Dom parterowy czy z poddaszem użytkowym?

Na poziomie
Głównym atutem domów parterowych jest wygoda użytkowania. Ze względu na brak schodów, są komfortowym miejscem dla osób starszych i z różnych względów nie w pełni sprawnych fizycznie. To cecha ważna w perspektywie wieloletniego użytkowania, w końcu każdemu może przydarzyć się choćby złamanie nogi, trzeba też brać pod uwagę starość – własną i innych członków rodziny.

W przypadku domu ”na całe życie” parterowy może okazać się najlepszym wyborem. Usytuowanie pomieszczeń na jednym poziomie doceniają rodzice małych dzieci. W takim układzie najlepiej wykorzystuje się też walory ogrodu, otwierając pomieszczenia na otaczającą zieleń.

Domy parterowe są prostsze w budowie od innych, mogą mieć lekki strop albo wyeksponowaną konstrukcję dachu. Ten bywa zwykle mało skomplikowany. Im więcej kondygnacji, tym większe obciążenie ścian i fundamentów. W przypadku budynków parterowych wymagania dotyczące nośności są zatem najmniejsze. Budowa może być ukończona w krótkim czasie, a mniej złożone prace to zarazem ograniczone niebezpieczeństwo błędów wykonawczych.

Dom z poddaszem
To dobra propozycja zwłaszcza dla właścicieli małych lub wąskich działek. Przy takiej samej powierzchni użytkowej, dom z poddaszem będzie miał zawsze mniejszą powierzchnię zabudowy niż parterowy. Zwarta bryła daje ponadto możliwość efektywnego wykorzystania naturalnego światła.

Duży dom parterowy musi mieć z konieczności rozczłonkowaną formę, inaczej pomieszczenia w centralnej części będą ciemne. Tymczasem, mając do dyspozycji dwie kondygnacje, można racjonalnie zaplanować wnętrza. Te na piętrze mogą być bardzo jasne także za sprawą okien połaciowych, a dobre oświetlenie to jeden z najważniejszych czynników wpływających na wygodę użytkowania. Z pomieszczeń na górnej kondygnacji nie można wprawdzie przejść wprost do ogrodu, ale widok bywa bardziej atrakcyjny.

Dla wielu inwestorów ważną zaletą jest możliwość podzielenia domu na dwie sfery, reprezentacyjny parter z salonem i jadalnią oraz część sypialnianą na górnej kondygnacji. Na poddaszu zwykle sytuuje się sypialnie, łazienkę czy miejsce do pracy. Podział funkcjonalny w budynku jednokondygnacyjnym bywa mniej wyraźny.

W niektórych sytuacjach trudniejsze okazuje się zaaranżowanie wnętrza pod skośnym dachem. Żeby w pełni wykorzystać miejsce, warto na ogół zamontować meble na wymiar. Przy ograniczonym budżecie ważna jest możliwość podzielenia pracy na etapy. Poddasze można wykończyć później niż parter, a do tego czasu używać dolnego poziomu.

Ważny kontekst
Jeśli przyszli mieszkańcy marzą o nowoczesnej willi z płaskim dachem, wybór jest jasny. Taki budynek wyklucza poddasze. Ale czasem decyzja nie zależy tylko od upodobań inwestorów. Gdy działka jest już wybrana, trzeba się dopasować do zastanych warunków. Pierwszym krokiem powinno być sprawdzenie miejscowego planu zagospodarowania. Każda gmina ma prawo określić warunki zabudowy terenu, wskazując np. dopuszczalną wysokość budynku, kąt nachylenia dachu, szerokość elewacji frontowej czy wyrażoną procentowo maksymalną powierzchnię zabudowy.

Może się zatem okazać, że w danej lokalizacji nielegalna jest budowa domu z dodatkową kondygnacją albo o zbyt dużej szerokości fasady. Warto też wziąć pod uwagę kontekst otoczenia i w pewnym stopniu dopasować swój projekt do budynków już istniejących. Dom wyraźnie kontrastujący z sąsiedztwem na pewno będzie się negatywnie wyróżniał, stwarzając wrażenie bałaganu.

*Koszt budowy *
Czy bardziej racjonalna jest budowa domu parterowego czy z poddaszem? Nie da się udzielić jednoznacznej odpowiedzi. Wiele zależy od projektu i indywidualnych potrzeb inwestorów.

Domy parterowe mają zwykle większą powierzchnię zabudowy, może się więc okazać konieczny zakup obszerniejszej, a więc droższej działki. Generalnie większy jest też obrys fundamentów i powierzchnia dachu. Zwłaszcza ten ostatni czynnik wpływa na koszt budowy. Więźba dachowa, pokrycie, izolacja – w budynkach o jednakowej powierzchni użytkowej droższy okaże się dach domu parterowego.

Jednak w domu dwukondygnacyjnym trzeba wybudować klatkę schodową. To spory wydatek. Należy też pamiętać, że schody zajmują kilka metrów kwadratowych, co nie pozostaje bez znaczenia zwłaszcza w niewielkich domach.

Przy tej samej powierzchni użytkowej i technologii budowy dom z poddaszem jest nieco tańszy od parterowego. Różnica może sięgać 10 proc. Przekłada się to na niebagatelne kwoty rzędu nawet kilkudziesięciu tys. zł. Przy podejmowaniu decyzji trzeba jednak wziąć pod uwagę także komfort użytkowania, a przede wszystkim porównać konkretne projekty.