itp. Najdroższe gatunki drewna (takie jak palisander) kosztują kilkanaście, a nawet kilkadziesiąt razy więcej niż te najbardziej popularne (dąb, sosna) – mówi Krzysztof Wirchomski.

Na przykładzie mebli można przedstawić dwa rodzaje wykończenia mebli drewnianych. Z jednej strony mamy do czynienia z meblami z litego drewna, które w całości wykonane są z masywu jednego gatunku. Z drugiej zaś z meblami fornirowanymi. Fornir to cienkie płaty drewna uzyskiwane przez skrawanie płaskie o grubości od 0,1 do 8,0 mm. Krzysztof Wirchomski zauważa: - Na fornir przeznacza się z reguły drewno okrągłe o dużych średnicach i ciekawym rysunku. W przypadku mebli fornirowanych konstrukcja mebla jest z jednego gatunku drewna, natomiast powierzchniowo jest on wykończony dekoracyjnym fornirem, który podnosi wartość estetyczną mebla. Najdroższymi, a zarazem najbardziej efektownymi fornirami są te otrzymane z czeczotki, palisandru i hebanu.

Praktycznie 95% drewnianych mebli, podłóg i schodów nie pozostaje w naturalnej formie, tylko jest finalnie bejcowana lub olejowana. Z jednej strony ma to służyć zabezpieczeniu powierzchni drewnianej, z drugiej zaś nadać mu unikalną, piękną barwę. Zarówno bejcowanie, jak i olejowanie sa sposobami na zmianę naturalnego koloru drewna bez maskowania jego rysunku. Przyczyną zmiany naturalnego koloru drewna są nie tylko upodobania klienta, ale również chęć pokrycia niedoskonałości podłoża lub upodobnienia tańszego gatunku drewna do droższego.

Sztuka dekoracyjnego barwienia drewna jest niezwykle trudna i wymaga od wykonawcy dużej wiedzy i doświadczenia w tym zakresie. W czym tkwi trudność? - Praktycznie każdy gatunek drewna, a są ich setki, jest inny. Gatunki różnią się pod względem twardości drewna, wilgotności, wielkości porów, kolorystyki, zażywiczenia, ścieralności czy gęstości. Przystępując do barwienia drewna, musimy wszystkie te różnice wziąć pod uwagę i dostosować produkt, proces przygotowania drewna oraz metodę aplikacji do konkretnego drewna - tłumaczy Krzysztof Wirchomski.

Bejce i oleje stosowane w meblarstwie wchodzą w reakcje chemiczne z pigmentami zawartymi w drewnie, dlatego efekt tego procesu jest często ciężki do przewidzenia. Dodatkowo należy pamiętać, że zabejcowane powierzchnie z reguły pokrywa się lakierami, które również zmieniają końcową barwę bejcy.