Ocieplenie dachu. Wełna mineralna czy pianka PUR?

Dach skośny, ze względu na skomplikowaną strukturę więźby dachowej – jest szczególnie narażony na straty ciepła. Aby temu zapobiec, połacie trzeba zaizolować odpowiednim materiałem termoizolacyjnym. Do wyboru mamy wełnę mineralną i zyskującą coraz większą popularność piankę poliuretanową.

Podczas ocieplania poddasza użytkowego trzeba wcisnąć materiał termoizolacyjny pomiędzy drewniany szkielet dachu. Warstwa izolacyjna musi być bardzo szczelna, aby zapobiec powstawaniu mostków termicznych. Dlatego najlepiej sprawdzają się materiały elastyczne, które można łatwo dopasować do nierówności i szczelin poddasza. Dobrym rozwiązaniem będzie wełna mineralna, a także ocieplenie poddasza pianką poliuretanową.

Wełna mineralna – metoda tradycyjna

Najbardziej popularnym materiałem wykorzystywanym do ocieplenia połaci dachowej jest wełna mineralna. Występuje ona w matach lub w płytach układanych miedzy krokwiami oraz pod nimi (tzw. izolacja dwuwarstwowa). Wełna jest dobrym izolatorem termicznym, jej zaletą jest duża sprężystość – co pozwala szczelnie wypełniać każdą przestrzeń między krokwiami. Wełna jest niepalna, ma też bardzo dobre paramenty akustyczne – co wyróżnia ją spośród pozostałych materiałów budowalnych. Między włóknikami bazaltu lub szkła znajduje się powietrze - w tych materiałach współczynnik przewodzenia ciepła jest wyjątkowo niski (0,030-0,045 W/mK). Włóknista struktura wełny sprawia, że tłumi ona dźwięki. Dotyczy to również dźwięków uderzeniowych – te są szczególnie dokuczliwe, gdy na dachu leży pokrycie dachowe z blachy. Włóknistość materiału sprawia, że przegroda staje się „oddychającym materiałem”. Należy jednak pamiętać o zapewnieniu możliwości swobodnego wydostania się pary wodnej na zewnątrz przegrody, żeby nie doprowadzić do
zawilgocenia wełny. W tym celu należy ułożyć na krokwiach folię wysokoparoprzepuszczalną lub membranę dachową.

Wełna mineralna ma wysoką klasę odporności na ogień (klasa A1 lub A2). Oznacza to, że będzie stanowić barierę dla ognia i chronić w razie pożaru drewnianą więźbę dachu. Zgodnie z obowiązującymi od 2014 roku przepisami współczynnik przenikania ciepła U dla dachu nie może być większy niż 0,20 W/(m2K). Aby spełnić te wymagania, łączna grubość izolacji między krokwiami oraz pod krokwiami powinna wynosić 19-25 cm – w zależności od parametrów cieplnych wełny mineralnej.

Podstawową wadą wełny mineralnej jest jej nasiąkliwość. Zawilgocona wełna nie spełnia swojego zadania – na dodatek może być przyczyną zawilgocenia elementów konstrukcyjnych. Aby temu zapobiec, od strony wewnętrznej wymaga ona ochrony od wilgoci, z wykorzystaniem folii paroszczelnej. Warstwa paroizolacyjna musi być szczelna, dlatego folię trzeba układać z zakładem 20-30 cm.

Pianka PUR – metoda innowacyjna

Pianka poliuretanowa coraz częściej stosowana jest jako materiał do izolacji termicznej dachów. Występuje ona w wersji twardych płyt przeznaczonych do ocieplania nakrokwiowego lub w postaci piany układanej natryskowo od środka. Drugi sposób zyskuje coraz większe zainteresowanie inwestorów. Nic zresztą dziwnego, skoro ma bardzo dużo zalet. Natryskowe pianki poliuretanowe dzielą się na te o strukturze zamkniętej oraz na te o strukturze otwartej. Te pierwsze, ze względu na dużą gęstość (30-60 kg/m³), zamknięte komórki oraz niską paroprzepuszczalność znajdują zastosowanie jako zewnętrzna izolacja termiczna i wodochronna fundamentów, posadzek pod ogrzewanie podłogowe oraz jako zewnętrzna izolacja termiczna ścian i poddaszy. Struktura pianki otwartokomórkowej wypełniona jest powietrzem, dlatego wykorzystuje się ją do ocieplania połaci dachowej. Jej porowata budowa pozwala przegrodzie „oddychać”, nie doprowadzając do wykroplenia się pary wodnej na jej powierzchni ani do powstawania pleśni.

Współczynnik przewodzenia ciepła pianki otwartokomórkowej mieści się przedziale 0,036-0,040 W/mK – lepsze parametry uzyskuje piana zamkniętokomórkowa. To bardzo lekki materiał, jej masa wynosi ok. 12 kg/m3 - nie obciąża konstrukcji, a sztywniejąc, dodatkowo wzmacnia więźbę dachową. Termomodernizacja obiektów starszych z wykorzystaniem pianki PUR pozwala na przeprowadzenie ocieplenia dachu bez konieczności wzmacniania konstrukcji. Piana PUR nakładana jest przez hydrodynamiczny natrysk, wypełniając wszystkie trudno dostępne miejsca. Ta zaleta sprawdzi się na każdej konstrukcji dachowej - natryśnięta pianka natychmiast pęcznieje i utwardza się, ściśle przylegając do powierzchni.

Odporność ogniowa pianki PUR w dużej mierze zależy od zawartości izocyjanianu – stosuje się tutaj podział na piankę PUR oraz piankę PIR. Pianka PUR wykazuje odporność ogniową do temperatury 200°C (klasa E). Parametry te zostały poprawione w produktach PIR, zyskując wyższą odporność ogniową wynoszącą 300°C (klasa D). Powyżej tej temperatury następuje zwęglenie powłoki, co uniemożliwia dojście ognia do głębszych warstw. Warto pamiętać, że ocieplenie poddasza pianką poliuretanową jest prostsze i szybsze niż w przypadku ocieplania wełna mineralną, ponadto nie ma ryzyka powstawania mostków termicznych w takiej przegrodzie.

Damian Czernik