Wyłączniki nadmiarowe. Co zrobić, gdy wysiądą korki?

Korki, czyli bezpieczniki albo wyłączniki nadmiarowe, to urządzenia zapobiegające uszkodzeniu instalacji elektrycznej przez prąd o zbyt dużej wartości. Co warto o nich wiedzieć? Jak sobie radzić w przypadku awarii?

Tradycyjne bezpieczniki topikowe nazywane korkami można spotkać tylko w starej instalacji elektrycznej. Stopniowo zastępuje się je nowocześniejszymi automatycznymi wyłącznikami nadprądowymi albo różnicowoprądowymi - to standard w nowych budynkach. Działanie takich wyłączników chroni przed śmiertelnymi skutkami porażenia prądem. Są bezpieczniejsze i o wiele wygodniejsze od bezpieczników topikowych, które są jednorazowe.

Jak działa wyłącznik nadmiarowy?

W chwili pojawienia się prądu określonej wartości - przekraczającej dopuszczalną - ulega stopieniu element topikowy bezpiecznika. Wtedy trzeba po prostu zastąpić stary korek nowym. W żadnym wypadku nie można ratować sytuacji, naprawiając stopiony drucik innym drutem czy gwoździem, bo grozi to nieszczęściem, na przykład pożarem. Wprawdzie kiedyś bezpieczniki były naprawiane, ale stosowano specjalne, przeznaczone do tego druty lub taśmy o określonych właściwościach.

Wyłącznik nadmiarowy: zmiana na lepsze

Jeżeli masz w domu bezpieczniki topikowe, warto mieć pod ręką kilka zapasowych. Ale najlepiej zastąpić te jednorazowe samoczynnymi wyłącznikami nadmiarowymi o konstrukcji umożliwiającej wkręcenie ich w gniazda bezpieczników topikowych – są one nazywane wkrętkowymi.

Wyłącznik nadmiarowy składa się z wyzwalacza bimetalowego – blaszki, która w momencie wystąpienia przeciążenia, czyli przekroczenia dopuszczalnej wartości prądu w obwodzie, nagrzewa się i wygina, tym samym rozłączając obwód. Natomiast w przypadku wystąpienia zwarcia elektromagnes błyskawicznie uwalnia sprężynę trzymającą zestyk, co powoduje przerwanie obwodu. Po zadziałaniu wyłącznika wystarczy wcisnąć znajdujący się na środku jego obudowy przycisk i w ten sposób ponownie zewrzeć zestyki. Gdyby przyczyna zwarcia nie ustąpiła, wyłącznik od razu zadziała ponownie. W przypadku użycia jednorazowego bezpiecznika kolejny nadawałby się do wyrzucenia.

Jak zapobiegać wysiadaniu korków?

Przyczyną nadmiernego obciążenia obwodu może być podłączenie do niego zbyt wielu odbiorników o nadmiernej mocy. Taka sytuacja jest najbardziej prawdopodobna w kuchni, bo urządzenia gospodarstwa domowego mają znaczną moc i jeśli się je uruchamia jednocześnie, mogą spowodować przeciążenie. Należy zatem zwracać uwagę, żeby nie włączać np. czajnika elektrycznego, gdy działa piekarnik i zmywarka albo elektryczny podgrzewacz wody.

To cię też zainteresuje: Remont instalacji elektrycznej krok po kroku

Jeśli stwierdzisz taką przyczynę wysadzenia korka, nie zmieniaj bezpiecznika na nowy o wyższej wartości prądu znamionowego (na przykład z 16 na 20 A) i niech ci nie przyjdzie do głowy blokowanie mechanizmu bezpiecznika automatycznego! Grozi to uszkodzeniem instalacji, która może nie być przystosowana do tak dużego obciążenia – przewody umieszczone w tynku mogą się stopić, rośnie przy tym ryzyko powstania pożaru. Rozwiązaniem problemu może być tylko przeróbka instalacji – wykonanie dodatkowego obwodu z gniazdem wtykowym, do którego należy podłączyć część urządzeń obciążających dotychczasowy obwód.