Optymalne rozmieszczenie okien w domu

Ciemne wnętrza budują ponurą atmosferę, dobrze za to czujemy się w mieszkaniach jasnych, rozświetlonych dziennym światłem. Odpowiada za to przemyślane rozmieszczenie okien w domu. Jak zapewnić w pomieszczeniach optymalną ilość światła słonecznego, a sobie - dobry nastrój na co dzień?

Wybierając projektu domu, warto tak rozplanować okna w budynku, aby jego wnętrze było przyjazne i optymalnie doświetlone. Znaczenie ma zarówno wielkość okien, jak i ich usytuowanie oraz wybór modeli dopasowanych do danego pomieszczenia. W dobie budownictwa energooszczędnego szczególną uwagę należy też zwrócić na ekonomiczny aspekt architektury, w którym przeszklenia mają bardzo ważny udział.

Dostęp światła i ciepła

Okna dają zarówno niezbędne mieszkańcom światło, jak i energię cieplną, dlatego ich usytuowanie ma kolosalne znaczenie dla komfortu użytkowego. Architektura energooszczędna udowadnia, że duże i ciepłe okna pozwalają znacznie zmniejszyć wydatki ponoszone na utrzymanie domu. Odpowiednio doświetlając wnętrza, nie musimy używać oświetlenia elektrycznego w ciągu dnia, a zyski cieplne pochodzące ze słońca ogrzewają pomieszczenia bez udziału instalacji centralnego ogrzewania. Warunkiem jest umiejętne rozmieszczenie przeszkleń.

Największe okna powinny się znajdować na południowej, południowo-zachodniej i zachodniej elewacji. Najmniej przeszkleń (optymalnie w ogóle ich brak) należy przewidzieć na północnej ścianie. Niewielkie projektuje się też od wschodu. Odpowiednio szczelne i ciepłe okna usytuowane od strony operowania promieni słonecznych, stanowiące 30-40 proc. powierzchni elewacji, są w stanie dogrzać wnętrza i zapewnić komfortową temperaturę przez cały rok. Aby jednak nie dochodziło do przegrzewania pomieszczeń w czasie upałów, konieczne są przesłony.

Okna a funkcja pomieszczeń

W najcieplejszej i najlepiej doświetlonej części domu (usytuowanej od południa i zachodu) powinno się planować strefę dzienną. Tu projektuje się pomieszczenia, w których najczęściej przebywamy, czyli salon, pokój dzienny, jadalnię, gabinet czy bawialnię. Sypialnię warto umieścić od wschodu. Rano delikatne promienie słoneczne będą rozświetlały wnętrze, w którym nie przebywamy aż do wieczora. Nie ma potrzeby montowania tu dużych okien, które dodatkowo byłyby przyczyną wychładzania się wnętrza w ciągu dnia. Od północy dobrze jest rozmieścić kuchnię, łazienkę, WC, pomieszczenia gospodarcze, pralnię i kotłownię, w których okna mogą być najmniejsze.

Przepisy i nowe możliwości

Choć zasady budownictwa energooszczędnego oraz nowoczesne technologie stosowane przy produkcji okien skłaniają do tego, aby od strony południowej sytuować jak największe okna – często przeszklone są całe ściany – zgodnie z przepisami ich powierzchnia powinna wynosić minimum 1/8 powierzchni podłogi. Mniejsze okna należy montować w pomieszczeniach od chłodnej strony, czyli rzadziej odwiedzanych, aby nie stały się miejscem ucieczki ciepła z ogrzewanych wnętrz. Tam powierzchnia okien, zgodnie z przepisami, powinna wynosić 1/12 powierzchni podłogi. Gdzie jednak okna nie są konieczne, np. w pomieszczeniu technicznym usytuowanym od strony północnej, lepiej z nich zrezygnować.

Wybór okien

Standardowe okna, pod którymi zamierzamy ustawić meble (stół, fotele czy sofę), montuje się na wysokości 85-90 cm nad posadzką. Z kolei przeszklenia połaciowe powinny być sytuowane tak, aby ich górna krawędź znajdowała się co najmniej 220 cm nad podłogą. Im wyżej, tym lepiej będą doświetlać wnętrze. Jednak nowoczesne okna pozwalają dziś na montaż już przy samej posadzce, a modele wielkopołaciowe zajmują często całą wysokość pomieszczenia. Dzięki temu do wnętrza dochodzi maksimum światła słonecznego.

Nie istnieją już tak zwane okna standardowe. Obecnie można zmówić u producenta przeszklenia o dowolnym wymiarze i kształcie, łącznie z okrągłymi. Dużo ważniejsze są parametry okien i ich współczynniki przenikania ciepła. Wybierając konkretne produkty, zwróć uwagę na jakość zarówno profili, jak i pakietu szybowego.