Bezpieczna instalacja elektryczna. Na co zwrócić uwagę?

Wśród najczęstszych przyczyn pożaru strażacy wymieniają te spowodowane działaniem człowieka - umyślnym lub nie. Przeważnie jest to zaprószenie ognia (np. przez zaśnięcie z tlącym się papierosem), awaria instalacji elektrycznej naprawianej lub przerabianej przez niedoświadczoną osobę, niewłaściwe użytkowanie kominków, pieców kaflowych czy promienników elektrycznych oraz pozostawienie włączonych urządzeń elektrycznych, nieprzystosowanych do pracy ciągłej: ogrzewaczy pomieszczeń, kuchenek i czajników.

Instalacje elektryczne w starych budynkach składają się z niewielkiej liczby obwodów. Tradycyjnie były one zabezpieczone bezpiecznikami topikowymi (tzw. korkami), umieszczonymi koło licznika, na ścianie lub w zamykanej wnęce na płycie izolacyjnej.

Współczesne instalacje elektryczne z powodu dużej liczby urządzeń elektrycznych wymagają bardziej rozbudowanych i zaawansowanych zabezpieczeń chroniących przed przeciążeniem, porażeniem oraz przepięciami. Takie zabezpieczenia powinny znaleźć się w rozdzielnicy, zwanej tablicą elektryczną. Pełni ona wiele funkcji: pośredniczy w przepływie prądu między instalacją odbiorczą a zewnętrzną siecią elektroenergetyczną, uporządkowuje w jednym miejscu wszystkie obwody elektryczne znajdujące się domu oraz zabezpiecza urządzenia przed niszczącymi skutkami zwarcia elektrycznego.

Aby instalacja elektryczna służyła nam bezpiecznie przez wiele lat - w rozdzielnicy powinny się znaleźć odpowiednie zabezpieczenia przeciwprzepięciowe, przeciwprzeciążeniowe i chroniące przed porażeniem. Do takich elementów zabezpieczających należą:

• Wyłączniki nadmiarowoprądowe – przeznaczone są do ochrony poszczególnych obwodów elektrycznych przed skutkami przepływu prądów zwarciowych i przeciążeniowych. To unowocześniona alternatywa bezpieczników topikowych, które ulegały zniszczeniu po zadziałaniu. Dlatego w przeciwieństwie do nich, są one wielokrotnego użytku.
• Wyłączniki różnicowoprądowe – odłączają zasilanie w wybranym obwodzie elektrycznym w bardzo krótkim czasie w razie uszkodzenia izolacji albo przypadkowego dotknięcia końcówki przewodu bez izolacji lub styku pod napięciem (chroniąc użytkownika przed porażeniem prądem). W rozdzielnicy musi się znaleźć co najmniej jeden taki wyłącznik – na prąd różnicowy 10 lub 30 mA zabezpieczający całą instalację, oraz jeden główny na prąd różnicowy 300 lub 500 mA.
• Rozłączniki izolacyjne – służą do odłączenia całego układu albo wybranego obwodu od napięcia na czas remontu, awarii lub dłuższej przerwy w użytkowaniu instalacji.
• Ochronniki przeciwprzepięciowe – tzw. ograniczniki przepięć, obniżają wartości napięcia i natężenia prądu gwałtownie wzrastającego najczęściej w wyniku uderzenia pioruna w elektryczne linie przesyłowe. Chronią przed zniszczeniem instalację elektryczną oraz podłączony do niej delikatny sprzęt elektroniczny i elektryczny.

Już w szkole uczono nas, że woda i prąd stanowią niebezpieczne połączenie. Dlatego przy instalowaniu osprzętu i urządzeń elektrycznych w pomieszczeniach „mokrych” należy przestrzegać odgórnych zasad bezpieczeństwa. Zgodnie z nimi łazienkę dzielimy umownie na trzy strefy. Strefa 0 i 1 obejmuje wewnętrzy i zewnętrzy obrys wanny. W tym obszarze nie wolno instalować żadnych łączników, gniazd oraz urządzeń elektrycznych (z wyjątkiem podłączonych na stałe podgrzewaczy i urządzeń do hydromasażu w wannach).

Zobacz też: Tak powstaje dom idealny
Strefa 2 obejmuje obszar o szerokości 60 cm od obrysu wanny lub brodzika – można tam zamontować jedynie oprawy oświetleniowe bryzgoszczelne, w II klasie ochronności. Dopiero za tym obszarem montuje się gniazda i łączniki – ich obwody muszą być zabezpieczone wyłącznikiem różnicowoprądowym o prądzie nie większym niż 30 mA. Natomiast same gniazda i łączniki muszą stanowić klasę odporności przed wodą IP44.

Nowe instalacje elektryczne projektuje się w taki sposób, aby nie stwarzały zagrożenia dla domowników, nawet dla tych najmniej nieostrożnych. Mimo to pamiętajmy, że nasze zachowania i codzienne nawyki również wpływają na bezpieczeństwo - przede wszystkim korzystajmy z urządzeń elektrycznych zgodnie z ich przeznaczeniem,wystrzegajmy się szarpania za przewody zasilającez gniazd wtykowych oraz nie korzystajmy z urządzeń (do czasu naprawy), które mają uszkodzony kabel lub wtyczkę. Co ważne, nie wprowadzajmy przeróbek i własnych innowacji w istniejącej instalacji elektrycznej. Jeżeli konieczne jest jej usprawnienie, poprawki zlećmy elektrykowi z odpowiednimi uprawieniami.

Jeżeli jesteś zdecydowany na wymianę lub zakup instalacji elektrycznej, wypełnij krótki formularz, a firmy same skontaktują się z tobą.

Damian Czernik