Ogrzewanie domu - porównanie rodzajów paliwa

Planując budowę czy wykończenie domu, jedną z najważniejszych i najbardziej długoterminowych decyzji jest wybór systemu centralnego ogrzewania… szczególnie gdy sieć miejska nie jest dostępna.

Analizując koszty i systemy ogrzewania warto wziąć pod uwagę kilka najważniejszych aspektów:

• powierzchnia domu i zastosowany system ocieplenia,
• lokalizacja domu w stosunku do sieci ciepłowniczej i gazowniczej (oddalenie),
• aktualne rynkowe koszty jednorazowe instalacji versus przewidywane przyszłe koszty bieżącego użytkowania,
• niezależność od osób/firm trzecich – uniwersalność rozwiązania,
• rodzaj czynnika grzewczego – paliwa, i sposoby jego przechowywania,
• niezawodność systemu.

Paliwo, opał, czynnik grzewczy

Najpopularniejszymi rodzajami paliw są: gaz ziemny, gaz płynny, olej opałowy, paliwa stałe (węgiel, koks, drewno, ekogroszek), biomasa, energia elektryczna, ekoenergia – czerpana ze źródeł odnawialnych jak wiatr, słońce, czy grunt (pompy ciepła)

W przypadku niektórych paliw, barierą jest dostępność do przyłączy sieciowych. Jeśli decydujemy się na gaz ziemny, warto aby sieć była stosunkowo blisko domu - najlepiej kilka, kilkanaście metrów. W przeciwnym wypadku koszty podłączenia przerosną nasze najśmielsze oczekiwania!

Innymi problemami w przypadku gazu może być końcowy odcinek sieci (technicznie przyłącza nie są wykonywane), lub zbyt niskie ciśnienie (zbytnie oddalenie od najbliższego węzła gazowego)

W przypadku gazu płynnego czy oleju opałowego, konieczne będzie zainstalowanie na działce dodatkowego zewnętrznego zbiornika do ich przechowywania (przy oleju możliwy jest również zbiornik wewnętrzny). Zbiornik taki, prawnie musi być oddalony od najbliższej nieruchomości na określoną odległość (właściwą dla rodzaju paliwa). Jeśli więc posiadamy małą, wąską działkę lub też działkę w gęstej zabudowie szeregowej - ta opcja może być niedostępna.

W przypadku pozostałych paliw, spotykamy się z kwestią magazynowania i składowania ich zapasów.
Warto wyobrazić sobie ilości konieczne na sezon grzewczy w postaci np.: 2 ton węgla, czy ekogroszku, i zawczasu przemyśleć właściwe miejsce rozładunku.

Magazynowanie słońca czy wiatru oczywiście w grę nie wchodzi, niemniej są rejony Polski, w których te źródła energii są bardziej opłacalne. Dla paneli słonecznych - jest to południe kraju z uwagi na lepsze nasłonecznienie, dla elektrowni wiatrowych – wyżyny, oraz okolice nadmorskie.

Paliwo uniwersalne - czy istnieje?

Z definicji, na rynku występują rozwiązania grzewcze dedykowane pod konkretne paliwa. Mamy kotły gazowe, panele słoneczne, kotły na ekogroszek, kominki na drewno i piece na węgiel.

Istnieją jednak rozwiązania, w których możliwe jest opalanie wachlarzem różnych paliw. Takie kotły z uwagi na brak specjalizacji charakteryzują się zazwyczaj mniejsza sprawnością energetyczną, ale ich zaletą jest różnorodność możliwych paliw. Są nimi np. popularne „kozy”.

Gaz ziemny oraz płynny mogą być wykorzystane zarówno w pompach ciepła przy instalacjach grzejnikowych jak również przy powietrznych gdzie ogrzewane jest powietrze dalej wtłaczane do pomieszczeni przez sieć wentylatorów.

Paliwa stałe najlepsze wyniki dają w kotłach podłączonych do układów o dużej pojemności wodnej. Woda jako przekaźnik ciepła stygnie wolniej i w przypadku wypalenia się paliwa – obniżenie temperatury nie jest natychmiastowe – a stopniowe.

Jednym z zastosowań mogą być systemy połączone z kominkami – tzw. kominki z płaszczem wodnym. Powietrzną wersją tego systemu jest DGP – dystrybucja gorącego powietrza, w którym wentylatory rozprowadzają ciepło pochodzące z kominka po wybranych pomieszczeniach w domu.

Sprawność grzejna i stopień wykorzystania ciepła w paliwie

Pozyskanie 100% energii z jakiegokolwiek paliwa jest ideałem – do którego dążą coraz nowsze generacji kotłów. Niestety nadal nie został on osiągnięty i musimy się liczyć z pewnymi stratami.

Urządzenia grzewcze obecnie dostępne na rynku mogą co najwyżej zaoferować sprawność na poziomie 90-95% , z dwoma wyjątkami, którymi są kotły kondensacyjne (do 107%) oraz pompy ciepła (300-400%).