Dom parterowy czy z poddaszem. Co opłaca się budować?

Nie każdy inwestor planujący budowę domu ma pełną dowolność wyboru projektu. O tym, czy nowo budowany dom powinien być parterowy, czy z poddaszem, dowiesz się, poznając miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, a w razie jego braku – z decyzji o warunkach zabudowy na działce. Dzięki tym wytycznym architekt będzie mógł dostosować wcześniej wybrany projekt do wymagań przedstawionych w dokumentach. Znajdzie w nich informacje np. o maksymalnych wymiarach budynku, powierzchni zabudowy, dozwolonym kącie nachylenia dachu, dostępności do drogi publicznej czy uzbrojeniu działki.

Odpowiedź zależy w dużej mierze od trybu życia domowników i planów na przyszłość. Jeżeli zdecydujesz się na dom piętrowy, znacznie trudniej będzie go rozbudować, gdy zajdzie taka potrzeba. Jego ściany i fundamenty nie są zwykle na tyle nośne, by udźwignąć nową kondygnację. Jeśli jednak nie planujesz w przyszłości większych zmian w bryle budynku, ograniczona powierzchnia zabudowy domu parterowego to mniej powietrza do ogrzania, a tym samym mniejsze wydatki w sezonie grzewczym.

Jeśli chcesz, by w domu zamieszkali także seniorzy, budynek z poddaszem użytkowym doskonale spełni swoją funkcję. Możesz wtedy odpowiednio wydzielić strefy, w których każde pokolenie będzie czuć się swobodnie. Na przykład pokój dla seniora umieszczony na parterze pozwoli uniknąć konieczności pokonywania schodów, które mogą sprawiać trudność osobom w podeszłym wieku. Ciekawym wyjściem może okazać się budowa domu parterowego z poddaszem nieużytkowym. Jeśli zajdzie konieczność, po uzyskaniu zgody na zmianę przeznaczenia tej części domu oraz na rozpoczęcie prac budowlanych, będziesz mógł zaadaptować dotychczas niewykończone poddasze i np. urządzić w nim pokoje dla dzieci.

Szybsza budowa. Budowa domu parterowego przebiega stosunkowo szybko i łatwo. Połacie dachu nie muszą być docieplane, a poddasze nieużytkowe nie wymaga zastosowania kosztownych okien dachowych. Oszczędności płyną także z braku konieczności inwestowania w schody wewnętrzne czy budowę balkonów. Nie jest to jednak inwestycja najtańsza – spore koszty pochłonie budowa fundamentów i dachu.

Łatwy dostęp do wszystkich pomieszczeń. To zaleta szczególnie przydatna dla seniorów, którzy nie tracą swobody w poruszaniu się po domu i nadal zachowują codzienny kontakt z innymi domownikami.

Niska energooszczędność. Dobrze ocieplony dom parterowy o zwartej bryle może sprawdzić się jako budynek energooszczędny, ale w większości przypadków jest to bardzo trudne do osiągnięcia. Domy parterowe w kształcie litery L czy C są nie tylko droższe w budowie od swoich bardziej zwartych odpowiedników, ale też mają więcej mostków termicznych, przez które ucieka ciepło. Za straty energii cieplnej odpowiada także duży dach. Jeśli zależy ci na niskich rachunkach za ogrzewanie, dom parterowy o rozłożystym dachu nie jest dla ciebie idealnym rozwiązaniem.

Wyższy koszt budowy fundamentów. Domy parterowe stawiane są zwykle na fundamentach o większej powierzchni, co znacząco podnosi wydatki na ich budowę.

Wymagana duża działka. Domy parterowe mają zazwyczaj powierzchnię zabudowy wymagającą sporej i proporcjonalnej działki.

Ograniczenie dopływu światła słonecznego. W domu parterowym trudniej o dostateczne doświetlenie pomieszczeń światłem naturalnym niż w przypadku budynków z poddaszem, do których światło dostaje się z okien dachowych.

Energooszczędność. Dzięki odpowiedniej cyrkulacji ciepłe powietrze nie ucieka od razu przez dach, ale trafia najpierw do pomieszczeń na piętrze, ogrzewając je. Żeby jednak zachować ciepło na poddaszu, pamiętaj o odpowiednim zaizolowaniu dachu i przegród zewnętrznych.

Łatwe dopasowanie do mniejszych działek. W porównaniu z domem parterowym, ten z poddaszem o takiej samej powierzchni użytkowej ma bardziej zwartą bryłę, dzięki czemu pasuje do niewielkich lub wąskich działek.

Niższe koszty budowy dachu i fundamentów. Za materiały budowlane potrzebne do budowy dachu zapłacisz mniej niż w przypadku domu parterowego. Oszczędzisz przede wszystkim dzięki mniejszej powierzchni połaci dachu. Dodatkowo do pokojów na poddaszu dociera więcej naturalnego światła przez okna dachowe.

Wygodne rozwiązanie dla rodziny z dziećmi. Dom z poddaszem daje więcej możliwości odpowiedniego rozplanowania pomieszczeń dla domowników. Także dla tych, których dopiero się spodziewasz. Usytuowanie pokojów dzieci na poddaszu pozwoli oddzielić strefę zabawy od strefy relaksu rodziców na parterze. Inna koncepcją może być podział na strefę nocną z sypialniami na poddaszu oraz strefę dzienną z salonem i kuchnią na parterze.

Wyższy generalny koszt budowy domu. Nie da się ukryć, że ogólny koszt budowy domu z poddaszem wzrasta za sprawą konieczności postawienia dodatkowych stropów, podłóg, ale też schodów, dodatkowego ocieplenia dachu i wstawienia okien dachowych oraz połaciowych, które są droższe od typowych okien pionowych. O ile sama budowa dachu jest mniej kosztowna niż w przypadku domu parterowego, o tyle izolacja poddasza to zadanie trudne i mogące pochłonąć znaczną część budżetu. Źle wykonana izolacja sprawi, że w lecie na poddaszu będzie ukrop, a w zimie z trudem je ogrzejesz.

Ograniczenie powierzchni poddasza. Skosy na poddaszu zmniejszają powierzchnię znajdujących się tam pomieszczeń i ograniczają tym samym ich wykorzystanie. Dlatego przygotuj się na zakup mebli o nietypowych wymiarach lub nawet wykonanie ich na miarę, tak by pasowały do skośnych ścian.

Zarówno domy z poddaszem, jak i parterowe mają swoje wady i zalety, a wybór zależy tak od miejscowego planu zagospodarowania terenu czy warunków zabudowy, jak i od twoich planów życiowych. Ci, którzy pragną, by w ich domu zamieszkało kilka pokoleń, powinni rozważyć wybór domu z poddaszem użytkowym. Za tym rozwiązaniem, oprócz wygody, przemawiają także niższe koszty budowy fundamentów i dachu. Z kolei dom parterowy bez poddasza to świetny wybór dla seniorów, którzy nie potrzebują dodatkowego piętra i zachowują swobodny dostęp do wszystkich pomieszczeń. Dla tych, którzy dysponują mniejszą gotówką, ale planują powiększyć rodzinę, złotym środkiem może okazać się budowa domu parterowego z poddaszem nieużytkowym. W odpowiednim czasie będzie można je zaadaptować i urządzić wedle potrzeb.