Aranżacja wnętrz z nutą Orientu: ikat

Ikat kojarzy się z ciepłem, przytulnością i egzotyką. Nazwa odnosi się zarówno do sposobu tkania i farbowania tkanin, jak również do powstających w ten sposób produktów. Korzenie ikatu sięgają południowo-wschodniej Azji, Ameryki Południowej i Bliskiego Wschodu. Dziś tę tradycyjną technikę stosuję się też na Majorce. Słowo ikat pochodzi z języka malezyjskiego i oznacza „wiązać” lub „przetykać”. Zgodnie z tradycją Orientu powstające w ten sposób tkaniny mogą pochwalić się wyjątkową wzorzystością i intensywnością barw. Zachwycają ludzi na całym świecie, dlatego wśród elementów dekoracyjnych pojawiają się w aranżacjach bardzo często. Według opinii dizajnerów ikat wprowadza do wnętrz elegancję i energię. Emanuje siłą wyrazu i nietuzinkową ornamentyką. Dlatego często stanowi kwintesencję wystroju.

Ikat to przede wszystkim nietypowy dla Europejczyków sposób farbowania włókien, znany już w starożytnym Egipcie, Indiach, Japonii i Indonezji. Polega on na tym, że wątek jest barwiony, zanim rozpocznie się proces tkania. Wzór powstaje zatem wcześniej niż materiał. W efekcie przeplatania ufarbowanych włókien uzyskujemy deseń o lekko niewyraźnym obrysie. Wydaje się być rozmyty, impresjonistyczny. Odpowiadają za to drobne przesunięcia włókien.

Ikat może też powstawać przez wcześniejsze farbowanie nie wątku, lecz osnowy. Ten sposób jest obecnie częściej praktykowany. Po naciągnięciu osnowy na krosno wiąże się węzełki w ustalonych miejscach. Następnie zdejmuje się je z ramy i zanurza w kadzi z barwnikiem. Miejsca obwiązane pozostaną bezbarwne. Później wiąże się kolejne węzełki i farbuje innym kolorem, i tak dalej. Proces zanurzania w barwnikach może trwać nawet miesiąc, gdyż każda farba musi najpierw wyschnąć na włóknach. Końcowy etap polega na ponownym naciągnięciu kolorowej osnowy i poprzetykaniu jej bezbarwnym wątkiem.

Najbardziej niesamowite tkaniny powstają przez farbowanie zarówno osnowy, jak i wątku. To trzecia metoda powstawania ikatu.

Orientalna tkanina ikat powstaje wyłącznie z naturalnych materiałów: samej bawełny lub bawełny połączonej z lnem, dlatego jest miła w dotyku. Ponadto daje ciepły efekt we wnętrzu. Do wykonywania misternych wzorów wykorzystuje się tylko naturalne barwniki. Nie ma tu mowy o chemicznym farbowaniu. Praca wymaga też czasu i cierpliwości. Zanurzone w barwniku włókna „kąpią się” w ten sposób przez kilka godzin. Następnie są płukane i utrwalane. Dzięki technice farbowania przez głębokie zanurzanie tkanina jest dwustronna.

Niestety zdarzają się dziś produkty imitujące ikat. Trzeba jednak być czujnym, gdyż do ich wykonania służą barwniki syntetyczne, a jakość tkaniny też nie budzi zaufania. To produkty przemysłowe. Prawdziwy ikat jest rękodziełem kosztownym, co całkiem zrozumiałe, gdy uzmysłowimy sobie skomplikowany proces jego powstawania.

Z tej orientalnej tkaniny powstają małe dzieła sztuki. Zamglone obrazy zdobią dziś narzuty, poszwy na poduszki, obicia tapicerowanych mebli i dywany. Często też ikat zdobi ściany. Możemy też bardziej odważnie stosować te dynamiczne desenie, gdyż z ikatu tworzy się całą garderobę. Zarówno spodnie, spódnice, koszule czy marynarki można kupić w manufakturze na Majorce. Tam też znajdziemy niepowtarzalne dodatki wnętrzarskie. Można je też zamówić przez internet – sklepy zajmujące się importem mebli oraz artykułów dekoracyjnych sprowadzają oryginalne przedmioty stworzone z użyciem ikatu. Będą pasowały do wnętrz w stylu boho, vintage, etno i eko.