Drewniana elewacja domu. Jak wybrać deski elewacyjne?

Na szczęście minęły niechlubne lata, gdy domy z drewnianą elewacją zaliczano do niższej kategorii. Dziś elewacjami z drewna szczycą się nie tylko budynki o tradycyjnej, lecz także nowoczesnej architekturze. Aby uzyskać równowagę pomiędzy trwałością i estetyką elewacji domu, wielu inwestorów decyduje się na drewnianą oblicówkę.

Aby drewniana elewacja, zwana inaczej szalówką, chroniła i zdobiła dom, musi być wykonana z gatunku o odpowiednich właściwościach i parametrach. Trzeba też pamiętać, że drewno na elewacji domu będzie przez długie lata narażone na wiele niekorzystnych czynników atmosferycznych: deszczu, śniegu, nasłonecznienia oraz zmian temperatury. Powinno mieć zatem wysoką wytrzymałość, jak najmniejszą nasiąkliwość i małą kurczliwość, co ochroni deski elewacyjne przed wypaczaniem i pękaniem.

Nie mniej ważna jest odporność drewnianej elewacji na grzyby oraz szkodniki. Takie warunki świetnie spełniają gatunki drewna egzotycznego, ale z uwagi na wysoką cenę rzadko są wybierane przez polskich inwestorów. Dużo bardziej popularne są u nas rodzime gatunki: świerk, sosna oraz modrzew. Zainteresowaniem cieszą się również świerk skandynawski oraz modrzew syberyjski – dzięki temu, że pochodzą z Północy, mają lepsze parametry techniczne niż gatunki krajowe.

Dobrym rozwiązaniem jest również wybór termodrewna. Takie drewno to nic innego jak sosna, świerk, osika czy dąb poddane obróbce termicznej - działaniu wysokiej temperatury oraz pary wodnej. Dzięki temu rodzime gatunki zyskują lepsze właściwości: wyższą wytrzymałość, większą stabilność wymiarów oraz korzystniejszą izolacyjność cieplną.

Szalówka ma postać desek o grubości 2-3,5 cm i szerokości 10-20 cm. Może być różnorodnie wyprofilowana w zależności od zamierzonego efektu. Deski elewacyjne mogą mieć tradycyjny profil imitujący dwuwarstwowość okładziny. Popularna jest też szalówka zakładkowa lub lekko wyoblona, która imituje elewację z bali.

Ważne, czy wykonawcy drewnianej elewacji w procesie produkcji przestrzegają tzw. konstrukcyjnej ochrony drewna, która polega na takim wykonaniu desek, aby nie powstawały mogące chłonąć wilgoć szczeliny kapilarne, oraz unikaniu zostawiania ostrych kantów, które łatwo jest uszkodzić. Poszczególne deski elewacyjne najczęściej łączą się z sąsiednimi na wpust i wypust, na wrąb lub na zakład.

Drewniana elewacja może być układana na ścianach murowanych ocieplonych i nieocieplonych, a także na szkieletowych. Deski elewacyjne mocuje się do ułożonych co ok. 60 cm drewnianych łat (w zależności od wymiarów izolacji termicznej). Łaty powinny mieć szerokość 3-5 cm i być wcześniej zaimpregnowane ciśnieniowo.

Jeżeli deski elewacyjne mają mieć układ wertykalny, łaty mocuje się poziomo, a jeśli horyzontalny - pionowo. Jeśli ściana ma ocieplenie, łaty mocuje się do warstwy nośnej za pośrednictwem rusztu konstrukcyjnego wykonanego z pionowo i poziomo ułożonych w dwóch warstwach krawędziaków, między którymi znajduje się ocieplenie.

Deski elewacyjne mocuje się do łat na wkręty. Jeśli mają być ułożone poziomo, prace zaczyna się od dołu. Jeżeli deski mają proste krawędzie, układa się je na zakład, te z wyprofilowanymi na wpust i wypust wsuwa się jedna w drugą.