Instalacja elektryczna od kuchni: co oznaczają stopnie ochrony IP?

Każde urządzenie elektryczne ma oznaczenia dotyczące klasy ochronności oraz stopnia ochrony zapewnianej przez przez obudowę IP. Oznaczenie to informuje, jakie środki ochrony przeciwporażeniowej trzeba zastosować oraz jaki poziom ochrony zapewnia obudowa urządzenia, czyli w jakich warunkach może pracować urządzenie.

Obudowa urządzenia elektrycznego musi zapewniać zapisany w przepisach i normach stopień ochrony przed dostępem do niebezpiecznych części, a także przed wnikaniem ciał stałych oraz wody. W zależności od rodzaju urządzenia i miejsca jego zastosowania wymagane są różne minimalne stopnie ochrony. Dla wygody, żeby móc szybko ocenić przydatność danego urządzenia do konkretnego zastosowania, zaczęto więc oznaczać sprzęty elektryczne znormalizowanym kodem nazwanym IP (Internal Protection). Jak należy rozumieć ten kod?

Tajemniczy skrót IP

Skrót składa się zawsze z liter IP, po nich zaś następują dwie cyfry, ewentualnie zamiast którejś z nich (bądź obu) - litera X (albo dwie). Pierwsza cyfra mówi o odporności obudowy na wnikanie obcych ciał stałych i jednocześnie świadczy o ochronie przed dostępem do niebezpiecznych elementów znajdujących się w jej wnętrzu.

0 oznacza, że tego typu ochrona nie występuje i do wnętrza mogą przenikać ciała stałe.

1 oznacza ochronę przed dostępem do części niebezpiecznych wierzchem dłoni i ochronę przed obcymi ciałami stałymi o średnicy 50 mm i większej.

2 oznacza ochronę przed dostępem do części niebezpiecznych palcem i ochronę przed obcymi ciałami stałymi o średnicy 12,5 mm i większej.

3 oznacza ochronę przed dostępem do części niebezpiecznych narzędziem i ochronę przed obcymi ciałami stałymi o średnicy 2,5 mm i większej.

4 oznacza ochronę przed dostępem do części niebezpiecznych drutem i ochronę przed obcymi ciałami stałymi o średnicy 1 mm i większej.

5 oznacza ochronę przed dostępem do części niebezpiecznych drutem i ochronę przed pyłem.

6 oznacza ochronę przed dostępem do części niebezpiecznych drutem i obudowę pyłoszczelną.

Druga cyfra informuje o ochronie, jaką zapewnia obudowa urządzenia przed wnikaniem wody.

0 oznacza, że obudowa nie chroni urządzenia przed wodą.

1 oznacza, że chroni przed padającymi kroplami wody.

2 oznacza, że chroni przed padającymi kroplami wody przy wychyleniu obudowy o maksymalnie 15 stopni od pionu.

3oznacza, że chroni przed natryskiwaniem wodą z dowolnego kierunku pod kątem do 60 stopni od pionu.

4 oznacza ochronę przed bryzgami wody z dowolnego kierunku.

5 oznacza ochronę przed strugą wody o natężeniu przepływu 12,5 l/min laną z dowolnego kierunku.

6 oznacza ochronę przed strugą wody o natężeniu przepływu 100 l/min laną z dowolnego kierunku.

7 oznacza ochronę przed skutkami krótkotrwałego zanurzenia w wodzie (30 min na głębokość 0,15 m powyżej wierzchu obudowy lub 1 m powyżej spodu dla obudów niższych niż 0,85 m).

8oznacza ochronę przed skutkami ciągłego zanurzenia w wodzie (obudowa ciągle zanurzona w wodzie, w warunkach uzgodnionych między producentem i użytkownikiem, lecz surowszych niż w przypadku cyfry 7).

Co oznacza litera X?

Gdy dla urządzenia nie jest wymagane określenie stopnia ochrony opisywanego cyfrą, zastępuje ją (albo obie) litera X.

Po cyfrach mogą, choć nie muszą, pojawić się jeszcze jedna albo dwie litery. Pierwsza informuje o tym, że obudowa zapewnia wyższy stopień ochrony przed dostępem do niebezpiecznych części, niż wynika to z oznaczenia pierwszą cyfrą (która w tym wypadku świadczy o stopniu ochrony przed wnikaniem ciał stałych).

A oznacza ochronę przed dostępem do części niebezpiecznych wierzchem dłoni.

B oznacza ochronę przed dostępem do części niebezpiecznych palcem.

C oznacza ochronę przed dostępem do części niebezpiecznych narzędziem.

D oznacza ochronę przed dostępem do części niebezpiecznych drutem.

Druga litera – uzupełniająca – informuje o wyjątkowym przypadku, w którym w trakcie badań obudowy konieczne jest sprawdzenie jej odporności na wnikanie wody w sposób inny niż zgodnie ze standardową procedurą.

H oznacza aparat wysokiego napięcia.

M oznacza badanie szkodliwych efektów wnikania wody, gdy ruchome części urządzenia (na przykład wirnik) są w ruchu.

S oznacza badanie szkodliwych efektów wnikania wody, gdy ruchome części urządzenia są nieruchome.

W świadczy o tym, że obudowa nadaje się do stosowania w określonych warunkach pogodowych przy zapewnieniu dodatkowych zabiegów lub środków ochrony.