Jaki dom na wąską działkę?

Wąskie działki, czyli takie o szerokości do 18 m, ze względu na mniejszy koszt zakupu zyskują coraz większą popularność, a tym samym przysparzają kłopotów architektom i inwestorom. Muszą się oni nieźle nagłowić, by komfortowo zagospodarować wąską, lecz długą przestrzeń. W takim wypadku nie można sobie pozwolić na budowę rozłożystego domu parterowego, dlatego inwestorzy najczęściej decydują się na wielokondygnacyjny budynek z poddaszem użytkowym. Projekty z konieczności zakładają budowę domu na planie prostokąta z jednym bokiem dużo dłuższym od drugiego, są jednak i takie projekty domów parterowych, które ze względu na smukły charakter mogą się podobać.

Przy wyborze projektu na wąską działkę warto patrzeć na późniejsze koszty budowy. Szacuje się, że odpowiednio dobrany projekt z tej samej kategorii domów może ograniczyć koszty inwestycji nawet o 20 proc. Ważny będzie również wybór ekipy budowlanej. Ceny w różnych firmach różnią się znacznie i dlatego ważne jest zebranie kilku ofert przed podpisaniem umowy. Pomagają w tym usługi, takie jak Szukaj Wykonawcy. Wystarczy wypełnić formularz, aby otrzymać oferty od firm z okolicy.

Niestety w polskiej rzeczywistości wąskie, niepraktycznie usytuowane działki to smutna codzienność. Ma to związek z historycznym ukształtowaniem terenu i dziedziczeniem ziemi z pokolenia na pokolenie. Problem pojawił się dopiero wówczas, gdy połacie wąskich pasów zaczęto masowo odrolniać. Takie działki są też często spotykane w dużych miastach, gdzie teren pod zabudowę jest drogi, a deweloperzy chcą na nim jak najwięcej zarobić.

Trudno jest wybudować wygodny, funkcjonalny dom parterowy, mając bardzo wąską działkę, choćby ze względu na konieczność zachowania odpowiednich odległości od granicy posesji. Nieco łatwiej jest z domem piętrowym, którego obrys jest zwykle mniejszy - w 2009 r. wprowadzono przepisy, które nieco ułatwiają życie właścicielom działek o szerokości poniżej 16 m. Dzięki temu mogą oni wybudować budynek w odległości 1,5 m od krawędzi działki, choć nie wygląda to zbyt estetycznie i utrudnia przemieszczanie się pomiędzy domem a płotem. Dodatkowo ogranicza to także prywatność, ponieważ zbyt mała odległość między budynkami zmniejsza intymność mieszkańców domów.

Oto dokładne przepisy prawa budowlanego określone są przez rozporządzenie ministra infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie:

• jeśli ściana ma okna oraz drzwi, odstęp między ścianą a granicą działki wynosi 4 m,
• gdy działka mierzy mniej niż 16 m, między jej granicą a ścianą bez okien oraz drzwi można zachować jedynie do 1,5 m odstępu,
• gdy sąsiadująca działka nie jest zabudowana, nie ma obowiązku zachowywania konkretnych odległości,
• należy zachować 1,5 m odległości pomiędzy balkonem, tarasem, gzymsem, okapem, daszkiem, schodami, galerią, rampą itp.

Największym problemem na wąskiej działce jest usytuowanie garażu oraz bramy wjazdowej. Tutaj na co dzień istotny jest komfortowy wjazd. Zbyt ciasna przestrzeń przed garażem, a nade wszystko za duży kąt skrętu przed bramą wjazdową, spowoduje problemy podczas jej codziennego użytkowania.

Tradycyjny sposób budowania domu na działce optymalnej wielkości zakłada umiejscowienie wejścia i garażu od frontu zabudowania po jej szerszej stronie. Niestety takie rozwiązanie nie ma racji bytu w przypadku działki, która zmusza do usytuowania wejścia na ścianie węższej, choć wciąż frontowej. Obok należałoby także postawić garaż, ale jak tego dokonać, aby nie zakłócić estetyki przestrzeni i swobodnie korzystać z wszystkich zabudowań?

Najkorzystniejszą opcją jest usytuowanie garażu przed domem od strony ulicy. Wówczas wejście do domu bez problemu zmieści się na krótszej ścianie frontowej. W tym wypadku nie powinno być także trudności z wjazdem do garażu, ponieważ brama będzie się znajdować tuż przed jego drzwiami. Budowa takiego garażu to oczywiście dodatkowy koszt. Przeczytaj, ile będzie trzeba za ną zapłacić.

Jest także inne rozwiązanie umożliwiające zagospodarowanie działki - nieco bardziej problemowe. Zakłada ono usytuowanie wejścia do domu z boku, czyli na szerszej ścianie budynku. Garaż przenosi się wówczas za budynek. Trzeba jednak być ostrożnym i zachować miejsce niezbędne do prawidłowego manewrowania samochodem.

Dom wielokondygnacyjny okazuje się niezastąpiony głównie na małej działce, gdzie nie ma już możliwości dobudowania dodatkowych pomieszczeń gospodarczych. Wówczas np. piwnica może być jedynym miejscem na składzik narzędziowy, spiżarnię czy przydomowy warsztat.

Następnym krokiem jest zbadanie gruntu oraz poziomu wody gruntowej. W tym celu wykonuje się zwykle dwa odwierty geologiczne. Choć budynek z podpiwniczeniem można teoretycznie wybudować niemal w każdych warunkach, może się to okazać nieopłacalne. Koszt dobrej jakości materiałów izolacyjnych jest zwykle bardzo wysoki. Jeśli zauważysz, że poziom wód gruntowych na działce jest znacznie wyższy niż planowany poziom podłogi piwnicy, to jedyną rozsądną z punktu widzenia ekonomii decyzją będzie rezygnacja z budowy podpiwniczenia lub budowa bardzo wysokiego parteru. W takim wypadku piwnica praktycznie nie wystawałaby z ziemi.

Warto się zastanowić, czy budowa domu piętrowego lub takiego z poddaszem użytkowym nie będzie lepszym rozwiązaniem. Wówczas bowiem część pomieszczeń można przenieść z parteru na piętro, zostawiając na dolnej kondygnacji miejsce na inne pomieszczenia. Z punktu widzenia oszczędności podpiwniczenie jest droższym wyborem - zarówno w realizacji, jak i w eksploatacji. Jednak czasem to jedyna możliwość, aby zmieścić w domu pomieszczenia gospodarcze, składzik z narzędziami czy kotłownię.

W miastach, szczególnie dużych, gdzie każdy metr działki jest na wagę złota, idealny projekt na wąską parcelę to bliźniak, ewentualnie dom szeregowy. Taki projekt jest często bardziej atrakcyjny niż podłużny budynek praktycznie przyklejony do płotu sąsiada.